Memleket Partisi Rize İl Başkanı Bayrak: “Tarım politikalarımızın Rize ayağında çaya alternatif mantar yetiştiriciliğidir"

Memleket Partisi Rize İl Başkanı Muhittin Bayrak, parti politikaları gereği tarımla kalkınmada üretimin olmazsa olmazlarımdan olduğunu kaydederek, “Tarım politikalarımızın Rize ayağında çaya alternatif mantar yetiştiriciliğidir" dedi.

Rize’de mantar yetiştiriciliği projelerinin uzun vadeli tarım politikaları olacağını ifade eden İl Başkanı Bayrak, “Dünya genelindeki mantar üretimi; FAO'nun 2019 yılı rakamlarına göre 104.342 bin hektar alanda, 11 milyon 898 bin 399 ton olarak gerçekleşmiştir. Önemli üretici ülkeler sırasıyla; 8.938.814 milyon ton üretim ile Çin, 470 bin ton üretim ile Japonya, 383.960 bin ton ile ABD ve 362.400 bin ton üretim ile Polonya'dır. Ülkemizde mantar yetiştiriciliği yapmak için kooperatifler mevcut olup mantar üreticileri ağırlıklı olarak 1163 sayılı Kanun’a istinaden kurulan kooperatifler altında faaliyet göstermektedir. Bursa, Samsun, Konya, Kayseri, Antalya, Aydın, Ankara, İzmir’de ise üretim ve pazarlama kooperatifleri bulunuyor. Mantarın her zaman sofralarımızda ayrıcalıklı bir yeri olmuştur. Geleneksel mutfak kültürü nedeniyle dünyada en fazla mantar tüketen Çin, aynı zamanda üretimde açık ara liderdir. İkinci sırayı son 10 yılda üretimde yaptığı büyük atakla 10 kat ilerleme sağlayan İtalya almaktadır. Bu ülkeler, mantar üretiminde yüksek seviyede mekanizasyon ve otomasyona sahip, ileri teknolojiler kullanan gelişmiş ülkelerdir. Peki, niçin özellikle gelişmiş ülkelerde mantar yetiştiriciliğine bu kadar önem verilmektedir. Önemli nedenlerden biri, gelişmiş ülkelerin uzun vadeli tarım politikalarının altında yatmaktadır. Küresel ısınma, çevre kirliliği, bilinçsiz kullanım nedeniyle verimli tarım alanlarında meydana gelen azalmaya karşı alternatif üretim yöntemleri aranmaktadır. Bu açıdan mantar yetiştiriciliği, verimli tarım arazisi gerektirmemesi, üstelik çevresel atıkları kullanarak yiyecek, yem ve gübreye dönüştürebilmesi nedeniyle öne çıkmaktadır. Yani hızla artan nüfusu beslenmek için kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan önemli çevre dostu bir üründür” dedi.

Dünyada mantar yetiştiriciliği için en uygun iklimin ve en az maliyetle yapılacak bölgenin Rize olduğunu savunan İl Başkanı Bayrak, “Ülkemiz mantar üretiminde en temel problem maliyettir. Öncelikle yetiştirme ortamı olan kompost büyük fiyatlarla dışarıdan temin edilmekte, hastalık ve zararlılarla mücadele konusunda yeterli bilgiye ulaşılamadığı için doğru ilaçlar kullanılamamaktadır. Bir de enerji maliyetleri hesaba eklenince durum iyice zorlaşmaktadır. Ama daha da önemlisi yıl boyunca sürekli üretim yapılmasına imkan verecek yani üretimi 10 kat arttırabilecek iklimlendirme veya otomasyon sistemleri kullanımı yaygın değildir. Bunlara sahip büyük ölçekli entegre işletme sayısı yetersizdir. Bu durum hem verimi, hem de ürün kalitesini doğrudan olumsuz etkilemektedir. Aslında esas problem, ülkemizde mantar üretiminin büyük bir çoğunluğunun, küçük aile tipi işletmeler tarafından yapılmasıdır. Çünkü yetersiz finansmana sahip bu küçük işletmelerin hiçbiri, yukarıda sıralanan sorunları tek başlarına çözebilecek güce sahip değildir. Türkiye’de mantar sektöründeki büyümenin devam etmesi ve sektörün sorunlarının çözümü için üreticinin mutlak surette örgütlenmesine ihtiyaç vardır.Bu nedenle öncelikle gönüllü üretici vatandaşlarımızı örgütleyip rize tarım müdürlüğü bünyesinde kurslara tabii tutacak yeterli eğitimleri ücretsiz olarak vererek sertifika belgesi verilecektir.” diye konuştu.

Bayrak, hazineye ait arazileri üretim yapmak isteyen belgeli üreticilere 5 yıl üretmek koşuluyla karşılıksız olarak vereceklerini belirterek, “Devlete ait toprakları üreticiye karşılıksız vereceğiz. İl, ilçe tarım kooperatif desteklerini artırarak üreticinin yanında olacağız. Kuracağımız tesisle kompost gübre hazırlayıp üreticiye maliye fiyatına vereceğiz. Kompost, yenebilir bir takım atıkların, ağaç, dal, yaprak parçalarının çürütülmesi, öğütülmesi sonucu elde edilen doğal gübreye deniyor. Çürütmenin genelde olumsuz bir anlamı vardır ama konu kompost olunca çürütmek yeniden yaşatmak demek. Biz kompost gübre yapımı için çay çöpünü kullanacağız ve en etkin gübre kalitesini yakalayacağız.” dedi.

Rize’de kısmen mantar üretiminin gerçekleştirildiğini kaydeden Bayrak, daha önce tarım il müdürlüğünün yaptığı çalışma ile Muradiye Belediyesi bünyesinde kayın mantarı ürettiğini ve Ardeşen ilçesinde ağaç kütüğünde kayın mantarı üretildiğini fakat yeterli bir şekilde sahip çıkılmayıp sahiplenilmediği ve destek miktarlarının çok az olması nedeniyle üretimin artmadığını belirtti.

Çiftçinin ürettiği mantarların istenildiği taktirde devlet tarafından satın alınıp pazarlamasının da devlet eliyle yapılacağını belirten Bayrak, şöyle konuştu: “Zamanında kişisel olarak üretim yapmak için başvurmak istedim fakat birçok koşulu olmasından, yerine getirilmesi, aşılması zor şartları olması nedeniyle vazgeçmek zorunda kalmıştım. Bizim projemizde şart olmayacak sadece kurs sertifikası yeterli olacak. Üretmek isteyen çiftçimizin engellere takılmaması için tüm kolaylıklar sağlanacaktır. Türkiye sadece akılı tarım politikalarıyla kalkınabilecek. Kalkınma üretimden geçiyor. Eğer üretmiyorsak pahalı yemeye mahkümüz. Zengin toprakların fakir çocukları olmayı reddediyoruz. Dışa bağımlı kalmamamız için üretmeliyiz. Memleket Partisi tarıma çok önem veriyor ve ekonominin kalkınması vatandaşların biraz nefes alması için tarımın ayağa kalkması gerektiğini düşünüyoruz. Üretmeye mecbur olduğumuzun gayet farkındayız. Bu nedenle iktidar olduğumuzda ekilmeyen bir karış toprak kalmaması için devlet imkanlarını sonuna kadar kullanacağız. Çiftçi bizim baştacımız olacaktır.”