Faiz oranları hem bireysel yatırımcılar hem de kurumsal şirketler için yatırım getirileri ve maliyetler üzerinde doğrudan etkiler yaratır. Peki, faiz oranları yükseldiğinde veya düştüğünde yatırımlar nasıl etkilenir? Cevaplar yazımızda.
Faiz Oranlarının Yatırımlara Etkisi
Faiz oranları, ekonominin temel dinamiklerini ve yatırımcıların tasarruflarını nasıl şekillendireceği noktasında önemli bir etkendir. Hem bireysel yatırımcılar hem de şirketler için kritik bir karar verme aracı olan faiz oranları, borçlanmanın maliyetini etkileyerek yatırım kararları üzerinde belirleyici olur. Faiz oranlarının etkisi borçlanma maliyetlerinde etkili bir faktördür. Yüksek faiz oranları, kredi almak isteyen bireyler ve işletmeler için maliyetleri artıran bir unsur olarak öne çıkarken bu durum, yatırım kararları üzerinde belirleyici bir faktör olarak öne çıkabilir. Buna karşılık, düşük faiz oranları yeni yatırımları düşük maliyet etkisiyle destekler. Bakıldığında Türkiye’de 2023’te uygulanan düşük faiz politikası, inşaat ve gayrimenkul sektörlerinde bir canlanma etkisi sağladı.
Yatırımcılar, konut almak için bankalardan daha uygun koşullarla kredi alabildi. Bu durum, ekonomik büyümeyi destekleyerek istihdamın artmasını destekledi. Benzer örnekler diğer ülkelerde de söz konusu oldu. Örneğin, ABD’de faiz oranları, özellikle 2020 sonrası dönemde büyük değişimlere uğradı. COVID-19 pandemisi ile, Fed faiz oranlarını sıfıra yakın seviyelere çekerek, birçok sektörde yatırımları teşvik etti. Teknoloji sektöründe, girişimciler düşük maliyetle borçlanarak büyük yatırımlar yapmaya yöneldi. Ancak, 2022’de artan enflasyonla birlikte faiz oranları tekrar yükselmeye başladı. Bu durum, yatırımcıların risk algısının değişmesine neden oldu ve birçok sektörde yatırımların yavaşlamasına yol açtı.
Borsa Takibi
Faiz oranları, borsa piyasalarını da doğrudan etkiler. Yüksek faiz oranları, genellikle hisse senedi piyasalarına olumsuz yansır. Yatırımcılar, yüksek faiz getirisi olan alternatif yatırım araçlarına yönelmeyi tercih eder. Türkiye’de, Merkez Bankası’nın faiz oranlarını artırmasıyla birlikte, hisse senetleri üzerinde baskı oluşturdu. Bu durum, yatırımcıların borsa takibini ve yatırım stratejilerini tekrar gözden geçirmelerine neden oldu. Benzer şekilde ABD’de de benzer bir durum öne çıktı. Faiz oranları yükseldiğinde, güvenli liman arayışına giren yatırımcılar özellikle, tahvil ve bonolar gibi daha düşük riskli yatırım araçlarına yönelirken, borsa yatırımlarına olan ilgileri azaldı.
Yüksek Faiz Ortamında Borsa Yatırımı
Faiz oranlarının etkilediği bir diğer alan borsa yatırımı olur. Düşük faiz ortamında, yatırımcılar genellikle hisse senedi piyasalarına yönelirler. Türkiye’de 2023 yılında uygulanan düşük faiz politikası, borsa yatırımlarını artırdı. Yatırımcılar, borsa aracılığıyla yüksek getiriler elde etme arayışına girdi. Ancak, faiz oranlarının artmasıyla birlikte borsaya olan ilgi de azaldı.
Halka Arz Takvimi
Şirketlerin büyüme stratejilerinin önemli bir parçasını oluşturan halka arzlar, faiz oranlarından etkilenebilir. Düşük faiz oranları, şirketlerin halka arz için uygun bir zaman olduğunu düşündürürken, yüksek faiz dönemleri yatırımcıların risk algısını olumsuz yönde etkileyebilir. Halka arz takviminden de anlaşılacağı üzere Türkiye’de, 2023 yılında düşük faiz oranları döneminde birçok şirket halka arz gerçekleştirdi. Bu durum, yatırımcıların ilgisini artırarak piyasa likiditesini destekledi. Bununla birlikte yatırımcılar tasarruflarını korumak maksadıyla, yüksek faiz ortamında daha temkinli davranarak, halka arzlara olan ilgileri azaltabilir.