Okurumuz M. Özgür Eren, diyor ki, “Çalıştığım şirketten çıkışım verildi. Ama bana ihbar tazminatı ödenmedi. İhbar tazminatı verilmesi gerekir mi? Bununla ilgili ne yapabilirim ve nereye şikayette bulunabilirim.”
İş sözleşmesi, işçi veya işverenin tek taraflı bir irade beyanı ile sona erdirilebilmektedir. Ancak İş Kanunu’na göre, sözleşmeyi sona erdirecek tarafın, biri öteki tarafa kanunda düzenlenen süre kadar önceden bildirimde bulunarak fesih bildiriminde bulunabileceği gibi, bildirim süresine ait ücreti peşin ödeyerek sözleşmeyi feshetmesi mümkündür. Süresi belirsiz veya belli olan akitlerde haklı bir nedenin varlığı halinde süre vermeksizin fesih bildiriminde de bulunabilir.
İhbar süreleri
İş Kanunu’na göre bildirim süreleri,
- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, iki hafta,
- İşi altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, dört hafta,
- İşi bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, altı hafta,
- İşi üç yıldan fazla sürmüş olan işçi için, sekiz hafta olarak uygulanması gerekiyor. Bildirim süresi verilmesi ve ayrıca günlük iki saat iş arama izni verilmesi gereklidir. İş sözleşmesi tarafların anlaşması ile bildirim süresinin geçmesi beklenmeksizin her zaman sona erdirilebilir. Ancak işçi ihbar süresinde çalıştırılıp günlük iki saat iş arama izni kullandırılmış ise ihbar tazminatı alamaz. Çünkü ya süre olarak kullandırılması yada bildirim süresine ait ücreti peşin ödenmesi söz konusudur.
İşçi nereye şikayet edecek
İş sözleşmesi fiilen sona eren işçilerin kanundan, iş ve toplu iş sözleşmesinden doğan bireysel alacaklarına ilişkin şikayetleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge müdürlüklerinde inceleme memurları tarafından incelenmektedir. Çalışmaya devam eden işçilerin şikayetleri ise Bakanlık İş Müfettişleri tarafından değerlendirilmektedir. Çalışma hayatını izleme, denetleme ve teftişe yetkili iş müfettişleri ile işçi şikayetlerini incelemekle görevli bölge müdürlüğü memurları tarafından tutulan tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir.
İşten ayrılmış olduğunuza göre, bulunduğunuz ildeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekmektedir.
İnceleme memurları dertli
Okurumuz sorununu çözerken, bir süredir sıkıntılarını bizimle paylaşan ve seslerini duyurmak isteyen Çalışma Bakanlığı inceleme memurlarının da sorunlarını yazmak istedik. Diyorlar ki: “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın taşra teşkilatı olan Bölge Müdürlükleri İş Kurumu ile birleştirilerek Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri haline getirildi. İşten çıkartılan işçilerin bütün yasal haklarının tespiti ve neredeyse tahsili işi inceleme memurları tarafından yapılıyor. İnceleme memurları diyorum ama bu kişilerin hiç bir unvanı yok. İş hem meşakkatli, hem de çok büyük bir ihtimamı gerektiriyor. Bununla birlikte, gerek iş mahkemelerinin iş yükünün azaltılması gerekse zor durumda bulunan işçinin biran evvel alacağına kavuşması, inceleme görevini yerine getiren unvansız memurların özverisine dayanmakta. İnceleme memurları bu zamana kadar bir uzmanlık, denetmenlik, iş kontrol memurluğu, inceleme memurluğu gibi bir ünvan talebinde bulunmadılar. Ancak, inceleme görevinin hakkıyla yürütülmesi için bu görevi yapanların motivasyonunun sağlanması ve bunun bir ünvan olarak tanınması şarttır....” Buradan duyurmuş olalım....