Kış geliyor ve kışla birlikte hastalananlar, rapor alanların sayısı da artıyor. İşte rapor alanların iş sözleşmesi sona erdirebilir mi? Kaç gün rapor alınırsa fesih yapılabilir? Kıdem ve İhbar Tazminatı ödenir mi? bugün bunları açıklayalım istedik.
Uygulamada merak edilen konulardan birisi olan sağlık kuruluşlarından istirahat raporu alan işçilerin işten çıkartılmasının mümkün olup olmadığının tespitinde önemli olan husus raporun süresidir. Hemen baştan söyleyelim, kişinin almış olduğu raporun nedeni düzensiz yaşamı olmasından kaynaklanmıyorsa, 3-5 hafta rapor alan bir kişinin iş sözleşmesini öyle hemen feshetmek mümkün değildir. Ancak aşağıda belirttiğimiz şekilde kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden dolayı rapor alınması farklı sonuçlara götürmektedir.
Raporlu işçinin iş sözleşmesinin feshi belli koşullara bağlı olup, aşağıda açıklayacağımız bu koşullar gerçekleştiğinde ancak kıdem tazminatı ödenerek feshedilebilir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı başlıklı 25. maddesinde işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı belli koşullara bağlı olarak düzenlenmiştir. Bu şekilde 4857 sayılı İş Kanunu 25. maddesine göre yapılan fesihlerde ihbar tazminatı hakkı olmaz.
Süresi belirli olsun veya olmasın işveren, aşağıda yazılı hallerde iş sözleşmesini sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin sağlık sebepleri ile feshedebilecektir;
a) İşçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi,
b) İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulu’nca saptanması durumunda,
iş sözleşmesinin sona erdirilmesi mümkün olacaktır.
Yukarıda yer alan (a) bendinde sayılan sebepler dışında işçinin hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi hallerde işveren için iş sözleşmesini bildirimsiz fesih hakkı; belirtilen hallerin işçinin işyerindeki çalışma süresine göre ihbar (bildirim) sürelerini altı hafta aşmasından sonra doğar. Doğum ve gebelik hallerinde bu süre doğum nedeniyle alınana raporun bitiminden itibaren başlar. Ancak işçinin iş sözleşmesinin askıda kalması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret işlemez.
İşçinin istirahat nedeniyle raporlu olduğu ve çalışmadığı dönemin “bildirim süresi+altı hafta” olarak tespit edilen süreyi aşması halinde, iş sözleşmesinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/I. maddesi nedeniyle feshedilmesi mümkündür. Bu durumda, işçinin bir yıldan fazla çalışmasının olması halinde işçiye kıdem tazminatı ödenecek. Ancak, işçiye ihbar tazminatı ödenmeyecektir.
Okurumuz Tayfun bey diyor ki, “Mernis var, her türlü sistem var, ama hala evlenen çalışanlar SGK’ya gidip soyadı değişiklileri yaparak hem kuruma iş yükü çıkartıyor hem de kendileri iş günü kaybediyor. Siz yazmadan SGK aksiyon alıp düzeltme yapmıyor. Bu konuyu da gündeme taşısanız çok güzel olur.” diyor.
Biz gündeme getiriyoruz, hataları eksikleri ve yanlışları yazıyoruz ama aksiyon alması gerekenlerin bu yazılanların neden yazıldığını anlamaları epey vakit alıyor ve aksiyon alıncaya kadar da iş işten geçmiş oluyor. Okurlarımız hatırlayacaktır, geçen yıl otomatik aktivasyon yapılmasını gündeme getirmiştik. SGK otomatik aktivasyonu basit bir yazılımla gerçekleştirdi ve artık aktivasyon için SGK’na gidilmesine gerek kalmıyor. Bunda bir katkımız olduysa ne mutlu. Umarız bu sefer de böyle olur ve MERNİS’te yapılan düzeltmelerin SGK sisteminde otomatik olarak güncellenir.