İslam’da dini hükümlerle mükellef olan her Müslüman’ın tutmakla yükümlü olduğu bir aylık ramazan orucu vardır. Ramazan orucu, İslam’ın beş şartından biridir. Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret etmesinden iki yıl sonra, kıblenin değiştirilmesine müteakip, şaban ayının onuncu günü farz kılınmıştır.
İslam’da, ramazan orucunun dışında, üç aylar orucu, pazartesi ve perşembe gibi haftanın belirli günlerinde tutulan oruç, muharrem ayının onunda tutulan aşure orucu, kaza ve kefaret orucu gibi başka oruçlar da vardır. Ancak bu oruçlar herkes için zorunlu değildir. Bunların bazıları isteğe bağlıdır.
Dini emir olmanın dışında oruç insan bedeninin yılda bir kez dinlenmesini ve kendini baştan sona yenilemesini sağlıyor. Beden sağlığını yanı sıra vücut kendini disipline sokuyor. Hücre yenilenmesi de oruçla yükseliyor. *Bedeni disiplene sokuyor |
Oruç; tan yerinin ağarmasından güneşin batmasına kadar geçen süre içinde yemeden, içmeden ve cinsellikten uzak durmak şeklinde gerçekleştirilir.
ORUÇ KELİMESİNİN MANASI
Orucun Arap dilindeki karşılığı “savm” kelimesi olup, bu kelime “bir şeyden uzak durmak, kişinin kendini tutması ve engellemesi” manalarına gelmektedir.
Oruç altı kısma ayrılır.
1- Farz Oruç: Ramazan ayı orucunun edası da, kazası da farzdır.
2- Vacib Oruç: Nafile olarak tutulan, sonradan bozulan orucun kazası.
3- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9 ve 10'uncu veya 10 ve 11'inci günleri oruç tutmak sünnettir. Bu oruca Aşura Orucu denir.
4- Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9 ve 10'uncu veya 10 ve 11'inci günleri oruç tutmak sünnettir. Bu oruca Aşura Orucu denir.
5- Mekruh Oruç: Ramazan bayramının birinci günü ile Kurban bayramının dört gününde oruç tutmak,ara vermeden yani, akşam iftar etmeden 2-3 gün peş-peşe oruç tutmak (ki buna savm-ı visal denir) mekruhtur. Bayram günleri de dahil bütün sene boyunca aralıksız her gün oruç tutmak da mekruhtur.
6- Nafile Oruç: Yukarıda sayılan vakitler dışında, kerahet olmayan günlerde oruç tutmak ise nafiledir.
KEFARET ORUCU NEDİR?
Kefaret orucu 1 güne karşılık 60 gün ara vermedenoruç tutmak demek. Kişi 60 gün sonra, tutmadığı her gün için, birer gün daha tutar. Kefaret orucu, hastalık, yolculuk gibi bir özür ile veya bayram günlerine rastlamak sebebi ile bozulursa veya Ramazana rastlarsa, yeniden 60 gün tutmak gerekir.
KAZA ORUCU NEDİR?
Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kaza orucu tutar. Kaza orucunun kefaret orucundan farkı, niyetliyken kasten orucun bozulmamış olmasıdır. Kefaret kasten orucu bozma durumunda ödenen cezadır.
DİĞER DİNLERDE ORUÇ
YAHUDİLİK’TE YOM KİPUR
Yahudilikte, günahlara kefaret olması veya geçmişin kötü günlerini hatırlama ve ağıt yakma amacıyla toplam altı gün oruç tutulur. Bunlardan tişri ayının (eylül-ekim) onunda tutulan oruç kefaret orucudur. Yom Kipur (kefaret günü) orucu da denilen bu oruç bir önceki gün güneşin batmasıyla başlar ve yaklaşık yirmi beş saat sürer. Bu süre içerisinde yiyeceklerden, içeceklerden ve cinsellikten tamamen uzak durulur. Yom kipur orucu, tam Yahudilikteki gibi olmasa da, aşure orucu adı altında Müslümanlar tarafından da tutulmaktadır. Kudüs’teki Süleyman Mabedi’nin iki defa yıkılması anısına ab ayının (temmuz-ağustos) dokuzunda tutulan ve teşa-beav orucu denilen oruçta da yom kipur orucunun kurallarına uyulur. Bu iki orucun dışındaki oruçlar, sabahın ilk ışıkları ile başlar ve güneşin batışına kadar devam eder. Yahudilikte bu oruçlardan başka, çeşitli vesilelerle tutulan oruçlar da vardır.
