Üç aya yakın bir süredir gündemi meşgul eden koronavirüs (covid-19) hayatı zorlaştırmakla kalmıyor, ekonomi, sanayi ve üretim, otelcilik-turizm ve seyahat, yiyecek-içecek, finans, tekstil ve perakende gibi bir çok sektörü doğrudan etkiliyor.
Esasen, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü bu konuda çok detaylı ve faydalı çalışmalar yapmıştı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ise sanayi kuruluşlarının çalışanlarını, ziyaretçilerini, tedarikçilerini, bakım personelini vb. korumaya yönelik hijyen uygulamaları ile kontrol tavsiyelerini içeren Covid-19 Hijyen, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Kılavuzu’nu hazırladı.
COVID-19’un bulaş özelliklerinin, SARS-CoV salgınına benzer olduğu varsayımına dayanmaktadır. COVID-19 ve SARS CoV arasındaki benzerlikler, bizlere hastalığın bulaşma yöntem ve özellikler hakkında bilgi sağlamaktadır. COVID-19’un bulaşmasının esas olarak öksürme ve hapşırma ile oluşturulan solunum damlacıkları ve kirlenmiş yüzeylerle temas yoluyla oluştuğu düşünülmektedir. Ayrıca hasta bireylerin öksürme, hapşırma yoluyla ortaya saçtıkları damlacıklara diğer kişilerin elleri ile temas etmesi sonrasında ellerini ağız, burun veya göz mukozasına götürmesi ve temas etmesi ile bulaşmaktadır.
COVID-19’un bulaşını kesmek için hem damlacık hem de temas önlemleri gerekir; eğer bir aerosol üreten bir işlem (AOP) yapılıyorsa, temas önlemlerine ek olarak aerosol önlemler de gerekebilir.
Tüm alanlarda uygun maske takılması gereklidir. Maskeler ağız ve burun mukozasının kirlenmesini en aza indirmek için fiziksel bir bariyer sağlar.
Tüm personel iş süresince KKD ve/veya işe özgü forma/giysi kullanmalıdır. Damlacık sıçrama riski bulunan her türlü çalışmada gözlük veya siperlik (yüz koruyucu) kullanılmalıdır.
Pandemi sürecinde yasal otoritelerin belirlediği düzenlemelere uyulması gerekmektedir.
Kuruluşa giriş yaparken ölçülen vücut sıcaklığı değeri 38°C ve üzeri olan kişilere giriş izni verilmeyip, ilk ölçümden en az 15 dakika sonra tekrar ölçülmesi gerekmekte; ikinci ölçüm neticesinde vücut sıcaklığı değeri halen 38°C derece ve üzeri olan kişilerin kuruluşa alınmayıp en yakın sağlık kuruluşuna sevki ile ilgili bir metot belirlenmeli ve uygulanması sağlanmalıdır.
ÖNLEM VE KONTROL EYLEM PLANLAMASI
Hastalığın hem bilinen hem de bilinmeyen kaynaklardan bulaşma riskini azaltmak için gerekli olan temel enfeksiyon önleme ve kontrol edilmesi için çalışmalar yapılmalıdır. Bu önlemler genel olarak aşağıdakileri içerir:
· İşletme içinde COVID-19 için alınmış genel tedbirlere uygun hareket edilmesi,
· Fiziki mesafenin korunması,
· Maske takılması,
· Uygun temizlik ve dezenfeksiyon işlemlerinin sağlanması,
· Solunum hijyeni ve öksürük/hapşırık adabına uyulması,
· El hijyeni sağlanması.
· Odanın havalandırılmasının sağlanması
Kuruluşta Hijyen, Enfeksiyon Önleme ve Kontrol İçin Eylem Planı çerçevesinde gereken iş sağlığı ve güvenliği ekipmanları bulundurulmalı ve çalışanların kullanımına sunulmalıdır.
ÜÇ AYLIK MASKE STOĞU OLMALI
İşletmelerde çalışan başına üç ay süreyle yetecek olan maske stoğu bulundurulmalıdır. Maskeler COVID-19 için;
· İlgili standartlara/kriterlere uygun (TS EN 14683, TS EN 149 veya TSE K 599)
· Kullanım için gerekli olana kadar temiz/kuru bir alanda kirlenmesi önlenmiş şekilde (son kullanma tarihlerine uygun);
· Ulusal/uluslararası sağlık otoritelerinin tavsiyelerine uygun maske kullanılmalıdır.