Koronavirüs covid-19 pandemi tehlikesi nedeniyle mal ve hizmet üretiminin bir çok alanda durması nedeniyle çalışma hayatını, işçiyi ve işvereni olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Bu kapsamda işverenlerin kısa çalışma ödeneği, pandemi ücretsiz izni gibi çeşitli yöntemleri kullanarak işletmelerin maliyetlerini düşürmeye çalıştıkları görülmektedir. Çalışanlardan da son günlerde, ücretsiz izin veya kısa çalışma ödeneğinden dolayı ücret gelirlerindeki düşüşü gerekçe göstererek; emekli olmak mı, yoksa beklemek mi konulu çok soru geliyor.
Yine bir kısım çalışanlar 17 Nisan itibariyle getirilen fesih yasağı nedeniyle emekli olup olamayacaklarını soruyor.
FESİH YASAĞI ENGEL Mİ?
Öncelikle belirtelim ki, işverenlere getirilen fesih yasağı ile işverenlerin işçilerini işten çıkarmalarının engellenmesi ile birlikte, işçilerin bu zor günlerde işsiz kalmamaları sağlanıyor. İşverenlere de işçileri ücretsiz izne çıkarma hakkı veriliyor ve bu durumda da günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilmesi amaçlanıyor.
Ancak, bu süreçte işçiler tarafından iş sözleşmelerinin sonlandırılması mümkündür.
İşçiler istifa edebileceği gibi, İş Kanunu 24. Maddesi uyarınca haklı nedenle fesih yapabilir ve emekliliğe de başvurabilirler.
Dolayısıyla fesih yasağı sürecinde işçilerin emeklilik başvurusu yapmalarına engel bir durum yoktur.
HANGİSİ AVANTAJLI
Bugünlerde çalışanların cevabını aradı zor sorulardan birisi de emekli olmak mı, yoksa beklemek mi avantajlı?
Öncelikle ben her zaman emeklilik koşullarını yerine getirenlerin (başkaca özel durumları yoksa) emekli olmalarını tavsiye ederim. Özel durumdan katım, bazı şirketler emeklilik sonrası aynı şirkette çalışmaya izin vermediğinden, yüksek ücretle çalışanlar açısından çalışmamaktan dolayı bir hak kaybı olabileceğidir.
Zira bekleyerek ve yüksek ücretle sigorta primleri ödendiğinde bağlanacak emekli aylığında küçük bir artış olsa bile, günün sonunda bu küçük artış emekli olunmayarak mahrum kalınacak tutarın karşılayamamaktadır.
Asgari ücret veya asgari ücretin 1,5-2 katı gibi tutarlarda ödenen sigorta primleri emekli aylığını artırmadığı gibi, aksine emekli maaşını düşürebilmektedir.
Özellikle yüksek ücretliler yönünden prim ödenmeye devam edilmesi durumunda emekli aylığında aylık 10-20-30 TL artışlar olsa da, emekli olmadığında her ay 5-6-7 bin TL emekli maaşından yoksun kalınmaktadır.
Koronavirüs nedeniyle bir çok işyerinin kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izin gibi yöntemleri izlemesi nedeniyle emekli aylığında bir artış olmayacağı gibi ortalama günlük kazançları düşürmesi nedeniyle küçük düşüşler olabileceği görülmektedir.
Emeklilik için sigortalıların prim günü, sigortalılık süresi ve yaş şartlarını sağlamaları gerekmektedir. Her üç şartı sağlayanlara emekli aylığı bağlanmaktadır. Dolayısıyla emekli şartlarını sağlayanların, beklemeksizin emekli olmak için SGK’ya başvurmalarını tavsiye ederiz.
Hep birlikte zor günlerden geçiyoruz. Unutmayalım ki, bugünleri dayanışma ve birlik beraberlikle atlatabiliriz.