PASKALYA'DAN ÖNCE TEK ÖĞÜN
Hıristiyanlıkta oruç anlayışı farklıdır. Genelde, Paskalya Bayramı’ndan önceki kırk günlük lent dönemi oruç zamanı olarak kabul edilmektedir. Fakat bu günlerde tutulan oruç, tamamen yemeden ve içmeden uzak durma şeklinde değildir. Hıristiyanlar bu günlerde sadece bir öğün yemek yiyerek oruç tutarlar.
KATOLİKLERİN ORUCU
Bunun dışında, Katolik mezhebine bağlı olanlar cuma, doğu kiliselerine bağlı olanlar ise hem çarşamba hem cuma günleri et yemezler. Kırk günlük oruç zorunlu değildir. Sadece bir günü zorunludur.
Bazı gruplar haricinde Protestan mezhebine bağlı olanlar orucu kabul etmezler ve bu yüzden oruç tutmazlar.
BUDİZM DE ORUÇ NASIL?
Hinduizm ve Budizm gibi günümüzde yaşayan dinlerde de bazı yiyeceklerden ve içeceklerden uzak durma şeklinde, perhiz niteliğinde oruç uygulamaları bulunmaktadır.
MÜSLÜMANLARA DA FARZ OLAN YAHUDİLERİN DE TUTTUĞU ORUÇ İslamiyet'in ilk yıllarında bu oruç Müslümanlara da farz olmuştu. Yahudilerin de tuttuğu bu oruç çok önemli olayların yıldönümüne işaret eder. |
ORUÇ TUTARKEN SUSAMAK İÇİN BUNLARI YAPIN
Özellikle bu aylara gelen Ramazan'ın en büyük sıkıntısı su ihtiyacının gün içinde sosyal yaşamı zorlayacak seviyeye çıkması. Oruç tutan kişilere bu öneriler altın değerinde olacak.
ÇİĞNENMİŞ SAKIZ ORUCU BOZMAZ
Konya İl Müftülüğü’nün, resmi internet sitesinde daha önce çiğnenmiş olup içerisinde katkı maddesi kalmayan sakızı çiğneminin orucu bozmadığı belirtildi.
İranlı alimden olay oruç fetvası
Ramaza ayı ile birlikte oruç tartışması alevlendi. İranlı din aliminin bu konudaki bir fetvası çok tartışılacak.
Oruçluyken çok acıkan bunu yapsın
Sağlık Bakanlığı oruç tutanlar için sağlıklı beslenme önerilerini sıraladı.
Diyetisyenler saatler süren orucun kayısı ile açılmasını önerdi.
Hamileler oruç tutmak zorunda mı?
Hamile olanlar oruç tutmazlarsa kefaretle mi yükümlüler? Ne yapmalılar?
KAN VE İDRAR TAHLİLİ ORUCU BOZAR MI?
ORUCU BOZMAYAN DURUMLAR NELER?
Diyanet'in web sitesinde Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından hazırlanan ''Dini Soruları Cevaplandırma Platformu''nda oruçla ilgili en çok merak edilen sorular ve cevaplara yer verildi.
ORUÇLUYKEN AĞIZ KOKUSUNU ÖNLEMENİN YOLU
KUSMAK ORUCU BOZAR MI?
Bir çok kişi kusmayla birlikte orucun bozulduğunu düşünür. Peki öyle mi?
Ordu İl Müftüsü Mustafa Kolukısaoğlu, arı sokması ve diş ağrısı nedeniyle vurulan iğnelerin orucu bozup bozmadığı sorularını yanıtladı.