Hamile kadını işten çıkarıp, ücretsiz izne çıkarıp SGK’dan para almasını

Çalışan kadınlar, doğumdan önce 8 ve sonra 8 hafta çalışmazlar ve çalışmadıkları bu sürenin parasını da SGK’dan geçici işgöremezlik ödeneği adı altında alırlar. Ancak, bu para çalışırken doğum iznine çıkan kadına verilir, işten çıkana veya çıkartılana verilmez….Ayrıca, doğumdan önce ücretsiz izin alan kadına da verilmez…

Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku gereğince, çalışan kadın hamile kalırsa doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta işe gidemez ve çalıştırılamaz, ancak kadının yaptığı iş hafif ise doktor raporuyla doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışabilir ve kullanmadığı 5 hafta sonraki 8 haftaya ilave edilir.

***DOĞUM İZNİ PARASINI SGK ÖDER

5510 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre de kadının doğum sebebiyle işe gidemediği 16 haftanın parasını geçici işgöremezlik ödeneği adı altında SGK öder. “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile (b) bendinde belirtilen muhtarlar ile aynı bendin (1), (2) ve (4) numaralı alt bentleri kapsamındaki sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için,” geçici iş göremezlik ödeneği verilir.

***ÖDEME TUTARI NE MAAŞA YAKINDIR

İşverenler, çalışanlarının brüt ücretini SGK’ya bildirirler. Kadına ödenecek geçici işgöremezlik ödeneği de “İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde 17 nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisidir.”.  Yani ayda 2100 lira brütü olan kadına da 112 gün için günlük 46,66 liradan, 5226 lira SGK tarafından kadına doğum izni bitiminde ödenir.

***KADINI HAMİLE İKEN İŞTEN ÇIKARIRSANIZ PARA ALAMAZ

Kadının, doğumdan önceki 8 ve sonraki 8 hafta süresince SGK’dan geçici işgöremezlik alabilmesinin ana kurallarından birisi de sigortalı olmasıdır. Yani işten çıkmış ve çıkarılmış kadın para alamaz. Aynı zamanda doğum iznine çıkma sırasında ücretsiz izinli olan kadına da para ödenmez. Konuyla ilgili SGK’nın uygulaması da bu yöndedir ve ne yazık ki katılmasam da Yargıtay’ın görüşü de bu yöndedir.

YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİ

Esas No:2011/4858, Karar No:2013/12512
“ÜCRETSİZ İZİN, SİGORTALILIK NİTELİĞİ, ANALIK GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ

Bu yasal düzenleme ve açıklamalar ışığı altında inceleme konusu dava değerlendirildiğinde; davacının 30.01.2009 (ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARMA) tarihinden  iş akdinin işverence feshedildiği 16.10.2009 tarihine kadar Kuruma bildirilen herhangi bir çalışmasının bulunmadığı; işveren tarafından 01.02.2009 – 07.07.2009 tarihleri arasında verilen ücretsiz iznin, yukarıda ayrıntılarıyla belirtildiği üzere, iş akdinin askıya alınabilmesi için Yasanın aradığı gerekli şartlara haiz olmadığı ve ücretsiz izin niteliğinde olmadığının anlaşıldığı; dosya içeriğine göre, her ne kadar, davacının doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primlerinin bildirildiği anlaşılıyor ise de, 5510 sayılı Kanunun 18. maddesinin c bendi gereğince, ancak "sigortalı kadının" geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanmasının mümkün olduğu, davacının ise 01.02.2009 tarihinden itibaren hizmet akdi sona erdiğinden, anılan Kanunun 9. maddesinin a bendi gereğince, 01.02.2009 tarihinde sigortalılık niteliğini yitirdiğinin anlaşılması karşısında, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürelerde geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanmadığı belirgin olmasına rağmen, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucunda, davacının doğumdan önce 45 gün ve doğumdan sonra 56 gün geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazandığı gerekçesiyle istemin kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir…”