Bakırcı’dan İşveren ve Meslek Mensuplarına Duyuru

Rize Sosyal Güvenlik İl Müdürü Mustafa Bakırcı, 2022 yılı bilgilendirme ve rehberlik faaliyetleri kapsamında yazılı açıklamada bulundu.

İl Müdürü Bakırcı, açıklamasında, “Sosyal Güvenlik Kurumunun prime tabi bir kurum olduğunu, 2021 yılında tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Kovid-19 salgını ile sosyal güvenliğin önemi bir kez daha görülmüştür. Bu süreci başarı ile yönettik. İşverenlerimizin, sigortalılarımızın ve emeklilerimizin yanında olduk. İşverenlerimiz; prim ertelemeleri, sigorta primleri teşvikleri, borçlarının yapılandırılması ile sigortalılarımıza işten çıkış yasağı, kısa çalışma ve nakdi ücret desteği gibi ödeneklerle desteklendi. Sağlıkta borca bakılmadan kesintisiz hizmetlere devam edildi. Normalleşme süreci ile kayıt dışı istihdamla mücadelemizi denetimin yanı sıra daha çok kayıtlı istihdamın teşvik edilmesi kapsamında özellikle inşaat, tekstil ve turizm (yiyecek ve içecek hizmetleri faaliyeti yürüten dahil) sektörlerinde hem bu hedef sektörlere özel hem de yerelde tüm meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşlarını kapsayacak şekilde kuruluşlarının temsilcileriyle görüşülerek bilgilendirmeler ile farkındalık faaliyetlerinin düzenlenmesi ve kayıt dışı istihdamla mücadelede vatandaş odaklı bir yaklaşımla geniş katılımlı bir iletişim ağının oluşturulması amacıyla Kurumumuzun tüm taşra teşkilatı birimleri tarafından yerel medya unsurları kullanılarak sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri ile yabancı çalışanların sosyal güvenlik hakları ve çalışma izinleri konularında gerekli bilgilendirmelerin gerçekleştirilmesi kapsamında sahada olduk. Sigortasız işçi çalıştırmanın sigortalı işçi çalıştırmaktan daha maliyetli ve riskli olduğunu, İşyerinde Kayıt Dışı İstihdam tespiti halinde yüksek idari para cezaları ile karşılaşılacağını, iş kazası durumunda adli ve ağır idari sorumluluklarının olacağını, teşvik-hibe ve kredilerden yararlanılamayacağını ifade ettik” diye konuştu.

Uygulanan idari para ceza miktarlarından örnekler veren İl Müdürü Bakırcı, “2022 yılı için; bir işçinin 1 gün dahi sigortasız çalıştığının tespit edilmesi halinde en az 12.942,00 TL. İş kazasının bildirilmemesi halinde iş yerinin büyüklüğü ve tehlike sınıf durumuna göre 20.898,00 TL’ye kadar, çalışma izni almadan yabancı işçi çalıştırılması durumunda 16.066,00 TL’ye kadar idari para cezaları söz konusu olabilir” dedi.

Öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumunun bütçe üzerindeki yükünü hafifletmek, kurumun aktüeryal dengesini iyileştirmek, aynı zamanda sosyal hakların kullanılmasını önleyen engelleri ortadan kaldırmak istediklerini belirten İl Müdürü Bakırcı, “Bu hedefe ulaşmak için yoğun bir şekilde farkındalığı, toplumsal bilinci artırma, tüm aktörlere ulaşma gayretinde olduklarını, cezalandırarak değil, daha çok eğiterek ve teşvik ederek kayıt dışılığı hedeflediğimiz oranlara çekmek istiyoruz. Kabul edilebilir rakama çekeceğimize inanıyoruz. Kayıt dışı istihdam ülke olarak hepimizin sorunu ve sosyal güvenliğin sürdürülebilirliğini olumsuz etkilemekte, gelecek kuşakları da tehlikeye sokmaktadır. Bugün Türkiye’de iki kişi bir emekliyi finanse etmektedir. Bu da çalışan ve işveren üzerindeki yükleri git gide artırmaktadır. Kayıtlı çalışan sayısının artırılması sosyal güvenliğin sürdürülebilirliğine katkıda bulunacak, aynı zamanda güvencesiz yaşayan birçok insanın geleceğe güvenle bakmasını sağlayacaktır. Bu sorunla tek başına Sosyal Güvenlik Kurumunun mücadelesi yeterli değil, diğer kurumların, sivil toplum örgütleri, çalışanlar başta olmak üzere basınımızın ve ilgili tüm kesimlerin desteği büyük önem arz etmektedir” şeklinde konuştu.

Bakırcı, sosyal güvenliğin anayasal bir hak olarak Anayasa’nın 60’ıncı maddesinde yer alan ‘Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmü ile güvence altına alındığını ifade ederek şöyle konuştu: “Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme hakkına ve yerine getirilmediği takdirde de yasal yollara başvurma hakkına sahiptir. İşverenler açısından da; gerek kendisini gerekse yanında çalıştırdığı kişileri sosyal güvenlik kurumuna bildirmek zorundadır.”

Sigortalılar açısından sosyal güvenliğin sağladığı hakları şu şekilde açıklayan Bakırcı, “Sağlık hizmetleri. İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışılamayan sürelerde geçici iş göremezlik ödeneği. İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelinmesi veya vefat halinde sürekli iş göremezlik geliri. Herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma gelindiğinde malullük aylığı. Belli bir yaşa gelindiğinde de emekli aylığı. Vefat halinde ölüm aylığı. Vefat halinde cenaze yardımı. Doğum yapılması halinde emzirme ödeneği.” sigortasız çalışan kişinin yararlanamayacağı hakları şöyle özetledi: “Yaşlılık, malullük ve ölüm aylıkları için gerekli şartları yerine getiremez. Kendisi ve aile bireyleri sağlık hizmetinden yararlanamazlar. İş kazası veya meslek hastalığı halinde geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik geliri alamaz. Hamilelik durumunda geçici iş göremezlik ödeneği alamaz. İşsiz kalması halinde işsizlik ödeneği alamaz. Kıdem tazminatı, asgari geçim indirimi gibi haklardan faydalanamaz. Kendisinin hayatını kaybetmesi halinde geride kalanlar ölüm aylığı alamazlar”.

Bakırcı, sigortasız çalıştırılanların ihbar ve şikayetlerini Sosyal Güvenlik Kurumu’na çeşitli yollarla iletilebileceklerini belirterek, “Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi “ALO 170” i 7 gün 24 saat arayabilir. İlinizde veya ilçenizde, size en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine şikâyetinizi iletebilirsiniz. Dilekçe Hakkının Kullanılması Kanunu kapsamındaki her türlü istek, şikayet, ihbar, görüş ve önerilerinizi CİMER yani Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi üzerinden yapabilirsiniz” ifadelerini kullanarak, “Her kesimin sosyal güvenlik hakkına sahip çıkmasını, bireysel sigortanın iman, toplumsal sigortanın Sosyal Güvenlik Kurumu olduğunu, sigortalı işçi çalıştıran işverenlerin hem kendinin kazanacağını hem de ülkesine kazandıracağını, huzurlu bir toplum, güçlü Türkiye için kayıt dışı çalışmayın çalıştırmayın.” dedi.