Türk Bilim Adamları Pırasa Hasat Makinesi Yaptı

- Küflü kuru gıdaların ayrıştırılması için Aflatoksin Ayrıştırma Makinesi icat eden Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emin Güzel ve ekibi, şimdi de Pırasa Hasat Makinesi yaparak çiftçinin hasat maliyetlerini önemli ölçüde azalttı.

ÇÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Emin Güzel ve ekibi tarafından icat edilen makineyle, ülkemizde kışlık sebzeler grubunda yer alan pırasanın oldukça zor ve zahmetli olan hasadı, artık daha kolay olacak. Ayrıca, bu makineyle insan iş gücüne olan gereksinimler de azalacak.

Pırasa Hasat Makinesi ile ilgili açıklama yaparak pırasa üretiminde tamamıyla insan iş gücünün kullanıldığını belirten Prof.Dr. Emin Güzel, Çukurova’da pırasa üretimi yapılan bir işletmede, hasat için harcanan işçilik giderinin toplam maliyetin yüzde 70’ini oluşturduğunu söyledi.

İşçilik giderinin daha aşağı çekilmesi ve makine ile hasada olanak sağlanması amacıyla bir proje geliştirdiklerini belirten Prof.Dr. Güzel, şöyle konuştu: “Çalışmanın hedefleri öncelikle tamamıyla el emeğine ve insan iş gücüne dayalı olarak üretimi yapılan pırasa bitkisinin hasadında makine kullanımına olanak sağlamak. Aynı zamanda üretimde iş kapasitesini artırmak ve hasat maliyetlerini azaltmakta projemizin en büyük hedefi. Projemiz kapsamında geliştirdiğimiz makine sayesinde, kış aylarında ağır arazi şartlarında zor olan pırasa hasadı, daha kolay hale gelecek. Makine kullanımıyla hasat hem işkence olmaktan çıkacak hem de hasat kayıplarında azalma olacak.”

Prof.Dr. Emin Güzel, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü Sanayi Tezleri Programı kapsamında yürütülen projeyle icat edilen makinenin çalışma prensibiyle ilgili bilgi verdi. Pırasanın elle hasadında, bitkiye uygulanan ilk işlemin bitkinin gövdesinden tutularak topraktan sökülmesi olduğunu anlatan Güzel, şunları söyledi:"Bu nedenle tasarlanan makinenin yapması gereken ilk işlem, bitkiyi topraktan sökmek olmalıdır. Yapılan ölçüm 25-30 mm gövde çapında, olgunluğa erişmiş pırasa bitkilerinin topraktan sökülme dirençlerinin ortalama 340 N civarında olduğunu gösterdi. Bitkinin uzun, saçak şeklindeki kökleri toprağa çok iyi tutunmasını sağladığı için, elle söküm sırasında bazı bitkiler gövdelerinin alt kısımlarından kopuyor ve çok büyük hasat kayıpları meydana geliyor. Kopma sonucu oluşan hasat kayıplarını önlemek ve bitkinin rahat bir şekilde sökülebilmesini sağlayabilmek amacıyla, makinede bir bıçak kullandık. Bu bıçak, toprağın altındaki bitki kök bölgesinin hemen altından ilerleyerek toprağı gevşetiyor ve kökleri kesiyor. Alt kısmı gevşetilen bitkiyi tarladan alabilmek amacıyla da karşılıklı yerleştirilmiş iki çift kayış - kasnak mekanizması var. Kasnaklara hareket vermek için mekanik sistemler denendi ancak uygun bulunmadı ve hidrolik olarak hareketlendirilmelerine karar verildi. Makineye ait tüm ölçüler, bitkinin fiziksel özelliklerine ve uygulanan ekim şartlarına göre düzenlenmeye çalışıldı. Makine işletme değerleri de yine bitkinin tarladaki durumuna ve makinenin ilerleme hızına göre ayarlandı. Bitki sıraya ekildiği ve bir çapa bitkisi olarak değerlendirildiği için, makine tek sıra bitkiyi sökebilecek şekilde düşünülüp tasarlandı.”