Yılın son ay tutulması
10 Aralık 2011 Cumartesi günü, tam ay tutulmasında, tam tutulma süresi yaklaşık olarak 52 dakika sürecek, ancak bu yüzyılın en uzun tam ay tutulması 27 Temmuz 2018 tarihinde yaklaşık olarak 104 dakika sürecek. Tutulmanın en iyi gözlenebilecek bölgeleri uzak doğu ülkeleri ve Avustralya olacak.
Aka Koleji Gözlem Evi’nden Astronom Erkan Arı’nın verdiği bilgiye göre, tam tutulma esnasında Ay’ın Dünya’ya olan uzaklığı yaklaşık olarak 397317 km olacak ve tutulma başladığında Ay, Boğa Takımyıldızının önünde olacak.
13.33.42 Tutulma Başlangıcı
14.45.53 Tam gölge konisine giriş
16.31.55 Tam tutulma
18.17.36 Tam gölge konisinden çıkış
19.29.52 Tutulma Sonu
Ay İstanbul’da saat: 16.33’de Tekirdağ’da ise saat: 16.39’da doğacak.
Aka Koleji Gözlem Evi’nden Astronom Erkan Arı “Tam ay tutulması esnasında Ay’ın parlaklığı -8,69 Kadir’e(dolunay evresindeki ayın parlaklığı -12,5 kadir’dir. Güneş -26,5 kadir parlaklığında.) kadar düşecek. Tutulma anında Ay’ın parlaklığı yaklaşık olarak 39 kat azalacak.” dedi.
AY TUTULMASI NEDİR?
Ay Tutulması: Ay, Dünya’nın arkasını dolanıp gölgesine girdiğinde Ay tutulması olur. Ay Dünya’dan çok uzakta ve Dünya’nın gölgesi küçük olduğundan Ay tutulması yalnızca birkaç dakika sürer. Sadece dolunay sırasında oluşan bir Ay tutulmasını izlerseniz, Ay yüzeyini süpüren bir karanlık disk gölgesini görürsünüz. Bu, Dünya’nın gölgesidir.
Bir tam tutulmada gölge, Ay’ı tamamen kaplar ancak tamamen karanlık olmaz, koyu bir pas kırmızısına döner. Bunun nedeni, Güneş’ten gelen ışınların Dünya tarafından tutuluyor olmasına rağmen, ışınlardaki kırmızı renk tonlarının Dünya atmosferi tarafından saptırılması ve bunlardan bir kısmının Ay’a yansıması sonucu meydana gelmesidir.
Tutulmanın olabilmesi için, Ay'ın, Dünya etrafındaki yörüngesiyle, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinin kesişim yerlerini belirleyen düğüm noktalarında veya bu noktalar civarında (dolunay safhasında) bulunması gerekir.
Ay, Dünya etrafında yılda yaklaşık 12 kez dolanır. Dolayısıyla, eğer Ay'ın yörünge düzlemi Dünya'nınkiyle çakışık olsaydı, bir yılda 12 kez Ay tutulması meydana gelebilirdi, fakat durum böyle değildir. Ay'ın yörünge düzlemi ile Dünya'nınki arasında yaklaşık 5° 9' lık bir açı vardır. Bu açı nedeniyle Dünya, Ay ve Güneş, Ay'ın Dünya etrafındaki her dolanımında tam olarak aynı doğrultuda bulunmazlar. Böylece her ay bir Ay tutulması oluşmaz. Nitekim bir yılda hiç Ay tutulması olmayabileceği gibi, en çok üç Ay tutulması meydana gelebilir.
Tam, parçalı ve kısmi olmak üzere üç tip Ay tutulması vardır. Bir Ay tutulmasının tam tutulma olabilmesi için Dünya ile Ay’ın yörüngelerinin düğüm noktalarında veya düğüm noktalarına çok yakın konumda olmaları gerekir. Aksi durumda düğüm noktalarının yakınlığına göre parçalı ya da kısmi tutulma gözlenir. Ay’ın uzaklığının tutulmaya etkisi ise, Ay ne kadar Dünya’ya yakınsa tutulma sürelerinin de o kadar artmasına sebep olur.
