"Vitamin B12 (Kobalamin) insan vücudunda üretilmez, onu mutlaka dışarıdan yiyeceklerle alıp mide-bağırsak sisteminden sorunsuzca geçirerek vücudumuza kazandırmak zorundayız" diyen Uzman Doktor Ömer Boduroğlu, vitamin B12 hakkında detaylı bilgilendirmelerde bulundu. Uzman Doktor Boduroğlu, "Mide küçültme ameliyatı olan kişiler B12 vitamini eksikliği açısından risk grubudur" uyarısında bulundu.
B12 hayvansal gıdalarda doğal olarak bulunur. Bu vitaminin vücudun kırmızı kan hücresi oluşumunda, sinir hücrelerinin sağlıklı kalmasında, hücre metabolizmasında ve hücrelerin genetik materyali olan DNA moleküllerinin yapılmasındaki rolünün üzerinde duran BHT CLINIC İstanbul Tema Hastanesi'nden İç Hastalıkları Uzmanı Doktor Ömer Boduroğlu merak edilenleri yanıtladı. Boduroğlu, "Isıya duyarlı olan ve suda çözünebilen B12, ayrıca bağışıklık sistemini de güçlendirip sinir sisteminin doğru ve hızlı çalışmasında görev yapar. Vitamin B12 eksikliği yaygın karşılaşılan bir sorundur, görülme sıklığı yüzde 5'ten yüzde 40'a kadar değişmektedir. Yaşlı popülasyonda (yüzde 15-20) daha sık görülür" açıklaması yaptı.
B12 vitamini eksikliği sebepleri nelerdir
B12 eksikliğine değinen Uzmanı Doktor Ömer Boduroğlu, "Yeterli B12 vitamini alınmaması (sürekli diyet ve vegan beslenme) B12 eksikliğinin en önemli nedenidir. Kırmızı et, tavuk gibi protein bakımından zengin gıdalar, ton balığı, karides, alabalık, somon ve sardalya gibi deniz ürünleri, karaciğer ve böbrek gibi sakatatlar, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri ve yumurta B12 vitamininin doğal yoldan alınabileceği besinlerdir" dedi.
"Erken doğum ya da düşük yapmaya neden olabilir"
Kilo vermek için mide küçültme ameliyatı olan kişilerin B12 vitamini eksikliği açısından risk grubu içerisinde olduğunun altını çizen Boduroğlu şunları söyledi:
"Çölyak veya Crohn hastalığı gibi besin emilimini azaltan gastrointestinal rahatsızlıklar da B12 eksikliğine neden olabilir. B12 eksikliği ile ilişkilendirilen diğer bir sağlık sorunu ise helikobakter pilori enfeksiyonudur. Helikobakter pilori isimli bu bakteri gastritlere sebep olup B12 vitaminin emilmesini engelleyebilir. Aşırı alkol ve kahve tüketimi, bazı ilaçlar (uzun süreli kullanılan ppi gibi mide asidi baskılayıcılar, metformin içeren şeker ilaçları, kolşisin vb.) da B12 eksikliğine sebep olur. 50 yaş ve sonrasında B12 vitaminin vücut tarafından emilmesinin zorlaşmasıyla (mide asidinin azalması, pernisiyöz anemi ve otoimmün gastrit sıklığında artış) eksikliği daha sık görülmektedir. Hamilelerde kansızlık kaynaklı B12 vitamini eksikliği erken doğuma ve hatta düşük yapılmasına dahi yol açabilmektedir."
B12 vitamini eksikliği belirtileri
Boduroğlu, "B12 vitamini eksikliğinin belirtileri rahatsızlık ciddi boyutlara ulaşana kadar kendini belli etmeyebilir. Çünkü vücudumuzun hali hazırda olan B12 deposu (karaciğerdeki yedek B12 rezervi) yaklaşık 400-500 güne kadar ihtiyacımızı karşılamaya yeterli olur" diyerek B12 vitamini eksikliğinin belirtileri sıraladı:
"Kansızlık (anemi), cilt renginin solması ve üşüme, yorgunluk ve enerji düşüklüğü, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, el, kol ve bacaklarda karıncalanma ve uyuşma, unutkanlık gibi hafıza sorunları, depresyon, sinir ve anksiyete gibi ruh hali değişikliği, odaklanma ve konsantre olmada güçlük, saç dökülmesi, kas zayıflaması, ishal, kabızlık, mide bulantısı gibi gastrointestinal sorunlar, ağız yaraları, iştahsızlık ve kilo kaybı, görme sorunları, bebeklerde ve çocuklarda gelişme ve zeka geriliği, hamilelerde kansızlık kaynaklı B12 vitamini eksikliği erken doğuma ve hatta düşük yapılmasına dahi yol açabilmektedir."
B12 eksikliği nasıl tedavi edilir?
B12 eksikliğinin giderilmesi insanların yaşam kalitesini yükseltmektedir. Tedavi edilmediği takdirde geri dönüşü olmayan nörolojik hastalıklar ortaya çıkabileceğini belirten Boduroğlu, "B12 vitamini eksikliğinin o hasta özelinde sebeplerinin araştırılması doğru tedavinin uygulanmasında büyük önem taşımaktadır" diyerek tedavi yöntemlerinden bahsetti.
"B12 tedavisi kilo yapar diye yanlış bir görüş vardır"
Boduroğlu, "Kanda bakılan vitamin B12 değeri 200 pg/ml nin altında ise eksikliğinin hemen giderilmesi gerekir. B12 değeri 500-800 pg/ml arasında tutulmalıdır. Eğer mide veya bağırsakta B12 emilimine engel olacak bir hastalık yoksa B12 vitamini hap olarak ağızdan alınabilir. Emilimi etkileyen bir problem varsa B12 enjeksiyonu yaptırmak gerekir. Son yıllarda buna alternatif olarak dilaltı hap ve oral spreylerde başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. B12 tedavisi kilo yapar diye yanlış bir görüş vardır. Ciddi B12 eksikliğinde buna bağlı olarak iştahsız, isteksiz, zayıf ve bitkin olunur. Bu eksiklik yerine konduğunda vücudumuz eksikliğin tamamlanmasını hisseder ve esenlik kazanır. Enerjimiz de keyfimiz de iştahımız da yerine gelir. Yani B12 iştahımızı açmaz, iştahımız sadece normale döner. Ayrıca düşünülenin tam aksine, B12 zayıflamamıza yardımcı bile olur çünkü bu vitamin karbonhidratların yakılmasını hızlandırır. B12 vitamininde toksisite veya aşırı doz riski oldukça düşüktür, fazlası idrarla zararsız şekilde vücuttan atılmaktadır" şeklinde sözlerini sonlandırdı.