Fazla mesaide ‘onay şartı’ var

ş Kanunu’na göre ülkenin genel yararları, işin niteliği ve üretimin artırılması amaçlanmalıdır. Aynı düzenlemede söz konusu amaçlar belirtildikten sonra “...gibi nedenler” ifadesine yer verilerek, benzeri nedenlerin ortaya çıkması halinde fazla çalışma yapılabilmesine imkan tanınmıştır.

Fazla çalışmanın amacına uygun olarak sınırlı şekilde yapılması esastır. İş Kanunu fazla çalışma süresinin toplamının bir yılda ikiyüzyetmiş (270) saatten fazla olamayacağını hükme bağlamıştır. Söz konusu süre sınırı, işyerlerine veya yürütülen işlere değil, işçilerin şahıslarına ilişkindir. Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sürelerinin hesabında yarım saatten az olan süreler yarım saat, yarım saati aşan süreler ise bir saat sayılmaktadır.

İş Kanunu’nun 41. maddesine göre “her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.”

İş Kanuna göre, haftalık çalışma süresi en fazla 45 saattir. Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalar fazla çalışma olarak kabul edilmektedir.

Ancak, fazla çalışma yaptırmak için işçinin yazılı onayının alınması gerekir. fazla çalışma ihtiyacı olan işverence bu onay her yıl başında (ocak ayında) işçilerden yazılı olarak alınır ve işçi özlük dosyasında saklanmalıdır.

Fazla çalışma yaptırılacak işçilerden fazla çalışma onayının alınmaması durumunda her bir işçi 246.-TL idari para cezası uygulanmaktadır.

Fazla çalışma için Çalışma ve İl Müdürlüğü’nden herhangi bir izin veya onay alma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Tarımsal kesinti uygulaması

Tarımsal faaliyette bulunanlar sosyal güvenlik uygulamasında 4/B sigortalısı olarak kabul edilmektedir. Bu durumda sigortalılar sürekli bir gelire sahip olmadıklarından ve tarımsal ürünlerin mevsimsel olarak üretilip satılmasıyla gelir elde ettiklerinden düzenli olarak SGK primlerini ödeyememektedirler. Bu nedenle sosyal güvenlik uygulamasında tarımsal faaliyette bulunan ve prim borcu bulunan 4/B sigortalıların prim borçlarının sattıkları ürün bedellerinden kesilmek yoluyla tahsil edilmesi uygulaması getirilmektedir.

Söz konusu uygulamaya göre prim borcu olan ve tarımsal faaliyette bulunan kişilerin sattıkları ürünlerin bedellerinden Kurumunun yüzde 1 ile yüzde 5 arasında kesinti yapma yetkisi bulunmaktadır.

Söz konusu maddenin uygulaması 01.04.2013 tarihine kadar 26/3/1994 tarihli ve 21886 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu 4 Seri No’lu Uygulama Tebliği hükümlerine göre yürütülmüş ve 01.04.2013 tarihinden sonra ise 01.03.2013 tarihli resmi gazetede yayımlanan Tarımsal Faaliyette Bulunanların Prim Borçlarının Sattıkları Tarımsal Ürün Bedellerinden Kesinti Yapılmak Suretiyle Tahsil Edilmesine Dair Tebliğ hükümlerine göre yapılmaktadır.

01.04.2013 tarihinde yürürlüğe giren yeni tebliğe göre 01.01.2014 tarihine kadar kesinti tutarı yüzde 1 olarak uygulanmış, 01.01.2014 tarihinden sonra ise yüzde 2 olarak uygulanacaktır.

Ayrıca SGK 26.12.2013 tarihinde yayınladığı, “Tarımsal Kesinti Uygulamalarında Kesinti Oranı Değişikliği ve Kesinti Sorumlularınca Kesinti Bildirim Listelerinin E-Kesinti Bilgisayar Programı Aracılığı ile Kuruma İntikalindeki Zorunluluğun Başlaması Hakkında Duyuru” ile yapılan kesintilerin 01.01.2014 tarihinden itibaren E-kesinti Bilgisayar Programı aracılığı ile SGK ya intikalini zorunlu hale getirmiştir.

Ayrıca tebliğ hükümlerine uygun kesinti yapılmaması veya yapılmasına rağmen Kuruma takip eden ayın sonuna kadar bildirilmemesi durumunda Kabahatler Kanuna göre her ay için 188 TL idari para cezası uygulanacaktır.

Yapılan kesintileri zamanında SGK’na yatırmayan yetkililer yapılan kesinti tutarlarının SGK’na ödenmesinden müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklardır. Gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlar Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre ayrıca kovuşturulacaklardır.