Enerji üretiminde çığır açan buluş
Sistem hayata geçirildiğinde, ülkemiz enerji üretimine katkısı yapımı sürekli gündemde olan nükleer santral kadar olacak.
Fırat Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Elemanı Dr. M. Cihat Tuna, `Geri Dönüşümlü Hidroelektrik Santral` isimli buluşunun uluslar arası patent işlemlerinin TÜBİTAK`ın teşvikiyle devam ettiğini ve bu buluşun hidroelektrik santraller için devrim niteliğinde olduğunu söyledi.
Sistem sayesinde depolamalı olmayan hidroelektrik tesislere pik güç faydası kazandırılmasının yanı sıra ülkemiz hidroelektrik birincil enerji üretimi neredeyse iki katı çıkarılmış oluyor. Böylelikle güvenilir enerji üretim miktarı artırılan ülkemizin, hem elektrik arz güvenliği hem de enerji projeksiyonundaki negatif görünümü önemli ölçüde düzeltilmiş oluyor. Enerji kaynaklarımızın daha verimli ve proaktif olarak kullanılması da projenin önemli bir diğer avantajı olarak ön plana çıkıyor.
NÜKLEER SANTRAL KADAR GÜÇ
Ekonomik olarak yapılabilir Hidroelektrik kurulu gücümüzün 35-40 bin megavat civarında olduğu Türkiye`de, sistemin hayata geçirilmesiyle 5-6 bin megavat firm güç takviyesi mümkün olabilecek. Uzmanlar, bu rakamın yapılması düşünülen nükleer santralin gücüne neredeyse eşit olduğunu ve sistemin ülkemiz enerji kaynakları için oldukça önemli olduğunu belirttiler.
NASIL ÇALIŞIYOR?
Geliştirilen proje ile Hidroelektrik santrallerde suyun daha verimli kullanılması amaçlanıyor. Buna göre santralden çıkan su yeni inşaa edilecek olan bir havuza alınıyor. Buraya da rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları ile çalışan pompalar kuruluyor. Bunlar vasıtasıyla santral binasından çıkan suyun bir miktarı tekrar yükleme havuzuna basılıyor. Burada su sürekli döngü hareketi yaparak tribünlere geliyor. Böylece elektrik üretimi için kullandığımız suyun bir kısmını yenilebilir enerji kullanarak tekrar tribünlere gelmesini sağlıyoruz. Bu döngü işlemi için gerekli enerji, rüzgar türbini ve güneş pilleri tarafından karşılandığından ilave bir enerji masrafı olmadan santralde türbinlenen su miktarı ve dolayısıyla üretilen enerji miktarı da artırılmış oluyor.
SİSTEM ÇEVRE DOSTU VE YENİLENEBİLİR
Dr. Cihat TUNA, `Sistemin tamamen çevre dostu yenilenebilir enerjiyle çalıştığını ve doğaya herhangi bir CO2 salınımı yapmadığını, aksine sistem hayat geçirildiğinde fosil yakıt tüketen doğalgaz çevrim ve termik santrallere olan ihtiyacımızın azalacağını belirterek, ilkesel olarak benimsediğimiz fakat mevcut koşullar yüzünden imzalayamadığımız Kyoto protokolü için olumlu bir adım olacağını söyledi.
CARİ AÇIK PROBLEMİNİ AZALTIYOR
Dr. Tuna "Elektrik üretimimizin neredeyse yarısı, %98 oranında dışa bağımlı olduğumuz doğalgaz tüketilerek sağlanıyor. Buda ekonomimizin en ciddi problemi olarak gösterilen cari açığın nedenleri arasında en başı çekmekte. Son yıllarda yapılan yatırımlarla, hidroelektrik enerji üretimi payını, toplamda %10 dan %34`e çıkarmayı başaran Enerji Bakanlığı`nın da buradaki problemi çözmek için büyük gayret sarf ettiğini ve son üç yılda devreye giren hidroelektrik tesislerin cari açığı 3 Milyar dolar azalttığını söyledi. Geri dönüşümlü Hidroelektrik Santral projesi ile Hes`lerin üretim kapasitesinin artacağını ifade eden Tuna, bunun sonucunda cari açığın azalmasına büyük faydası olacaktır." dedi.