Tam kapanma döneminde bahçe temizliklerini tamamlayan Rizeliler, Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR) tarafından açılan kampanya ile tam kapanmanın hemen ardından bugün itibariyle çay toplamaya başladı. Yaş çay taban fiyatının açıklanmasını beklemeyen Rizeli Çay Müstahsilleri, erkenden çaylıklarına girerek kaliteli çay üretmek için ilk günden makas salladı. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda Gürcistan'dan her yıl gelen çay tarım işçileri pandemi nedeniyle gelemeyince vatandaşlar kendi arazilerine kendileri girmek zorunda kaldı.
Yaşar Seyis isimli çay üretici kaliteli çay toplamak için erkenden çay bahçesine girdiklerini dile getirerek "Çay güzel geldi. Zaten erken başlarız ki genelde çay kaliteli de olsun diye. Biz erken başlıyoruz ki taze çay olduğu için kaliteli oluyor. Biz yıllardır kendi çayımızı kendimiz topluyoruz. O yüzden çay toplamak bize çok rahat geliyor. Kaliteli çay toplarız, topladığımız çay da çöp olmaz. Çay alım yerine gittiğimizde bizim topladığımız çay kendisini belli eder" dedi.
Üreticilere "Hemen bitirmeye çalışmayın" uyarısı
Özel sektör çay sanayicisi Mehmet Karaca ise vatandaşı bir anda çay bahçelerine girerek çayı taban fiyatında satmak zorunda kalmaması konusunda uyararak "Ben iki gün önceden başladım sezona. Çay kaliteli. Mayıs çayı zaten bu, eğer erken toplarsan ekstraktı 38'e kadar çıkabilir. Düşünün ki Türkiye ortalaması yüzde 30. Bu çay yüzde 38, artık buna katkıya matkıya gerek yok. Çayın en büyük sorunu katkı maddeleri, bununla büyük mücadele veriyoruz. Allah bizi katkıcılardan kurtarsın. Üreticiler çayı kaliteli yapsınlar, birbirinden kopmasınlar. Rize'de kapasite bellidir. En fazla ÇAYKUR işler, günde 10 bin ton. Bizde özel sektör olarak 10 bin ton. Çayın fiyatının düşmesi bir anda sen 25 bin ton çay topladın mı arz talep dengesi bozuluyor ve bir anda fiyatlar aşağıya düşüyor. Fiyatlar aşağıya düşünce de kuru çayın fiyatı da düşüyor. Orada bir denge kurması lazım üreticinin. Kişi var ki 1 günde çayını toplamak istiyor. Yani adamın 3 ton çayı var, yevmiyeci alıyor ve 2 güne çayını bitiriyor. Böyle olmaz. Yani en kısa 10 günde çayını toplaması lazım. Bu şekilde olunca fiyat aşağıya düşmez ve istikrar olur" şeklinde konuştu.
Çaylığa girecek bir kişinin sezon başı maliyeti 240 TL'yi buluyor
Rize il merkezinde çay toplamak için gerekli malzemelerin satışını yapan Erdoğan Öksüz isimli esnaf geçen yıla nazaran çay toplama malzemesi fiyatlarında yükselme olduğunu dile getirerek "Geçen yıla nazaran şu anda baya bir zam oldu. Geçtiğimiz yıl 30 TL'den sattığımız pantolon şu anda 50 TL. 120 TL'den sattığımız çay makası şu anda 160 TL. 10 TL'ye sattığımız çay bezi şu anda 18 TL" diye konuştu.
Öksüz, bir kişinin çay toplayabilmesi için gerekli tüm malzemelerinin fiyatı ile ilgili olarak "Çay bezi, makas, eldiven, çizme, çay torbası almaya kalkıldığında ortalama 205 TL maliyeti var. Bunun yanında birde yağmurlu havalar için muşamba pantolon almaya kalkıldığında ise bu maliyet 240 TL'ye kadar çıkıyor" bilgisini paylaştı.
Çay müstahsili çay alışverişini pahalı buluyor
Çay toplamak için malzeme fiyatlarının çok pahalı olduğunu dile getiren Ahmet Gündoğdu isimli çay müstahsili ise "Bir eldiven için 15 TL diyor. Diğerleri 10 TL ama işe yaramaz. İyi olan 15 TL ama iyisi de iyi para. Çay toplamak için de her şey pahalı. Şimdi çay toplama motoru alacağım ama onun için de 3 bin TL diyorlar. 3 bin TL ona verince, elektriği, benzini bana ne kalacak? Çay çok ucuzdan gidiyor ama. Bir de özele teslim oluyoruz oda çok ucuza alıyor" dedi.