Okurumuz Murat H. “Geçen haftaki yazınızda, iyi niyetli işverenlerin bildirim yapmaları halinde dörtte bir oranında ödeme yapabileceklerini yazmışsınız. Sigortam 1999 yılı Temmuz ayında başlatıldı. 2000-2002 yılları arası askerlik süresi sonrası aynı iş yerinde sigortalı olarak halen devam etmekteyim. Sigortalı gösterilmediğim süreyi yeni düzenlemeye göre işyerim bildirim yapsa faydalanabilir miyim?” diyor.
Geçen haftaki, “SGK para cezalarına indirim geldi” başlıklı yazımız büyük ilgi gördü. Ancak hemen belirtelim ki, söz konusu düzenleme tamamen iyi niyetli işverenleri korumaya yönelik Çalışma Bakanı Faruk Çelik’in sorunlara duyarlı yaklaşımının bir sonucu olan önemli bir düzenleme.
Ancak, bu düzenleme eski yıllardaki gün boşluklarının primlerinin ödenmesi noktasında bir hak vermiyor. Sigortasız çalıştırılan dönemler için geriye dönük hizmet kazandırma olanağı vermediği gibi, bu durumdaki kişiler için para cezalarında da indirim getirilmiyor. Eski yıllarda sigortasız çalıştırılan kişilerin hizmet tespit davası açması ve davayı kazanmaları halinde primleri ödenebilecek. Burada dava açma zamanaşımı süresi de beş yıl olarak uygulanıyor.
Kimler yararlanacak?
Bu düzenleme ile işverenlerce yasal süresi geçirildikten sonra verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren en geç otuz gün içinde kendiliğinden verilen sigortalı işe giriş ve ayrılış bildirgeleri ile işyeri bildirgeleri’nin yanı sıra;
8Kamu idarelerince, vazife malullüğüne sebep olan olayın,
8Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlarca, ihale yolu ile yaptırılan işleri üstlenenlerin ve bunların adreslerinin,
8Kamu idareleri ile bankalarca, sigortasız olduğu tespit edilen kişilerin,
8Ticaret sicil memurluklarınca, şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini bildiren işverenlere ilişkin bildirimlerin,
8Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diğer kamu ve özel hukuk tüzel kişilerince, yapı ruhsatı veya ruhsat niteliği taşıyan işlemlerine ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama ilişkin bilgilerin, yasal süresi içinde bildirilmemesinden/verilmemesinden kaynaklanan fiiller giriyor. Ayrıca bu haktan yararlanmak için tebliğ edilen idari para cezasının en geç tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ödenmiş olması gerekiyor.
Herkese var, Bağ-Kur’luya yok
Okurumuz, Murat Kaymak “Halen Bağ-Kur sigortalısı olduğu halde Bağ-Kur’a olan prim borcundan dolayı sağlık hizmetlerinden yararlanamayan vatandaş, GSS primine müracaat eder ve söz konusu GSS primini öderse sağlık hizmetlerinden yararlanma olanağına kavuşur mu?” diyor.
Sosyal güvenlik reformu ile birlikte ülkemizde bir yıldan fazla kalan yabancı uyruklular dahi genel sağlık sigortası kapsamında sağlık yardımlarından yararlanabiliyor. Ancak, Bağ-Kur’luların (4/b) sağlık yardımlarından yararlanabilmesi için en az 30 günlük sigortalarının olması, 60 günden fazla prim borcu olmaması veya borçları için tecil ve taksitlendirme talebinde bulunup, taksitlerini düzenli olarak ödemeleri gerekiyor. Bağ-Kur sigortalılarının 60 günden fazla prim borcu varsa, kendileri ve eş-çocukları sağlık yardımlarından yararlandırılmıyor. Sadece 18 yaş altı çocukları sağlıktan yararlanabiliyor. Ancak, borçlu Bağ-Kur’luların eş ve 18 yaş üstü çocukları SGK’ya genel sağlık sigortalısı olarak prim ödeyip sağlıktan yararlanabilecek. Bu durumda borçlu Bağ-Kur’lu bakmakla yükümlü olunan kişi olarak sağlıktan yararlanamayacak.