Çalışan kadınlara hem İş Kanunu ve hem de Sosyal Güvenlik mevzuatında çok sayıda pozitif ayrımcılık içeren düzenlemeler getirilmiştir. Son dönemlerde de bu anlamda ciddi iyileştirme çalışmaları olduğunu görüyoruz.
Doğum halinde istirahat ve geçici iş göremezlik hakkı, süt izni, gece çalışma yasağı, yer ve su altında çalıştırma yasağı, gebe kadınların periyodik kontrollerine izin verilmesi, doğum borçlanması, özel günlerde çalıştırma yasağı, evlenen kadına kıdem tazminatı, doğum sonrası ücretsiz izin hakkı ve emzirme yardımı gibi çok önemli haklar verilmiştir.
İşyerinde, gebe işçi, hekim raporuna dayalı olarak doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta çalıştırılmamaktadır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak 8 haftalık süreye 2 hafta süre eklenmektedir.
Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, hekimin onayı ile gebe işçi isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışarak, çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenmektedir. İsteği halinde kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde 18 haftalık süreden sonra 6 aya kadar ücretsiz izin verilmektedir. Erken doğum halinde erken doğum süresi doğum sonrasına aktarılacaktır.
Özellikle SGK ile anlaşması olmayan özel hastanelerde doğum yapan kadınlar geçici iş göremezlik ödeneği alırken sorun yaşıyordu. SGK özel hastanelerden alınmış bu raporların SGK tarafından uygun görülen hastanelere onaylatma zorunluluğundan dolayı hem anneler mağdur oluyor hem de hastanelerde gereksiz iş yükü oluşuyordu işte bizim de daha önce dile getirdiğimiz bu hatalı uygulamadan kaynaklanan bu mağduriyet eleştirilerimiz doğrultusunda değiştirildi.
01.10.2013 tarihli resmi gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile sigortalılara analık sigortasından düzenlenen istirahat raporları için SGK tarafından uygun görülen hastanelere onay şartı aranmayacağı yönünde değişiklik yapıldı.
Yapılan ekleme ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 39. Maddesi; “İstirahat raporlarının Kurumla sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenmesi şarttır. Kurumla sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen ve istirahat süresi 10 günü geçmeyen raporlar, Kurumla sözleşmeli resmî sağlık hizmeti sunucusu hekimi tarafından, 10 günü aşan raporlar ise Kurumla sözleşmeli resmî sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulunca onandığı takdirde geçerli olur. Ancak analık sigortasından düzenlenen istirahat raporları için onay şartı aranmaz.” Şeklini almıştır.
Yapılan ekleme ile SGK ile sözleşmesiz sağlık hizmet sunucuları tarafından verilen analık istirahat raporlarının SGK ile sözleşmeli sağlık kuruluşlarınca onaylanması durumunda geçerli olması kuralına son verilmiştir.
Bu durumda SGK ile sözleşmesi olmayan sağlık hizmet sunucuları tarafından düzenlenen analık istirahat raporlarının SGK ile sözleşmesi olan sağlık hizmet sunucularınca onaylanıp onaylanmadığına bakılmaksızın geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesi gerekecektir. Böylece binlerce çalışan kadının mağdur edildiği bu anlamsız düzenleme değişmiştir. Artık analık sigortasından düzenlenen istirahat raporları için SGK tarafından uygun görülen hastanelere onaylatma gerekmeyecektir.
Özellikle SGK ile anlaşmaları olmayan özel hastanelerden alınan hastalık raporlarından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için onay arandığını belirtmeliyiz. SGK ile sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen ve istirahat süresi 10 günü geçmeyen raporların, SGK ile sözleşmesi olan resmî sağlık hizmeti sunucusu hekimi tarafından, 10 günü aşan raporların ise SGK ile sözleşmeli resmî sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulunca onanması gerekmektedir.
En çok sorun yaşanan konulardan birisi olan doğum borçlanmasında da mağduriyete neden olan uygulamaların değiştirilmesi çalışan kadınların beklenti içinde olduğu bir konudur. Umarız SGK Başkanımız Yadigar Gökalp İlhan bu sorunları da çözer.