Her yıl mart ayı bir önceki yıl elde edilen gelirlerin beyan dönemidir. Bu bağlamda kira gelirlerinin de beyan edilmesi gerekiyor. Kira, kaç aylık tahsil edilmişse, o kadarı beyan edilecektir. Konutlardan elde edilen kira gelirleri beyan edilmez veya eksik beyan edilirse, 2.400 TL istisnadan yararlanılamayacaktır. Ayrıca, beyan edilmesi gereken kira gelirinin bildirilmemesi halinde, mükellef adına iki kat 1inci derece usulsüzlük cezası kesilir ve gelir takdir komisyonunca takdir edilir. Takdir edilen gelir üzerinden, gelir vergisi ile vergi ziyaı cezası hesaplanır. Özellikle artık kiralar bankadan yattığı için ev sahiplerinin bu hususa dikkat etmesi gerekmektedir.
25 Marta kadar beyan edilmeli
1 Ocak 2008-31 Aralık 2008 döneminde elde edilen kira geliri, istisna ve beyan sınırını aşan mükelleflerin yıllık gelir vergisi beyannamesinin 25 Marta kadar, mükellefin ikametgáhının bulunduğu vergi dairesine bildirilmesi gereklidir. Yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisi Mart ve Temmuz olmak üzere iki taksitte ödenebilmektedir.
Konutta 2.400 TL istisna var
Konut kira geliri, 2008 yılı için 2.400 TLyi aşanlar, yıllık beyanname vermek zorundadır.
Kira gelirlerinin saptanmasında mükelleflere iki usul sunulmuştur. Bunlar sırasıyla götürü gider usulü ve gerçek gider usulü olup, mükellef bunlardan dilediğini seçebilmektedir. Ancak, götürü gider usulünü kabul edenler iki yıl geçmedikçe bu usulden dönemezler. Mükellefler bu şekilde tercih hakkını, beyannamede yer alan bütün kira gelirleri için aynı yönde kullanmak zorundadır.
Götürü gider usulünü seçen mükelleflerin elde ettikleri hasılatın % 25i gider olarak kabul edilir. Mükellefin geliri konut kira geliri ise ve istisnadan yararlanıyorsa, götürü gider oranı istisna sonrası tutara uygulanır. Beyanname vermek zorunda olanların kira gelirinin, 2.400 TLsi Gelir Vergisinden istisnadır. Birden fazla konuttan kira geliri elde edenlerde, 2.400 TLlik istisna, kira gelirlerinin toplamından indirilir. Bir konuta birden fazla kişi ortak olduğunda, 2.400 TLlik istisna her bir kişi ayrı ayrı uygulanır. Ancak ticari, zirai ve mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirenler, bu istisnadan yararlanamazlar.
Gerçek gider usulünde indirilecek giderler
Gelir Vergisi Kanununun 74. maddesine safi iradın tespitinde belgeli olan ve kiraya veren tarafından yapılan giderler safi iradın tespitinde dikkate alınabilecektir. Buna göre aşağıda yazılı giderler indirilir.
1. Kiraya veren tarafından ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri.
2. Kiraya verilen malların idaresi için yapılan ve gayrimenkulün ehemmiyeti ile mütenasip olan idare giderleri.
3. Kiraya verilen mal ve haklara mütaallik sigorta giderleri.
4. Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren beş yıl süre ile iktisap bedelinin yüzde 5i.
5. Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle kiraya verenler tarafından ödenmiş olmak şartıyla belediyelere ödenen harcamalara iştirak payları.
6. Kiraya verilen mal ve haklar için ayrılan amortismanlar.
7. Kiraya verenin yaptığı onarım giderleri.
8. Kiraya verilen mal ve haklara ait bakım ve idame giderleri.
9. Kiraladıkları mal ve hakları kiraya verenlerin ödedikleri kiralar ve diğer gerçek giderler.
10. Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedeli.
11. Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili olarak mukavelenameye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar.
Gayrimenkul sermaye mahiyetindeki mal ve hakların kısmen kiraya verilmesi halinde, yukarda yazılı giderlerden yalnız bu kısma isabet edenler hasılattan indirilebilir.
İşyeri kira gelirlerinin beyanı ile birden fazla işverenden ücret alanların beyanlarını da cumartesi açıklayacağız.