Kadir Gecesi'nin bilinmeyen fazileti

Kadir Gecesi'nin bilinmeyen fazileti
Kadir, sadece bir gece midir, yoksa gündüzüyle beraber tam bir gün müdür?

Kadir Gecesi, 24 saat sürer; fazileti sadece gecesi ile sınırlı kalmaz, gündüzünü de kuşatır. Kadir Gecesi'nin gündüzünü diğer günlerden daha çok dua ve ibadetle geçirmek sünnet, bütün Müslümanların sorunları için çare duasında bulunmak ise müstehaptır.

Kadir, sadece bir gece midir, yoksa gündüzüyle beraber tam bir gün müdür? "İslam uleması, Kadir Gecesi'nin gündüzünün de gecesi gibi faziletli olup olmadığı hususunda farklı görüşler serdetmişlerdir. İmam Şa'bî: "Kadir Gecesi'nin gündüzü de gecesi gibi (faziletli)dir." demiştir. Belki de bunun sebebi, âyette 'gece'nin zikredilmesiyle gündüzlerin de anlaşılmış olmasıdır. Bir kimsenin, iki gece itikafa girmeyi nezretmesi halinde, bizim bu kimseye, o iki gecenin gündüzünü de itikafta geçirmesini gerekli görmemiz, işte böyle bir anlayışa dayanır. Çünkü Cenab-ı Hak, "Gece ile gündüzü birbiri ardınca getirendir..." buyurmuştur. Bu, "Gece, gündüzün; gündüz de gecenin yerini tutar, onun peşinden gelir." demektir." (Razi, Mefatihü'l-Ğayb, 23/282-283). Kısaca: Kadir'in gündüzü de gecesi gibi faziletlidir.

Kadir Gecesi, 24 saat sürer; fazileti sadece gecesi ile sınırlı kalmaz, gündüzünü de kuşatır. Şöyle ki: Ebu'l-Alâ Mevdûdî, Tefhîm'inde Kadir Sûresi'nin: "Ta fecrin tulûuna kadar (tan yeri ağarmaya başlayana değin) selam vardır..." (97/5) âyetinin tefsirinde, Arapçada "gece" ifadesinin çoğu zaman gündüzü de kapsadığını söylemiş, bu kaideden hareketle, Kadir Gecesi'nin Mekke boylamından başlayarak batıya doğru intikal ede ede en son yine Mekke'de sonlanacağını, dolayısıyla da Kadir'in tam bir gün olduğunu belirtmiştir. Buna göre dünyanın herhangi bir yerinde Kadir Gecesi yaşanırken, diğer taraflar da gündüzünün faziletinden istifade etmektedirler.

Kadir Gecesi'nin gündüzü de şerefli, değerli, faziletli ve kadri yücedir. Efendimiz'in ihbârıyla, gündüzleri de geceleri gibi mübarek olan dört geceden birisidir: "Dört gece, gündüzleri gibi; dört gündüz de geceleri gibi (mübarek ve mukaddes)dir. Allah, o günlerde yemin edenleri yeminlerinde sadık çıkarır, insanları (ateşten) âzâd eder ve o vakitlerde (hayr ü mükafaat, sevab ve hasenat adına) çok büyük şeyler lutfeder ki o günler: 1. Kadir Gecesi ve sabahı/gündüzü, 2. (Kurban Bayramı'nın) arefe gecesi ve sabahı/gündüzü, 3. Şaban ayının ortanca gecesi ve sabahı/gündüzü, 4. Cuma gecesi ve sabahı/gündüzüdür." buyurmuştur [el-Müttekî, Kenzü'l-Ummâl, 12/144 (35214) - Deylemî'den-].

Kadir Gecesi'nin gündüzünde de gecesi gibi dua ve ibadet ile mücahede sünnettir. İmam Şafii "El-Kadîm"inde de, "Ben, Kadir'in gündüzünde (amelî) cehd göstermeyi tıpkı gecesindeki gibi müstehap görüyorum." der. Bu, aynı zamanda Ramazan'ın son on günün bütününde, gecesinde ve gündüzünde gayret göstermenin müstehap olmasını gerektirir.

Nitekim Allâme M. Hamdi Yazır'ın nihâî kanaati şudur: "Böyle bir gecenin sabahı ise sırf hayır ve selamet olacağı öncelikle sabit olur. Yani burada hayır ve selamet mânâsına göre "hatta" gayesinde ters anlamı (mefhum-ı muhalif) yoktur. Hatta gece mefhumuna göre iskat-ı maverâ (dışındakileri düşürme) ifade ederse de asıl sözün sevk edildiği hayır ve selamet anlamına göre iskat (düşürmek) için değil, hükmü uzatmak içindir. Çünkü "Ağardığı zaman sabaha and olsun." (Müddessir, 74/34) ve "Kuşluk vaktine and olsun." (Duhâ, 93/1) kasemlerinden de anlaşıldığı üzere fecrin doğuşu ve sabahın ağarması ve duhâ/kuşluk vaktinin yayılması âdet olarak bir işaret delilidir. Nitekim Râzî'nin nakli üzere bu gecenin gündüzünü takip etmesini istemesi meselesinde İmam Şa'bî demiştir ki: Evet gündüzü de gecesi gibidir. (...) Kadir Gecesi'nin gündüzünde de gecesi gibi dua ve ibadet ile mücahede sünnet olur. Ki bunda çeşitli mütâlaalar sebebiyle meydana gelen farklılıklar da ortadan kaldırılmış olur. Zira bilinmektedir ki yer üzerinde bir yerde gece olurken, diğer bir yerde gündüz olur. Her iklimde bulunan kendi gecesini ihya etmek suretiyle aynı hayır ve selametten faydalanırsa da gündüzüyle beraber hesap edilmesi, icabet için daha ihtiyatlı demektir." (Yazır, Hak Dini, 9/346-348, 349).

"Kadir Gecesi'nin gündüzünü de tıpkı gecesi gibi değerlendirmek büyük sevaptır. Böyle yapılırsa mübarek gecenin ruhlara aktardığı mânevi ışığın izleri Müslümanların kalplerinde derinden hissedilecektir." (Prof. Dr. Hüseyin Algül, Mübarek Gün ve Geceler, s.25). Kadir Gecesi'nin gündüzünü dahi diğer günlerden daha çok dua ve ibadetle geçirmek sünnet, bütün Müslümanların sorunları için çare duasında bulunmak ise müstehaptır (Nevevî, el-Ezkâr, s.163).