DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, su kaynaklarının plansız ve bilinçsiz şekilde kullanımı nedeniyle son 50 yılda 36 gölün tamamen kuruduğunu, 14 gölün de kuruma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirterek, “Su kaynaklarındaki bu hızlı azalma, gelecekte Türkiye'nin gıda güvenliği, tarımsal ihracatı ve kırsal ekonomisi üzerinde yıkıcı etkiler yaratabilecek durumda. Bu nedenle testi kırılmadan tedbir şart.” diyerek hükümeti tedbir almaya çağırdı.
“Son 50 yılda 36 göl tamamen kurudu, 14 göl kuruma tehlikesiyle karşı karşıya”
Türkiye'de göllerin hızla kuruması ve su kaynaklarının yok olmasının, iklim değişikliğinin ve çevre kirliliğinin olumsuz etkilerinin açık bir göstergesi olduğunu belirten Milletvekili Karal, iklim değişikliği, düzensiz yağışlar ve çevresel kirleticiler bu süreci hızlandırdığını, ekosistemler ve biyolojik çeşitliliğin tehdit altına girdiğini kaydetti. Son 50 yılda 36 gölün tamamen kuruduğu ve 14 gölün de kuruma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade eden Karal, Türkiye’nin su kaynaklarının yüzde 74’ünün tarımsal sulamada kullanıldığını, bunun da büyük bir kısmının geleneksel ve su israfına yol açan yöntemlerle tüketildiğini söyledi.
“Trakya’da su açığının 500 milyon metreküpe ulaşması bekleniyor”
Özellikle tarım sektöründe kullanılan suyun verimli yönetilmemesinin su kaynaklarındaki kaybı artırdığına vurgu yapan Karal, “Bu durum hem su kaynaklarının sürdürülebilirliğini hem de tarımsal üretimi tehdit etmektedir. Su kaynaklarındaki bu hızlı azalma, gelecekte Türkiye'nin gıda güvenliği, tarımsal ihracatı ve kırsal ekonomisi üzerinde yıkıcı etkiler yaratabilecektir. Trakya özelinde yapılan araştırmalar, bölgede şu anda 141 milyon metreküplük bir su açığı olduğunu, bu açığın 2050 yılında en iyi koşullarda bile 500 milyon metreküpe ulaşacağını ortaya koymaktadır. Yeraltı sularına aşırı bağımlılık ise uzun vadede bölgedeki içme suyu ve tarım suyu temini için ciddi bir kriz yaratma potansiyeli taşımaktadır.” diye konuştu.
“Testi kırılmadan tedbir şart”
“Testi kırılmadan tedbir şart” diyerek Bakanlıkları önlem almaya çağıran Karal, Tarım Bakanı Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle verdiği önergede şu sorulara cevap aradı:
1) Son 50 yılda kuruyan 36 gölün tarımsal sulama nedeniyle maruz kaldığı etkiler üzerine Bakanlığınızca yapılan araştırmalar nelerdir? Bu göllerin yeniden canlandırılmasına yönelik somut bir eylem planı var mıdır?
2) Türkiye genelinde tarımsal sulama sistemlerinin modernize edilmesi için Bakanlığınızca yürütülen projeler nelerdir? Geleneksel sulama yöntemlerinin neden olduğu su israfını önlemek için hangi adımlar atılmaktadır?
3) Trakya’da şu anda 141 milyon metreküp olan su açığının 2050 yılına kadar 500 milyon metreküpe ulaşacağı öngörülmektedir. Bu durumu önlemek için kısa, orta ve uzun vadeli hangi projeler hayata geçirilmektedir?
4) Yeraltı su kaynaklarının tükenmesini önlemek amacıyla su çekimini düzenleyen ve denetleyen bir mekanizma mevcut mudur? Tarımsal faaliyetlerde yeraltı sularının kullanımını sınırlamaya yönelik herhangi bir düzenleme planlanmakta mıdır?
5) İklim değişikliğinin tarımsal su kaynaklarına etkilerini azaltmak için Bakanlığınız tarafından geliştirilen politikalar nelerdir? Bu kapsamda çiftçilerin bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi için hangi eğitim programları uygulanmaktadır?
6) Türkiye’nin su kaynaklarının % 70’inden fazlasının tarımda kullanıldığı göz önüne alındığında, bu oranın azaltılmasına yönelik su tasarrufu sağlayacak yenilikçi teknolojilerin tarım sektörüne entegrasyonu için Bakanlığınızın çalışmaları nelerdir?
7) Su krizine karşı diğer bakanlıklarla ortaklaşa bir ulusal eylem planı oluşturulmuş mudur? Bu kapsamda göllerin kurumasını ve tarımsal üretimin etkilenmesini önlemek için hangi tedbirler alınmıştır?
Karal, Bakan Kurum’a da şu soruları yöneltti:
1) Türkiye genelinde son 50 yılda kuruyan 36 göl hangileridir ve bu göller hangi bölgelerde bulunmaktadır? Şu anda kuruma riski altında olduğu tespit edilen göller hangileridir?
2) Kuruyan ve kuruma tehlikesiyle karşı karşıya olan göllerin korunması ve yeniden canlandırılması için Bakanlığınız tarafından hangi çalışmalar yapılmaktadır?
3) İklim değişikliğinin göller üzerindeki etkilerini azaltmaya yönelik Bakanlığınızın somut eylem planları nelerdir?
4) Göllerdeki kurumanın nedenlerini araştırmak ve bu durumu önlemek için hangi çevresel düzenlemeler yapılması planlanmakta mıdır?
5) Sanayi ve tarım kaynaklı kirleticilerin su kaynaklarına ulaşmasını önlemek için hangi tedbirler uygulanmaktadır?
6) Su kaynaklarının korunması ve göllerin kurumasını önlemek amacıyla yerel yönetimlerle, sivil toplum kuruluşlarıyla ve bilim insanlarıyla ne tür işbirliği ve çalışmalar yürütülmektedir?