Fransa’nın "Cezayir’e Özür Olmayacak" Açıklamasının Ardından Tepkiler Büyüyor

Fransa'nın tarihçi Benjamin Stora'nın 20 Ocak'ta Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a sunduğu "Sömürgeleştirme ve Cezayir Savaşı anıları" raporuna ilişkin "özür dilemeyeceğiz" açıklaması tepki toplamaya devam ediyor.

Fransız tarihçi Benjamin Stora'nun, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'a "Sömürgeleştirme ve Cezayir Savaşı anıları" hakkında raporu 20 Ocak'ta sundu. Ancak raporun sunulmasından önce Elysee Sarayı tarafından yapılan açıklamada "ne bir özür ne de bir pişmanlık söyleminin" söz konusu olmayacağı ifade edilmişti. Fransa'nın bu açıklaması geniş çapta tepki topladı. Bir Fransız televizyon kanalında Fransız sömürgesi hakkında bir tartışma programında konuk olan siyasi gazeteci Jean-Michel Aphatie, Fransa'nın kara tarihini gözler önüne sererek Fransa'nın resmi bir özür dilemesi gerektiğini savundu. Aphatie "Fransa'nın, Cezayir'i neden fethettiğini bilmiyoruz. Bu düşünülmemiş bir siyasi eylem. Cezayirlilerden toprak çaldık. Beş Cezayirli neslinin okula gitmesi engelledik, onları cehalete sürükledik. Cezayir köylerine Napalm bombası attık. Cezayir sömürgesi diğer sömürgelerden farklıdır. Cezayir'e bir özür borçluyuz" açıklamasında bulundu.

"YAHUDİLERDEN ÖZÜR DİLEYEN FRANSA'NIN CEZAYİRLİLERDEN ÖZÜR DİLEMEMESİ ÜZÜCÜ"

Tarih araştırmacısı Muhammed El-Korso ise, "Gerçek, sağlıklı ve sakin bir diyaloğa ulaşmak için, Fransa'nın insanlığa karşı bir suç işlediğini açıkça ve içtenlikle kabul etmesi gerektiğini düşünüyorum. İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın suçlarını kabul ederek Fransa'ya attığı adımın aynısını atması lazım. Yahudilerden özür dileyen Fransa'nın, Cezayirlilerden özür dilememesinin üzücü olduğunu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

"FRANSIZ TRAJEDİSİ"

Muhabir Richard Werly, Fransa'nın Cezayir sömürgesini "Birçok kişinin hala yüzleşmeyi reddettiği bir Fransız trajedisi" olarak nitelendirdi.

Fransa, Osmanlı yönetimindeki Cezayir'i 1830'da işgal etti ve bu topraklara 1 milyona yakın yerleşimci gönderdi. Cezayir, 1 Kasım 1954'te bağımsızlık savaşını başlattı ve 8 yıllık mücadelenin ardından, Temmuz 1962'de gerçekleştirilen referandumda yüzde 99.72 "evet" oyu ile bağımsızlığına kavuştu. Ülkede yıllar süren bağımsızlık savaşında yaklaşık 1.5 milyon Cezayirli hayatını kaybetti.

(Melike Yazır /İHA)