Okurlarımızın özellikle merak ettiği konulardan birisinin de askerlik borçlanması olduğu görülmektedir. Sosyal güvenlik reformu ile askerlik borçlanmasında bazı değişiklikler yapıldı.
Askerlik borçlanması; günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 6,5 katı arasında olmak üzere, sigortalının kendisinin belirleyeceği günlük kazancın yüzde 32sinin, borçlanılacak gün sayısı ile çarpılması suretiyle hesaplanacak.
01.10.2008den sonra askerlik borçlanması yapılması halinde 5510 sayılı yasa gereğince yüzde 20 olan oran yüzde 32ye çıkacaktır.
Asgari ücret 01.07.2008 tarihinden itibaren 638,70.-YTL olacak. Bu tutar üzerinden hesaplama yapıldığında, reformdan sonra 18 aylık askerlik borçlanması yapan bir SSKlı; en az 638,70 X 0,32 = 204,38 YTL üzerinden 18 aylık askerlik borçlanması karşılığı 18 X 204,38 =3.678,84 YTL olacaktır.
Yeni asgari ücret açıklanmak üzere. Yeni asgari ücret 01.01.2009 tarihinde yürürlüğe girdiğinde askerlik borçlanması tutarı da buna bağlı olarak artacak. Üstelik artık bu tutarın, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekecek. Yani, hem prim oranı değişti, hem de 01.01.2009 tarihinden asgari ücret (prime esas kazanç alt sınırı) artacağından çok daha yüksek bir tutar ödemek zorunda kalınacak.
* * *
Çeyiz yardımı ödenir mi?
SSKdan yetim aylığı alırken, özel bir şirkette asgari ücretle sigortalı olarak işe başladım. İşe başladıktan 3 ay sonra evlendim. SSKna çeyiz yardımı talebinde bulundum. Evlendiğimde sigortalı bir işte çalışıyor olduğumdan bu yardımdan yararlanamayacağım belirtildi. Evleneli 13 ay oldu. İşten çıkarıldım. Şu durumda çeyiz yardımından yararlanma gibi bir hakkım var mı? (Azra Uysal)
Sosyal Sigortalar Kanununda, sigortalının ölümünden dolayı aylık ve gelir almakta olan hak sahibi kız çocuklarına evlenmeleri halinde bir defaya mahsus olmak üzere aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı evlenme yardımı olarak verilmekteydi.
İki yıl içerisinde meydana gelen boşanma veya dul kalma halinde bu süre için tekrar aylık veya gelir ödenmemekteydi. SSK mevzuatında, dul eşlere evlenme yardımı verilmesine ilişkin bir hüküm bulunmadığından, sadece yetim kız çocuklarına evlenme yardımı yapılmaktaydı. Ayrıca, 2925 Sayılı Tarım SSKda da evlenme veya çeyiz yardımı ödemesi bulunmamaktaydı.
5510 sayılı Kanunun ilk halinde, hem dul eşlere hem de hak sahibi çocuklara evlenme yardımı verilmesi öngörülmüşken, emek platformuyla varılan uzlaşma sonucu 5754 sayılı Kanunda yapılan değişiklik sonrasında evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneği olarak peşin ödeneceği hükme bağlanmıştır. Evlenme ödeneği alan hak sahibinin aylığının kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde yeniden hak sahibi olması halinde, iki yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık bağlanmayacak, ancak başvuruda bulunulması halinde bu durumda olanlar genel sağlık sigortalısı sayılacak.
Çalışmakta iken evlenen yetim kız çocuklarına, evlenme yardımı verilmemektedir. Bu durumda size çalışırken evlenmiş olmanızdan dolayı evlenme yardımı yapılmaz.
* * *
Siyasallı iki aday
İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinden sınıf arkadaşlarım Mustafa Akboğa ve Ahmet Karadağ siyasete girmeye karar verdi.
Esenyurt Belediye Meclis Üyesi ve Belediye Başkanı Necmi Kadıoğlunun 5 yıldır danışmanlığını yapan yerel yönetimlerde deneyimli arkadaşım Mustafa Akboğa Arnavutköy Belediye Başkan aday adayı, Kent Konut Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Karadağ ise Başiskele Belediye Başkanlığına aday adayı oldu. Her işi en iyi yapabilecek sınıf arkadaşlarım Mustafa Akboğa ve Ahmet Karadağa başarılar dilerim.