Geçtiğimiz günlerde, bir bakanlığın idari kurul toplantısında memur sendikası temsilcileri tarafından devlet memurlarının dini ve milli bayramlar ile hafta sonu tatillerinin yıllık izin içinde sayılmamasını istendi. İş Kanunu'na göre işçilerin kullandığı yıllık izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram ve genel tatiller ile hafta tatili günleri izin süresinden sayılmıyor. Ancak, devlet memurları yıllık izin kullanırken hafta tatili, ulusal bayram genel tatil günleri yıllık izinden düşüyor. Örneğin, memur perşembe gününden itibaren 6 gün yıllık izne çıktığında perşembe, cuma, cumartesi, pazar, pazartesi, salı hepsi izinden sayılıyor. Cumartesi pazarlar da memurların yıllık izninden düşüyor.
Oysa ki, kamudaki bir işçi yıllık izin kullanırken hafta tatili, ulusal bayram genel tatil günleri işçiden düşülmüyor.
İşte biz de bugün hem hatırlatma ve hem de işçi ve devlet memurlarının yıllık izinlerini karşılaştıralım istedik.
İzinde kıdem önemli
Devlet memurlarının yıllık izin süresi hizmet süresine göre belirleniyor. İşçilerin yıllık izni 0-5 yıl, 5-15 yıl ve 15 yıldan fazla olmak üzere üç kademede düzenlenmişken, devlet memurlarında bu süre iki kademede düzenlenmiştir. Buna göre;
- Hizmet süresi 1 yıldan on yıla kadar (10 yıl dahil) olan devlet memurları için yirmi gün,
- Hizmet süresi on yıldan fazla olan devlet memurları için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için amirin uygun görmesi halinde en çok ikişer gün yol izni eklenebiliyor.
Devlet memurunun 10. yılı, içinde bulunduğu yıl içerisinde doldurması halinde, ay ve gün itibariyle 10. yılı doldurduğu tarihten itibaren 30 günlük izin kullanması mümkündür. Devlet memurlarının izinlerinde hafta tatilleri de izinden düşmektedir.
Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir.Yıllık izin ve mazeret izinleri sırasında fiili çalışmaya bağlı her türlü ödemeler hariç malî haklar ile sosyal yardımlara dokunulmaz.
İzinler nasıl kullanılacak?
Devlet memurlarının yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilmektedir. Ayrıca İş Kanununda olduğu gibi, bir bölümünün 10 günden az olmama zorunluluğu da bulunmuyor. Memurlar istediği sürelerde ve bölümlerde izin kullanabiliyor.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 178. maddesine göre, devlet kurumlarıgerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler.
Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir.
Memurun izni yanıyor
Devlet memurunun talebi ve amirinin uygun görmesi halinde, birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilecektir. Memurların işçiler gibi birikmiş izinlerini kullanma hakları yok. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşecektir. İşçiler için kullanılmayan izinler yanması söz konusu değilken, devlet memurları için cari yıldan bir önceki yıl hariç diğer yıllara ait kullanılmayan izinler düşmektedir.
Memurlar, içinde bulundukları yılın izni ile bir önceki yılın iznini kullanabiliyor. Kullanmadıkları daha önceki yıllara ait izinler tabiri caizse yanıyor. Örneğin 2017 yılında bir devlet memuru 2016 yılından izni varsa 2016 yılı iznini ve 2017 yılı iznini kullanabilir. Memur 2015 ve daha önceki yıllardan kalan izinlerini kullanamıyor.
Esasen, devlet memurlarının yıllık izin günleri hesaplanırken işçilerden farklı olarak izin süresine denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri de yıllık izinden düşüyor. Hem de eski yılların izinleri yanıyor. Yine memurların emeklilik, istifa veya diğer nedenlerle memuriyet görevleri sona erdiğinde kullanılmayan izin parası ödenmesi de söz konusu olmuyor. Bunlar da memurlar açısından haksız bir uygulama teşkil ediyor.
İzinli memurun raporu
Devlet memurları yıllık izin kullanırken hastalık sebebiyle rapor almaları halinde yıllık izninin veya izin süresinden daha fazla bir rapor alınmış ise rapor süresinin bitiminde görevine başlaması gerekmektedir. Rapor aldığı için kullanamadığı yıllık izinlerini de kalan yıllık izne eklemek suretiyle daha sonra kullanabilecektir.
657 Sayılı Kanun'un 104. maddesinde sayılan kadın memura gebelik halinde verilecek olan izinler ve erkek memurun babalık izni hariç olmak üzere merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurt dışında diplomatik misyon şefi tarafından, birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde, mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir. Zaruret hâlinde öğretmenler hariç olmak üzere, aynı usulle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yıllık izinden düşülür.
Bununla birlikte açıktan vekil olarak atanan memurlara, bir yılda yirmi günü geçmemek üzere çalıştıkları her ay için iki gün yıllık izin verilir.