SGK Rize İl Müdürü Bakırcı: Sosyal Güvenlik Hakkına Sahip Çık
Rize Sosyal Güvenlik İl Müdürü Mustafa Bakırcı, yazılı bir açıklama yaparak 2021 yılını değerlendirdi. Bakırcı, sosyal güvenliğin, anayasal bir hak olarak Anayasa’nın 60’ıncı maddesinde yer alan “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” hükmü ile güvence altına alındığı hatırlatmasında bulunarak, “Çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil olmaları hak ve aynı zamanda bir yükümlülüktür. Çalışanlar kanunen bu hakkın yerine getirilip getirilmediğini işverenden isteme hakkına ve yerine getirilmediği takdirde de yasal yollara başvurma hakkına sahiptir İşverenler açısından da; gerek kendisini gerekse yanında çalıştırdığı kişileri sosyal güvenlik kurumuna bildirmek zorundadır.” Dedi.
Sigortalılar açısından sosyal güvenliğin sağladığı haklarla sigortasız çalışan kişinin yararlanamayacağı haklar hakkında bilgilendirmede bulunan Bakırcı, konu hakkında şunları kaydetti: “Sağlık hizmetleri,
İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hali nedenleriyle çalışılamayan sürelerde geçici iş göremezlik ödeneği,
İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle kısmen veya tamamen çalışamaz duruma gelinmesi veya vefat halinde sürekli iş göremezlik geliri,
Herhangi bir nedenle sakatlanıp çalışamaz duruma gelindiğinde malullük aylığı,
Belli bir yaşa gelindiğinde de emekli aylığı,
Vefat halinde ölüm aylığı,
Vefat halinde cenaze yardımı,
Doğum yapılması halinde emzirme ödeneği.
Sigortasız Çalışan Kişinin Yararlanamayacağı Haklar;
Yaşlılık, malullük ve ölüm aylıkları için gerekli şartları yerine getiremez.
Kendisi ve aile bireyleri sağlık hizmetinden yararlanamazlar.
İş kazası veya meslek hastalığı halinde geçici iş göremezlik ödeneği ve sürekli iş göremezlik geliri alamaz.
Hamilelik durumunda geçici iş göremezlik ödeneği alamaz.
İşsiz kalması halinde işsizlik ödeneği alamaz.
Kıdem tazminatı, asgari geçim indirimi gibi haklardan faydalanamaz.
Kendisinin hayatını kaybetmesi halinde geride kalanlar ölüm aylığı alamazlar”
Kovid-19 salgın döneminde sosyal güvenliğin öneminin bir kez daha görüldüğünü belirten İl Müdürü Mustafa Bakırcı, “Sosyal Güvenlik Kurumumuz prime tabi bir kurumdur. 2021 yılı tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de Kovid-19 salgını ile sosyal güvenliğin önemi bir kez daha görüldü. Bu süreci başarı ile yönettik. İşverenlerimizin, sigortalılarımızın ve emeklilerimizin yanında olduk. İşverenlerimiz, prim ertelemeleri, sigorta primleri teşvikleri, borçlarının yapılandırılması ile sigortalılarımıza işten çıkış yasağı, kısa çalışma ve nakdi ücret desteği gibi ödeneklerle desteklendi. Sağlıkta borca bakılmadan kesintisiz hizmetlere devam edildi. Normalleşme süreci ile kayıt dışı istihdamla mücadelemizi denetimin yanı sıra daha çok bilgilendirme ve rehberlik kapsamında yürütmekteyiz. Bu kapsamda geçmişte yapılan birçok faaliyete ve projeye ek olarak 2021 yılı içerisinde; 2021 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında sosyal güvenlik bilincini artırmaya ve kayıt dışı istihdamı önlemeye yönelik rehberlik ve bilgilendirme faaliyetlerine, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Düzensiz Göç Strateji Belgesi ve Ulusal Eylem Planı(2021-2025)’nda ise yabancı iş gücüne yönelik farkındalığın artırılması eylemine yer verilmiştir. İl Müdürlüğü olarak 2021 yılı son çeyreğinde de öncelikle sivil toplum kuruluşlarını, işverenlerimizi, sigortalılarımızı ve emeklilerimizi bilgilendirme rehberlik konularına ağırlık vererek sahadayız. Diğer taraftan sektörel denetimlerimiz devam ediyor. Özellikle inşaat, turizm, tekstil ve gıda sektörü başta olmak üzere bulundukları bölgelerde yaygın olarak faaliyet gösteren sektörlere ilişkin meslek odalarının ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının temsilcileriyle görüşülerek bilgilendirmelerde bulunuyoruz.” Dedi.
Öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumunun bütçe üzerindeki yükünü hafifletmek, kurumun aktüeryal dengesini iyileştirmek, aynı zamanda sosyal hakların kullanılmasını önleyen engelleri ortadan kaldırmak istediklerini belirten Bakırcı, bu hedefe ulaşmak için yoğun bir şekilde farkındalığı, toplumsal bilinci artırma, tüm aktörlere ulaşma gayretinde olduklarını ifade ederek şöyle konuştu:, "Cezalandırarak değil, daha çok eğiterek ve teşvik ederek kayıt dışılığı hedeflediğimiz oranlara çekmek istiyoruz. Kabul edilebilir rakama çekeceğimize inanıyoruz. Kayıt dışı istihdam ülke olarak hepimizin sorunu ve sosyal güvenliğin sürdürülebilirliğini olumsuz etkilemekte, gelecek kuşakları da tehlikeye sokmaktadır. Bugün Türkiye’de iki kişi bir emekliyi finanse etmektedir. Bu da çalışan ve işveren üzerindeki yükleri gitgide artırmaktadır. Kayıtlı çalışan sayısının artırılması sosyal güvenliğin sürdürülebilirliğine katkıda bulunacak, aynı zamanda güvencesiz yaşayan birçok insanın geleceğe güvenle bakmasını sağlayacaktır. Bu sorunla tek başına Sosyal Güvenlik Kurumunun mücadelesi yeterli değil, diğer kurumların, sivil toplum örgütleri, çalışanlar başta olmak üzere basınımızın ve ilgili tüm kesimlerin desteği büyük önem arz etmektedir”
Sigortasız çalıştırılanların ihbar ve şikayetlerini Sosyal Güvenlik Kurumu’na çeşitli yollarla iletilebileceklerini kaydeden Bakırcı, “Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi ‘ALO 170’i 7 gün 24 saat arayabilir. İlinizde veya ilçenizde, size en yakın sosyal güvenlik il müdürlüğü veya sosyal güvenlik merkezine şikâyetinizi iletebilirsiniz. Dilekçe Hakkının Kullanılması Kanunu kapsamındaki her türlü istek, şikayet, ihbar, görüş ve önerilerinizi CİMER yani Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi üzerinden yapabilirsiniz” dedi.
Sosyal Güvenlik Rize İl Müdürü Mustafa Bakırcı, Genel Sağlık Sigortası borcu bulunan vatandaşlarımızın 7326 Sayılı Kanun Kapsamı 2021/Nisan ayı ve öncesi borçlarının başvuru şartı aranmaksızın gecikme zammı ve faizlerinin silindiğini, bu borçların yıl sonuna kadar ödenmesi halinde gecikme zammı ve faiz tahakkuk etmeyeceği hatırlatmasında bulunarak, “Diğer taraftan yine yasa gereği bugüne kadar hiç gelir tespiti yaptırmayan ve borçları bulunan genel sağlık sigortalılarımızın ikametgahlarının bağlı bulunduğu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları kanalı ile 31 Kasım 2021 tarihine kadar gelir testi yaptırmaları, aile içindeki gelirleri bürüt asgari ücretin 1/3’ünden düşük çıkacakların GSS borçları silinecek ve sağlık primleri devlet tarafından karşılanacak. Borcu bulunan Genel Sağlık Sigortalılarımız bu fırsatı kaçırmasın” şeklinde konuştu.