Tam kapanma kararı sonrası geçtiğimiz hafta Türkiye’nin birçok bölgesinde olduğu gibi Rize’de de Ziraat Odaları önlerinde Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıt olmak isteyenler yoğunluk oluştururken, bazı vatandaşların hakkı olmayan belgeyi almak istemeleri hüsranla sonuçlandı.
Yaklaşan çay sezonu öncesinde meslekleri nedeniyle Rize merkezde ikamet eden fakat çay tarım arazileri köylerinde veya nüfusa kayıtlı olduğu ilçelerde olan çay üreticileri, çay tarım arazilerine gidebilmek için ÇKS belgesi almak zorundaydı. Bu nedenle kapanma öncesinde Rizeli çay üreticileri Ziraat Odaları’nın önlerinde yoğunluk oluşturmuş ve bu durum uzun kuyruklara neden olmuştu. Şimdilerde ise Ziraat Odası yetkileri il dışından gelmek isteyen üreticiler için mail üzerinden ÇKS belgesi gönderme hizmetine başladı.
ÇKS’nin üreticilere getirdiği ayrıcalığa sahip olmak isteyen fakat üretici olmayan vatandaşlar da bu durumdan faydalanmak için harekete geçerek odalara belge başvurusunda bulundu. Fakat Ziraat Odaları kendi sistemlerinde üretici kaydı olmayan hiç kimseye belge veremediğinden kurnazlık yaparak durumu kendi lehlerine çevirmeye çalışan vatandaşlar hüsrana uğradı.
Çiftçi belgesine çok yoğun bir talep olduğunu belirten Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Paliç, “Çiftçi belgesine talep çok fazla. Rize merkezde bizim 40 bin üyemiz var. Talepler de devam ediyor. Vatandaşlarımızın mağdur olmaması için, çiftçilerimizin üretime devam edebilmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Tabi köyde olduğu zaman, çayını topladığı zaman güvenlik güçlerimizden hiç kimsenin tarlasında çay toplarken bir şey diyecek hali yok. Sonuçta tarım durmaz, bu yapılacak. Her şeyi erteleyebilirsin ama tarımı erteleyemezsin. ‘Çayı 15 gün daha erteleyelim’ deme şansımız yoktur. Çay geçer ve yok olur” ifadelerini kullandı.
“Odamıza ‘Ben belge alabilir miyim?’ diye çok teklifler var”
Çiftçi olmayıp da Çiftçi Kayıt Sistemi’nden kendi adına çıkartılacak belge ile sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olmayı düşünenlerin de Ziraat Odası’nı arayarak "Ben belge alabilir miyim?" diye sorduğunu ve kendilerinin ise sistemlerinde kayıtlı olmayan hiç kimseye belge veremediklerini dile getiren Paliç “Odamız da resmi kaydı olmayan kişiye belge verme şansımız yok ama ‘Ben belge alabilir miyim?’ diye çok teklifler var. Onlara belge verme şansımız yok. Rize’de 11 tane Ziraat Odası var. Biz Rize’deyiz ve burada üyelerimiz var. Biz bu üyelerimize belge verebiliriz. İlçeden buraya müracaat etseler bile bizim belge verme yetkimiz yok. O kişi bizim kayıtlarımızda yok. Kuyruğa girip ‘Sen Çayeli’nden alacaksın, sen Derepazarı’ndan alacaksın’ diyerek geriye gönderdiğimiz vatandaşlarımız bile var” şeklinde konuştu.
Ziraat Odaları’ndan Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) üzerinden alınan belgeler ile sadece belge üzerinde ibraz edilen güzergah üzerinde muaf olunduğunu dile getiren Paliç, “Şuan da yasaklardan dolayı vatandaşlarımızın gelmeleri güçleşiyor. Gelebilmeleri için, çay tarlalarına ulaşabilmeleri için mecburen odamızdan alınacak çiftçi belgesine ihtiyaçları var. Çünkü onunla beraber Rize’ye gelmeleri için izin alacaklar. Çitçi belgesini alanlar, bu belgeyi ikamet ettiği yer ile kendi çay bahçesi arasındaki istikamette kullanabilecek. Bunun dışında çiftçi belgesinden yararlanamazlar. Yani çiftçi belgesini alan bir kişi köyü neredeyse, çay tarım arazisi hangi köydeyse o güzergahı kullanabilir. Başka bir güzergah üzerinde bu belgeyi gösterdiğinde belgesini kabul etmezler hem ceza yazarlar. Çünkü sen bu belgeyi bahçene gitmek için, çayını toplamak için alıyorsun. Belgelerde onlar yazılıdır, nerede nasıl kullanacağı bellidir” dedi.