Okurlarımızdan gelen soruların önemli bir kısmını özürlülere tanınan erken emeklilik hakkından nasıl yararlanacakları oluşturunca, reformla birlikte gelen uygulamaya ve nelerin değiştiğine yer vermek gerekti.
Sosyal güvenlik reformu olarak bilinen 5510 sayılı Kanun ile daha önce SSKlı özürlülerin tamamına, T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi özürlülerin bir kısmına uygulanan erken emeklilik hakkından Bağ-Kur özürlüleri hiç yararlanamamaktaydı. 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte artık SSK, Bağ-Kur ve T.C. Emekli Sandığı kapsamında çalışanlar erken emeklilik hakkından yararlanacaklardır.
Reformla gelen özürlü emekliliği
5510 sayılı Kanunun 28. maddesi 1 Ekim 2008 gününde yürürlüğe girmiştir. SSK ve Bağ-Kurlular ile 1 Ekim 2008 tarihinden sonra ilk defa işe girecek olan memurlar için geçerlidir. Yeni düzenlemeye göre;
1-Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce yüzde 60 ve daha fazla oranda hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayanlara,
En az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacaktır.
2-Yetkili sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;
a) % 50 ilá % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
b) % 40 ilá % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
prim bildirilmiş olanlar da yaşa bağlı olmadan özürlü sıfatıyla erken emekli olabilecekler.
Bağ-Kurlu özürlülerin emekliliği
Reformdan önce, özürlü emekliliğinden yararlanamayan Bağ-Kur sigortalıları da bu haktan yararlanacak.
Bağ-Kur (4-1/b) sigortalılarından özürlü-engelli olduğu için SSKlılar gibi erken emekli olamayanlara da artık erken emeklilik hakkı getirildi. ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce malûl (yüzde 60 ve fazlası) olduğu için malullük aylığı bağlanmayanlar, çalışma gücü kaybı yüzde 40 ila yüzde 59 arasında olanlar 1 Ekim 2008 tarihinden sonra tahsis talebinde bulunmaları durumunda aşağıdaki şartlarda 4/b sigortalılığı kapsamına konulan özürlü emekliliğinden aşağıdaki tablodaki şartlarla yararlanabilecekler.
Ev hizmetlerinde çalışanlar sigortalı olur mu?
Ev hizmetlerinde ücretle ve sürekli olarak çalışanların SSK mevzuatına göre sigortalı sayılacağı öngörülmüştü. Sosyal güvenlik reformu ile, ev hizmetlerinde ücretle ve sürekli olarak çalışanların sigortalı olabilmesi sağlanmıştır. Bu değişiklik sonrasında eski uygulama düzenleme devam ettirilmiştir. Ev hizmeti sayılan işlerde sürekli olarak çalışmakla beraber ücret almayanların sürekli çalışması söz konusu olmayacağından, günübirliğine veya haftanın yahut ayın belirli günlerinde evlere gelerek temizlik vb. işleri gören kimseler sigortalı sayılmayacaklardır.
Tüm okurlarımızın yeni yılını en içten dileklerimle kutlarım.