1924 yılında Uzakdoğu'dan getirilerek Rize'de ekimi yapılan satsuma cinsi mandalina için Ziraat Fakültesi, Tarım ve Orman Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezine yapılan "Meyve Çeşidi Tescil Başvurusu”nun onaylandığı bildirildi.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi (RTEÜ) Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi tarafından Rize'nin köylerinin tek tek taranmasıyla toplanan satsuma cinsi mandalinalar üniversite tarafından oluşturulan seleksiyon bahçesi ile inceleme altına alınmış ve ardından Türk Patent ve Marka Kurumu'na başvuruda bulunulmuş, RTEÜ Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Keziban Yazıcı, 2013'te başlayan tescil çalışmalarının 2020 yılının Kasım ayı itibariyle son bulduğunu dile getirmişti.
Yazıcı, daha önce yaptığı açıklamada, Rize mandalinasının tescili için RTEÜ adına girişimlerde bulunduklarını, "satsuma" olarak da bilinen Rize mandalinasının gerek erken verimi gerekse çekirdeksizliği nedeniyle iç ve dış pazarlarda aranılan ve çok tutulan bir turunçgil olduğunu ifade etmişti.
Ziraat Fakültesi olarak 2013-2017'de başlatılan çalışma kapsamında "Satsuma (Rize) Mandarininin Klon Seleksiyonu ile Islahı Projesi" çalışması yürütüldüğünü, klonları arasından üstün özellik gösteren 53 farklı genotip belirlendiğini ifade eden Yazıcı, projenin ikinci aşamasında 3 yıl boyunca ve farklı üreticilerin bahçesinde bulunan 53 seçilmiş klondan aşı gözü alınarak fidan üretildiğini ve bu fidanların ÇAYKUR'dan talep edilen araziye dikildiğini kaydederek, bahçede büyümeleri sağlanarak meyve vermeye başladıklarında aynı bahçede kendi aralarında yarıştırıldığını, üstün özellik gösteren 9 mandalina çeşidinin tespit edildiğini belirtmişti.
2022 Kasım ayında ÇAYKUR Atatürk Çay ve Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü bünyesindeki bahçede düzenlenen hasatta Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğüne başvurularak tescil süresinin başlatıldığını aktaran Yazıcı, "Tescilimizin son yılı. İnşallah 2023 yılı Mart ayında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi ve Rize adına 9 çeşit mandalinamız meyve çeşit listemize kaydedilmiş olacak." ifadesini kullanmıştı.
9 ADET RİZE MANDALİNA ÇEŞİDİ TESCİLLENDİ
Tescil projesinin Türkiye için önemli olduğunu vurgulayarak, ihracat açısından satsuma mandalinasının birinci sırada geldiğini ifade eden Yazıcı, sosyal medyadan yaptığı paylaşımda 9 adet Rize Mandalina çeşidinin tescilinin alındığını duyurarak, “Bugün Ankara Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi’nde yapılan komisyon toplantısında 9 adet Rize Mandalina çeşidimizin tescilini aldık. 10 yıl süren çalışmalarımızı tescille taçlandırdık. Ülkemiz turunçgil sektörüne hayırlı uğurlu olsun.” dedi.