İnternet Haberciliğini Basın Kanunu Kapsamına Sokan Tasarı Meclis'te

Basın Kanunu ve Bazın Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla TBMM’ye gönderildi.

Tasarıya göre, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki Kanun'daki haber ve fotoğraf ajansları ibaresine internet haber siteleri de eklenerek, internet haber sitelerinin çalışanları da aynı kapsama alınıyor.

Ayrıca İnternet haber siteleri 5187 sayılı Basın Kanunu'nun kapsamına dahil ediliyor.

Tasarı ile internet haber sitelerinin Basın Kanunu'nun kapsamına alınmasına paralel olarak süreli yayın tanımına internet haber siteleri de ekleniyor ve internet haber sitesinin tanımı, "internet ortamında haber ya da yorum niteliğinde yazılı, görsel veya işitsel içeriklerin sunumunu yapan süreli yayın" olarak belirleniyor.

İnternet haber sitelerine sahibinin, varsa temsilcisinin veya sorumlu müdürünün adları, adresleri, haber sitesinin faaliyet gösterdiği işyeri adresi ile yer sağlayıcının adı, adresi ve ticari unvanı, kendilerine ait internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan doğrudan ulaşabileceği şekilde ve iletişim başlığı altında bulundurma zorunluluğu getiriliyor.

İnternet haber sitelerinde bir içeriğin internette ilk kez sunulmaya başlandığı tarih, her erişildiğinde değişmeyecek şekilde içeriğin üzerinde belirtilecek.

Tasarıya göre internet haber siteleri için de kaydedilmek üzere yönetim yerinin bulunduğu Cumhuriyet Başsavcılığına beyanname verme yükümlülüğü getiriliyor.

Aynı zamanda bu sitelerin faaliyetlerini İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'da belirtilen içerik sağlayıcı ile yer sağlayıcılık yükümlülüğüne uygun olarak yerine getirecek.

Yayın durdurma cezası olmayacak

İnternet haber siteleri, gazete ve dergi gibi süreli yayınlara Basın Kanunu'na göre belirtilen beyanname yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmemeleri halinde uygulanan yayın durdurma cezası tabi olmayacak.

Yayın durdurma cezası sebeplerinin ortaya çıkması, Basın Kanunu gereğince erişimin engellenmesi veya içeriğin yayından çıkarılmasını gerektiren durumlar nedeniyle sorumlular hakkında adli makamlarca kovuşturma başlatılması veya yer sağlayıcılık mevzuatına aykırılık durumlarında internet haber sitelerinin yayınının durdurulması yerine, bu sitelerin gazeteci çalışanlarına basın kartı verilmemesi veya resmi ilan ve reklam imkanlarından yoksun bırakılması gibi müeyyideler uygulanacak.

İnternet haber siteleri yayınladıkları içerikleri, 6 ay muhafaza edecek

İnternet haber sitesi sorumlu müdürü, düzeltme ve cevabı, kullanıcıların ana sayfadan doğrudan ulaşabileceği şekilde ve tekzip başlığı altında bir hafta süreyle yayınlayacak.

İnternet haber siteleri yayınladıkları içerikleri, doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış şekilde 6 ay süreyle muhafaza edecek ve gerektiğinde, talep eden yetkili mercilere teslim edilmesi zorunda olacak.

Yayının herhangi bir şekilde soruşturma ya da kovuşturma konusu yapılması halinde, bu işlemlerin sonuçlandığının yetkili mercilere, ilgili internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesine kadar soruşturma ya da kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zorunlu olacak.

İnternet haber sitesi sorumlu müdürü, hazırlanan düzeltme ve cevabı, kullanıcıların ana sayfadan doğrudan ulaşabileceği şekilde ve tekzip başlığı altında bir hafta süreyle yayınlayacak.

İnternet haber siteleri, düzeltme ve cevap yazısının yayınlanmaması halinde, hakim, masraflar yayın sahibi tarafından karşılanmak üzere bu yazının iki internet haber sitesinde yayınlanmasına karar verebilecek.

Günlük süreli yayınlar ve diğer basılmış eserlerle ilgili davaları düzenleyen kanuna, internet haber siteleri ile ilgili düzenleme de dahil edilecek.

İnternet haber sitelerinde de resmi ilan ve reklam yayınlatılabilecek

Yayına ilişkin esas ve usuller, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun görüşü alınarak Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanacak yönetmelikle belirlenecek.

TBMM’ye gönderilen 15 maddelik kanun tasarısının gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:

“5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 1. Maddesinde Türkiye’de yayımlanan gazete ve mevkutelerle haber ve fotoğraf ajanslarında her türlü fikir ve sanat işlerinde ücret karşılığı çalışan ve İş Kanunu’ndaki ‘İşçi’ tarifi şümulü haricinde kalan kişiler gazeteci olarak tanımlanmıştır. İnternet haber sitelerinde aynı işi yapan kişilerin de aynı kapsama alınması gerektiği değerlendirildiğinden internet haber sitelerinde çalışanlarda anılan kanunun gazeteci tanımını düzenleyen 1. Maddesi kapsamına alınmıştır. İnternet haber sitelerinin 5187 sayılı Basın Kanunu kapsamına alınması amacıyla, anılan kanunun kapsamını düzenleyen 1. Maddesinde değişiklik yapılması gerektiği gibi, anılan siteler süreli yayınlarla paralel özellikler arz ettiği için süreli yayın kavramı içerisinde değerlendirilmiş ve bu sayede söz konusu sitelere kanunun süreli yayınlara ilişkin hükümlerinin uygulanmasının yolu açılmıştır. Aynı şekilde anılan site sahiplerinin sorumlularının daha sorumlu yayın anlayışı içinde hareket etmeleri ve kişilerin mağduriyetine sebep olacak mahsurların ortadan kaldırılması amacıyla statü belirsizliğinin ortadan kaldırılması gerekmiş, bu kapsamda site sorumlularının ve sahiplerinin isim ve iletişim bilgilerini içeren bilgilerin yer aldığı ‘iletişim’ bölümlerinin bulundurulması zorunlu hale getirilmiştir. Ayrıca internet haber sitelerine beyanname verme yükümlülüğü getirildiği gibi internet ortamında yayın yapacakları için 5651 sayılı Kanunun içerik sağlayıcılara ve yer sağlayıcılara yüklemiş olduğu yükümlülükler kapsamına alınmaları, sitelerdeki bilgilerin belirli bir süre muhafazasının zorunlu hale getirilmesi, gerektiğinde cezai ve hukuki müeyyidelerin belirlenmesi, anılan sitelerin teslim ve muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmemeleri durumunda uğrayacakları para cezalarının belirlenmesi, ilgililerin dava açmaları durumunda dava sürelerine ve başvurulacak mahkemelere ilişkin usul kuralların belirlenmesi gerekmiştir.”