Yazının başlığını gören okurlarımız, annelerin erken emekliliğini basında yer alan erken emeklilikle ilgili haberlerle alakalı bulabilir. Hemen açıklayalım, bu sosyal güvenlik reformu ile getirilen bir düzenleme ve bazı anneleri ilgilendiriyor.
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunan kadın sigortalıların, hem çalışıyor olmaları hem de özürlü çocuklarına bakmalarından dolayı daha çok yıprandıklarını söylemeliyiz.
Bu nedenle 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenmekte ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indirilmektedir. Ancak bir çok annenin bu hakkını bilmediği gibi, uygulamada da yaşanan sorunlar nedeniyle okurlarımızı bilgilendirme ihtiyacı hissettik.
Çocuğunun, başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda malul olduğunun tespitini isteyen kadın sigortalıların, yaşlılık aylığının bağlanacağı tarihi beklemeden en son çalışmalarının geçtiği sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine yapacakları başvurular sonucu çocukların sevk işlemleri sağlık hizmet sunucularına yapılmakta ve sağlık hizmet sunucuları tarafından düzenlenen raporlar, sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerince Bölgesel Sağlık Kurullarına gönderilerek incelenmesi sağlanmaktadır.
Ancak, 4-C kapsamındaki sigortalılar sevk işlemine gerek olmadan sağlık hizmet sunucularından alacakları raporlar ile birlikte başvurularını görev yaptıkları kamu idareleri aracılığı ile sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine yapmakta ve ilgili birimce raporlar Ankara Kocatepe Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezine gönderilerek incelenmesi sağlanmaktadır. Malul çocuğun varlığı sağlık kurulu raporu ile belgelenecek, rapor tarihinin 1.10.2008 tarihinden önce olması halinde, kadın sigortalılara bu hak 1.10.2008 tarihinden sonraki süreler için verilmektedir.
Bölgesel Sağlık Kurulları/Kocatepe Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezleri tarafından gerekli inceleme yapıldıktan sonra, çocuğun başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olduğu tarih, kontrol muayenesi gerekiyorsa kontrol muayenesine tabi tutulacağı tarih veya çocuk başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul değilse malul olmadığı sosyal güvenlik il / merkez müdürlüklerine bildirilmektedir.
4-C sigortalıları hakkında yapılan işlemlerle ilgili sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerince görev yaptıkları kamu idarelerine bilgi verilmekte, ayrıca belgelerin asılları ile birlikte yapılan işlemlerin sonucuna ilişkin belgelerin birer örneği emeklilik sicil dosyalarında muhafaza edilmek üzere SGK Başkanlığı Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı’na (Ankara) gönderilmektedir.
İlave edilecek süre;
- Kadın sigortalının sigortalılık başlangıcının 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra olmasına,
- Çocuğun doğum tarihine,
- Ölmesi halinde ölüm tarihine,
- Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malül durumda olma halinin başlangıç ve bitiş tarihine,
- Çocuğun evli olup olmadığına,
- Kadın sigortalı boşanmış ise velayetin kadın sigortalıda olup olmadığına,
- Çocuğun, kadın sigortalı tarafından evlat edinilip edinilmediğine,
- Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğun birden fazla olmasına,
- 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretli veya ücretsiz sürekli ve yatılı olarak faydalanıp faydalanmadığına, göre belirlenmektedir.
Malul çocuğun ölümü veya bakıma muhtaçlığının kalkması halinde, 1.10.2008 tarihinden ölüm tarihine veya bakıma muhtaçlığın kalktığına karar verilen sağlık kurulu rapor tarihine kadar geçen hizmetlerin dörtte biri emeklilik yaş hadlerinden indirilmektedir.