Bulgaristan’dan 1989 yılında zorunlu göçe tabi olarak Türkiye’ye gelen vatandaşlarımız da yaş, prim günü, sigortalılık süresini tamamlama gibi Türk vatandaşları ile aynı şartlarda emeklilik hakkına sahiptir.
SGK uygulamasında, doğum, askerlik, yurtdışı gibi yasal borçlanmalar hariç olmak üzere, eski yıllardaki gün boşluklarının ödenmesi mümkün olmuyor.
Ancak Bulgaristan göçmeni vatandaşlarımıza özel bir emeklilik avantajı getirilmiştir.
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 1 Ocak 1989 tarihinden 8 Mayıs 2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulan, Türk vatandaşı olup Türkiye’de ikamet eden ve 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere sosyal güvenlik kuruluşlardan gelir veya aylık almamak koşulu ile yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri borçlandırılmak suretiyle yaşlılık aylığı bağlanmasında sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilmektedir.
5754 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 6 ncı maddede, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 1/1/1989 tarihinden 8/5/2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaşlığına geçenlerin geldikleri ülkedeki hizmetlerinin borçlanma yoluyla değerlendirilmesi imkanı getirilmiştir.
Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 1/1/1989 tarihinden 8/5/2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk vatandaşlığına geçenlerin geldikleri ülkedeki hizmetlerinin borçlanma yoluyla değerlendirilmesi imkanı doğmuştur.
Zorunlu göçle Bulgaristan’dan gelen vatandaşlarımıza askerlik süresi ile Bulgaristan’da geçen çalışma sürelerini borçlanma hakkı verilmiştir. Bu ülkeden kendi istekleri ile gelerek Türk vatandaşlığına geçenler zorunlu göç kapsamında olmadıklarından dolayı, bu kişilerin belirtilen kapsamda geçen sürelerini borçlanma talepleri reddedilecektir.
Diğer ülkelerden kendi istekleri ile ülkemize gelen soydaşlarımız (örneğin Ahıska veya Afgan Türkleri gibi) İskan Kanununa göre iskana tabi tutulmuş olsa bile, zorunlu göç nedeniyle ülkemize gelmedikleri için bunların borçlanma talepleri reddedilecektir.
Bulgaristan hizmet borçlanması şartları nelerdir?
Söz konusu borçlanma hakkından yararlanabilmek için aranan şartlar şunlardır:
- 1/1/1989 tarihinden 8/5/2008 tarihine kadar geldikleri ülke tarafından zorunlu göçe tabi tutulmuş olmak.
- Zorunlu göçten sonra Türk vatandaşı olmak.
- Türkiye’de ikamet etmek.
- 2022 sayılı Kanun dahil Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almamak.
- Geldikleri ülkedeki çalışma sürelerini belgelendirmek.
- Bulgaristan Hizmetlerini Borçlanma Talep Dilekçesi ile yazılı istekte bulunmak.
- Tebliğ edilen borç miktarını üç ay içinde ödemek.
5754 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile Bulgaristan’dan 1/1/1989 - 8/5/2008 tarihleri arasında zorunlu göçe tabi tutularak ülkemize gelenlere, borçlanmanın genel kuralının aksine Bulgaristan’da o ülke vatandaşı iken geçirdikleri çalışma süreleri için borçlanma hakkı tanınmıştır.
Borçlanma kapsamında yalnızca çalışma süreleri gösterildiğinden, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda boşta geçen (çalışılmayan) sürelerle ev kadınlığında geçen süreler, borçlanma kapsamı dışında tutulacaktır.
T.C. Kimlik Numarası ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Kimlik Paylaşım Sisteminden Kurumca yapılacak sorgulama sonucunda vukuatlı nüfus kayıt örneğinde “….. tarihli ve …. sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve 2510 (veya 5543) sayılı İskan Kanununa istinaden Türk vatandaşlığına alınmıştır” ibaresi bulunanlar için, ayrıca zorunlu göçe tabi tutulduklarını belgelendirme koşulu aranmayacaktır. Ancak, nüfus kayıtlarında bu şekilde ibare bulunmuyorsa ilgililerden bu ibarenin nüfus kayıtlarına işlenmesi için başvuruda bulunmaları istenecektir. Ayrıca, zorunlu göçe tabi tutulduklarına ilişkin kamu kurum ve kuruluşlarından temin edilecek bir belgenin Kuruma ibrazı halinde de borçlanma işlemi sonuçlandırılacaktır.