Tarihin en büyük cep telefonu skandalı

Geçtiğimiz günlerde patlayan Carrier IQ skandalı, milyonlarca akıllı cebin kullanıcısının habersiz bir şekilde izlendiğini ortaya çıkardı. Peki ismi kulağa pek hoş gelmeyen bu "Carrier IQ" neyin nesi ve ondan endişelenmemiz gerekiyor mu? Hangi cepler ve üreticiler Carrier IQ'nın casus uygulamasına sahip?

Carrier IQ üçüncü parti bir istatistik hizmeti. Cep üreticileri ve mobil operatörler, ürünlerini geliştirebilmek ve karar alabilmek için ceplerin nasıl kullanıldığına dair bilgi edinmek isterler. "Gömülü analiz şirketi" olarak anılan Carrier IQ da bu işi görüyor ve şirketlere müşterilerin bilgilerini sağlıyor.

İşletim sisteminin bir parçası mı?

Belki de düne kadar cebinde Carrier IQ yüklü olduğundan kimsenin haberi yoktu. Bu yazılım, Android, iOS veya Blackberry OS'un bir parçası değil ve cep üreticisi veya mobil operatör tarafından yükleniyor. Carrier IQ sitesine göre şu an 140 milyon cepte yazılım yüklü.

Carrier IQ hangi ceplerde? Ve ne yapıyor?

Şirketlerin Carrier IQ izleme yazılımına ilişkin yaptıkları açıklamalar şöyle:

Apple: "iOS 5'de Carrier IQ'yu desteklemeyi bıraktık ve önümüzdeki güncellemede onu desteklemeyi tamamen bırakacağız. Apple'a gönderilen veriler, kullanıcının tercihiyle gerçekleşmektedir ve eğer kabul ederlerse bu veriler şifreli olarak gönderilir ve hiçbir kişisel bilgi içermez. Tuş basmalarını, mesajları ve başka hiçbir kişisel bilgiyi kaydetmedik; böyle bir planımız hiçbir zaman olmadı."

AT&T: "Gizlilik politikamız doğrultusunda CIQ yazılım verilerini sadece kablosuz ağ hizmetimizi ve hizmet performansını iyileştirmek üzere kullanıyoruz."

Bell: "Bell Carrier IQ veya benzer programları yüklememekte ve desteklememektedir. Cihaz üreticileriyle endüstri çapında bir perspektiften bağlantı kurmak isteyebilirsiniz."

Fido: "Carrier IQ hiçbir cihazımızda yoktur."

Google: "Carrier IQ ile bir ortaklığımız yok. Android açık kaynaklı bir çalışmadır ve operatörlerin veya OEM'lerin cihazlarını nasıl özelleştirdiklerini denetlemiyoruz."

HP: "HP ve ortakları, webOS cihazlarına Carrier IQ yüklememekte, buna izin verilmemektedir."

HTC: Birinci açıklama: "HTC, birçok üreticide olduğu gibi cihazlarında isteğe bağlı bir hata bildirimi işlevine sahiptir. Telefonda bir hata gerçekleştiğinde, "HTC'ye bildir" seçeneğine sahipsiniz. Böylece telefonlarda geliştirmeler yapabiliriz. Bunla ilgili detaylar, gizlilik politikamızda bulunmaktadır ve bunu kabul ederek katılırsınız. Eğer kabul etmişseniz, gizliliğinizi verileri şifreleyerek ve tanınmaz hale getirerek koruruz. HTC, gizliliğinizi korumaya kendini adamıştır. Bu işleve katılmak veya katılmamak, açık bir şekilde bellidir."

İkinci açıklama: "Carrier IQ, bazı ABD operatörleri tarafından bazı cihazlarımızda gereklidir. Dolayısıyla tüketiciler veya medya bunla ilgili bilgi edinmek istiyorlarsa, operatörlerine başvurmalarını öneriyoruz. HTC'nin bir Carrier IQ müşterisi veya partneri olmadığını, uygulamadan, partnerlerden herhangi bir veri almadığını önemle belirtiriz. HTC, tüketicilerin Carrier IQ'yu terk edebilmelerine yönelik bir seçeneğe izin verme olanağını incelemektedir."

Microsoft: "İnsanlar soruyor - Windows Phone'larda Carrier IQ bulunmamaktadır."

Nokia: "Carrier IQ hiçbir Nokia cihazında bulunmamaktadır, bazı Nokia cihazlarında bulunduğu iddiaları yanlıştır."

RIM: "RIM, Carrier IQ uygulamasını BlackBerry ceplerine ön-yüklememektedir ve operatör partnerlerine satıştan önce veya dağıtımdan önce bu izni vermemektedir."

Samsung: "Bazı Samsung cepler Carrier IQ'yu içermektedir, ancak bunun operatörün Samsung'a yaptığı talep ile gerçekleştiği noktası çok önemlidir. Samsung'a Carrier IQ'lu ceplerden kullanıcıyla ilgili hiçbir veri gelmediğini de önemle belirtiriz."

Sprint: "Carrier IQ, Sprint'e ve onu kullanan diğer operatörlere bilgi sağlamaktadır. Bu bilgiyi cihaz performansını anlamak ve sorunları çözmek için kullanıyoruz"..."Sprint, gizliliğe verdiği önemle tanınmaktadır"... "Carrier IQ, Sprint hizmetinin tamamlayıcı bir parçasıdır."

T-Mobile: "T-mobile, cep ve ağ performans sorunlarını çözmek için Carrier IQ'dan faydalanmaktadır."

Verizon: "Yüzde yüz doğru konuşmak gerekirse, Carrier IQ hiçbir Verizon Wireless telefonunda yoktur."

Motorola: Şirket herhangi resmi bir açıklama yapmadı ancak Carrier IQ'nun sadece operatör isteği ile ön-yüklü sunulduğunu söyledi.

Türkiye'deki mobil operatörlerden ise henüz herhangi bir açıklama gelmedi.

Carrier IQ ne yapıyor?

Carrier IQ'nun hangi verileri topladığı, onun cebinize nasıl yüklendiğine bağlı. Zira yazılım özelleştirilebiliyor. Carrier IQ, veri hızı ve uygulama kullanımı gibi bilgileri izlediğini söylüyor. Ancak Carrier IQ'yu ortaya ilk çıkaran Trevor Eckhart'ın tanıtımında ortaya çıkardıklarına göre yazılım, aramalar, konum ve hatta bastığınız düğmeleri bile kaydediyor.

Yani Carrier IQ'nun masum olduğuna dair iddiaları doğru gibi görünmüyor. Zira Eckhart bunları meydana getirdiği videoda çürütüyor ve Carrier IQ'ya eşsiz anahtar kodlarının gönderildiğini, güvenli bağlantıların bile çözülebildiğini gösteriyor.

Bu sırada Carrier IQ yetkililerinin bir haftadır sessizliklerini sürdürdüklerini ekleyelim. Olayın nasıl bir şekil alacağını önümüzdeki günlerde hep beraber göreceğiz.