Vergi mevzuatımıza göre bazı rutinler vardır. Bunlardan birisi de her yıl mart ayında gelir vergisi beyannamesi verilmesidir.
Önceki yıllarda vergi daireleri tarafından yıl içinde birden fazla işyerinde çalışması nedeniyle beyanname vermesi gerekmesine rağmen vermediği tespit edilen çok sayıda kişiye fark vergi ödemesi çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile SGK arasındaki bilgi paylaşımı nedeniyle artık beyanname vermesi gerekirken vermemiş olanlar kolaylıkla yakalanmaktadır.
Ayıca 1 Temmuz 2020 itibariyle tüm ülkede Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine de geçildiğinden maliye idaresinin 2020 yılında gelir vergisi beyannamesi vermeyen veya gelirlerini eksik beyan eden kişileri kolaylıkla tespit edebileceğine dikkat edilmelidir.
Bu nedenle, bu hafta gelir vergisi beyannamesi verilmesi konusunu detaylıca ele aldık.
Gelir vergisi, kişilerin elde ettiği kazançlara göre hesaplanan ve ücret gelirleri, kâr payı gelirleri, kira gelirleri, hisse senedi satış kazancı gibi başlıklar altında toplanabilir.
Ücret kavramı vergi sistemimize özgü bir biçimde işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tarif etmiştir. Gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde etmiş oldukları ücret gelirleri gelir vergisine tabidir. Ücret, bedensel ya da zihinsel bir emek karşılığında işverenden elde edilen hasılayı ifade eder. Ücretin gerçek ve safi değeri, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından, Gelir Vergisi Kanunu'nun (GVK) 63. maddesi'nde yer alan indirimler düşüldükten sonra kalan miktardır. Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerçek usul kabul edilmiştir. Vergi, gelirin gerçek ve safi tutarı üzerinden alınmaktadır. Ücret gelirleri iki şekilde vergilendirilmektedir:
- Gerçek ücretler
- Diğer ücretler.
Ücretlilerin ücret gelirleri üzerinden vergi kesme ve kestiği vergiyi süresinde bağlı olduğu vergi dairesine yatırma konusunda işverenler vergi sorumlusu olarak belirlenmiştir. Vergi sorumlusu, mükellefin borcunu ödeme durumunda olan kanuni temsilci durumundadır.
BEYANNAMEDE KAPSAMA GİRENLER
Yıl içinde iş değiştirmesi nedeniyle veya aynı dönemde birden fazla işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı GVK'da yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için bu tutar 49.000 TL'dir.) aşmayan mükelleflerin, tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş olup ücretleri yıllık beyanname ile beyan edilmeyecektir.
Birden fazla işverenden alınan tevkifata tabi ücretlerin toplamı 49.000 TL'yi aşması durumunda, ücretlerin tamamı (ilk işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere) yıllık beyannameye dahil edilecektir. Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir.
2020 yılında elde ettikleri ücret gelirleri nedeniyle beyanname vermek zorunda olanlar aşağıda sayılmıştır. Buna göre tevkif suretiyle vergilendirilmiş;
a) Tek işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamı 2020 yılı için 600.000 TL aşması,
b) Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dâhil olmak üzere ücretleri toplamının 2020 yılı için 600.000 TL aşması,
c) Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 49.000 TL) aşması,
Halinde, ücret gelirleri yıllık beyanname ile beyan edilecektir.