Okurumuz Gürsel Talip Özdemir, “Ben 22 yaşındayım, babam 1993 yılında vefat etmiş ve vefat ettiğinde 490 gün hizmeti bulunuyormuş. Annem şu anda evli ve kardeşim de yok. Babamdan dolayı yetim maaşı almak istedim, 900 gün olması gerektiği söylendi ve askerlik borçlanması yapıp emekli olabileceği belirtildi. Şu anda A.Ö.F. 2. sınıf öğrencisiyim, SGK müdürlüğüne müracaat ettim ve bana 2 yıllık üniversitede okuduğum için yetim maaşının bağlanamayacağı söylendi. Ben de bunun akabinde hangi kanunda böyle bir ibarenin olduğunu sordum, ancak yanıt alamadım. Sizden bu konu hakkında yardım talep ediyorum. Kanunda böyle bir madde var mıdır ne yapmam gerekir?” diyor.
Erkek çocuklardan onsekiz yaşını, ortaöğretim görmesi halinde 20, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmayan erkek çocuklarına ölüm sigortasın≠dan aylık bağlanır. Yüksek öğrenim hem örgün eğitim kurumlarını, hem açık öğretimi, iki yıllık veya dört yıllık yüksek okul ya da fakülteleri, hem de yüksek lisans veya doktora gibi lisans üstü öğrenimi kapsamaktadır. Dolayısıyla şartları tamamlamanız halinde öğrenim süresince aylık alabilirsiniz. Yaş şartını sağlayan erkek çocuklar evlenmiş bile olsa ölüm aylığına hak kazanır. Kız ya da erkek ayrımı yapılmaksızın çalışma gücünü en az yüzde 60 oranında yitirmiş malul çocuklara yaş, öğrencilik niteliği ve bekâr olma şartları aranmadan aylık bağlanır.
4/a sigortalısının ölüm tarihi 01.10.2008 tarihinden önce veya sonra vefat etmesi durumunda aylık bağlanma şartları değişmektedir. 01.10.2008 tarihinden önce ölen 4/a sigortalısının dul ve yetimlerine ölüm aylığı bağlanması için sigortalının ölüm tarihinde en az 5 yıl sigortalılık süresinin bulunması ve en az 900 gün malullük yaşlılık ve ölüm si≠gortası kollarından sigorta primi ödenmiş olması gereklidir. Okurumuza, borçlanmalar dahil beş yıl sigortalılık süresi ve 900 gün prim ödemesi varsa yetim aylığı bağlanması gerekir.
1Ekim 2008’de yürürlüğe giren sosyal güvenlik reformu ile yapılan düzenlemede 4/a sigortalıları (SSK) açısından, ölüm aylığı bağlanması için, ‘her türlü borçlanma hariç 5 yıl sigortalılık süresi, en az 900 gün prim ödeme koşulu’ getirilmiştir. Yazılı olarak SGK Başkanlığı Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü hatalı uygulaması nedeniyle ilgili SGK müdürlüğünü uyaracaktır. Ancak askerlik borçlanma tutarını yatırmadan yetim aylığı başvurusu yapmayın.
Sağlıkta biyometrik doğrulama geliyor
SGK’nın 2011 yılında hastane ve ilaç giderleri toplamı 37 milyar TL’yi aşmış durumda. Şüphesiz Başbakan Erdoğan’ın ve AK Parti’nin sağlık politikalarındaki tüm vatandaşların sağlık hizmetlerine ulaşabilir olması düşüncesinin etkisi dışında, daha önce sosyal güvenlik sistemi kapsamında vatandaşların kendi ceplerinden yaptırdıkları tedavileri de SGK üzerinden yaptırabilmelerinin payı büyük. Bir kısım maliyetin de suiistimallerden kaynaklandığı biliniyor. Sağlıkta yapılan suiistimaller nedeniyle SGK’nın uğradığı kayıpların ve yapılan yersiz ödemelerin çok büyük rakamlara ulaşmasından dolayı farklı yöntemlere başvurmak için arayışlara girmişti. Bu çerçevede geçtiğimiz günlerde kabul edilen intibak yasasına konan bir madde biyometrik yöntemlerle kimlik doğrulamasının önü açılmış oldu. Buna göre, sağlık kuruluşuna gitmeden faturalandırılması veya bir başkasının tedavisinin yapılması suretiyle SGK tarafından usulsüz ve yersiz ödemelerin önlenmesi amacıyla biyometrik yöntemlerle kimlik doğrulaması yapılabilecek.
Şüphesiz ilk başta uygulamaya geçilmesinde bazı sorunlar yaşanacak olsa da, SGK’nın usulsüz işlemlerle dolandırılmasının önüne geçilecek. Bu da hem sağlık hizmetlerinde kaliteyi artıracak hem de SGK üzerindeki mali baskıları azaltarak sistemin güvenilirliliği ve devamlılığına katkı yapacak.