Bekaroğlu: Cengiz artık pazarlık da yapmıyor; işleri ihalesiz alıyor
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun cevaplaması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi. Milletvekili Bekaroğlu, soru önergesinde Rize Millet Bahçesi yapım işinin, 20 km. mesafedeki İyidere Lojistik Limanı projesinin parçasıymış gibi gösterilerek ihalesiz şekilde Cengiz İnşaat ile Yapı ve Yapı İnşaat İş Ortaklığına verilmesinin nedeninin açıklanmasını istedi.
Savaş hali veya salgın hastalık durumunda aciliyet konusuyla ilgili olmak kaydıyla istisnai olarak uygulanabilecek ihale usulü olan Kamu İhale Kanununun 21/b maddesindeki Pazarlık usulü ihale yönteminin genel uygulamaya dönüşmesi eleştirilirken, bunun da ötesine geçilerek Cengiz İnşaat'a işler artık ihalesiz veriliyor. Rize'de yapılacak olan millet bahçesi projesinin 20 km. mesafedeki İyidere Lojistik Limanı inşaatının bir parçasıymış gibi ihalesiz olarak Cengiz İnşaat ile Yapı ve Yapı İnşaat İş Ortaklığına verildiğini ifade eden CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, "Cengiz'e artık pazarlık usulü de yetmiyor, ihalesiz iş veriliyor" dedi.
Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı, 2020 yılında Kamu İhale Kanunu’nun 21/b maddesinde yer alan pazarlık usulü ile yapılan ihale sonucu Rize İyidere Lojistik Limanı yapım işi 1.370.106.030,20 TL. teklif veren Cengiz İnşaat-Yapı ve Yapı İnşaat İş Ortaklığına verilmişti.
Rize ile İyidere arası 20 km.
Geçtiğimiz günlerde medyada; Rize Belediyesinin talebi üzerine; İyidere Lojistik Limanı ile uzaktan yakından ilişkisi olmayan, İyidere'ye 20 kilometre uzaklıkta bulunan “Rize Millet Bahçesi Kıyı Koruma Yapısı Uygulama Projesi yapımı işi”nin de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü tarafından 01.10.2021 tarihli bir onayla Cengiz İnşaat-Yapı ve Yapı İnşaat İş Ortaklığına ihalesiz bir şekilde verildiği şeklinde haberler yer almıştı. Buna göre; Rize İyidere Lojistik Limanı işinin 1.370.106.0030,20 TL olan sözleşme bedeli, % 7.16 oranındaki artış ile birlikte 1.468.252.273,95 TL’ye yükseldi. 2020 birim fiyatları esas alınarak sözleşmede yapılan 98.100.000 TL’lik artış ise 2022 birim fiyatları esas alındığında 250.000.000 TL’ye ulaştı.
4735 Sayılı Kanuna aykırı
Rize'de yapılacak olan millet bahçesi ile İyidere ilçesi arasındaki mesafenin 20 km. olduğunu belirten Bekaroğlu, birbiriyle ilgisiz iki ayrı işin, aynı yükleniciye ihalesiz olarak vermek için aynı işin parçasıymış gibi gösterildiğini söyledi.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24. maddesinde;
“Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;
a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması
b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,
şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 'sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir..”
hükmünün yer aldığını hatırlatan Bekaroğlu, benzeri düzenlemelere Yapı İşleri Genel Şartnamesinde de yer verildiğini, ihale mevzuatındaki düzenlemelere göre şu şartların oluşması gerektiğini ifade etti:
1-Öngörülemeyen nedenlere dayalı olarak ortaya çıkmalıdır.
2-Yaptırılması zorunluluk arz etmelidir.
3-Sözleşmeye esas proje içinde kalmalıdır.
4-İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmamalıdır.
5-Yasal sınırlar içinde kalmalıdır.
Bekaroğlu, bu değerlendirmeler çerçevesinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun şu sorulara cevap vermesini istedi:
1- Yazılı, sözlü ve görsel medyada yer alan söz konusu haber doğru mudur?
2- Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın yetkisine bırakılan Millet Bahçelerinin yapım işinin Ulaştırma Bakanlığı tarafından yürütülen İyidere Lojistik Liman inşaatı ile ne tür bir ilişkisi bulunmaktadır?
3- İyidere Lojistik Limanı projesi ile arasında 20 km uzaklık bulunan Rize Millet Bahçesi Projesi arasında ne tür bir bağlantı bulunmaktadır?
4- “Rize Millet Bahçesi Kıyı Koruma Yapısı Uygulama Projesi” işi İyidere Lojistik Limanı projesi kapsamında mıdır?
5- Rize Millet Bahçesi Kıyı Koruma Yapısı Uygulama Projesi” işi, İyidere Lojistik Limanı projesi işinden ayrılması teknik veya ekonomik olarak mümkün olmayan işlerden midir?
6- Esas sözleşmedeki 98.100.000 TL’lik artışın 2020 birim fiyatları esas alınarak yapıldığı, bu tutarın 2022 birim fiyatları esas alındığı takdirde 250.000.000 TL’ye ulaşacağı iddiası doğru mudur?
7- Rize Millet Bahçesi Kıyı Koruma Yapısı Uygulama Projesi için neden ayrıca bir ihale işlemi yapılmamıştır?
8- Zaten 4734 sayılı Kanunda yer alan 21/b gibi pazarlık usulü ile yaptırılan İyidere Lojistik Liman inşaatı işine bu kez yine “ek iş” ilavesi mekanizmasının zorlanarak kullanılması nedeniyle sözleşme tutarında değişikliğe gidilmesi yasal mıdır?
9- Rize Belediyesinin, kendi sorumluluğunda bulunan Rize Millet Bahçesi Kıyı Koruma Yapısı Uygulama Projesi işinin Ulaştırma ve Alt yapı Bakanlığı tarafından ihale edilen İyidere Lojistik Liman inşaatı işine dahil edilmesi ile ilgili talebi yasal mıdır? Bu durumun ülke çapında diğer belediyeler tarafından da yapılan başkaca örnekleri var mıdır?
