Başlığı okuyunca, aman hocam, telefonla konuşanı neden işten atsınlar diyeceksiniz. evet haklısınız. Ama bir iki gündür basında, işyerlerinde cep telefonunun yasaklandığı ve güya cep telefonu kullanımını yasaklamak isteyen firmalara bunun yasal dayanakları konusunda Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) cep telefonu kullanımını “yasaklama” hakkı bulunduğunu belirttiği haberleri yer alıyor. Tabi çalışanların da bu haberlerden sonra kafası karıştı. Konu işçiler için oldukça önemli.
Ancak haberlerde beni asıl güldüren, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) cep telefonu kullanımının yasaklanabileceğine ilişkin kısmı oldu. Kendi işini bile doğru düzgün yapmaktan uzak olan SGK’nın işçi ve işveren arasındaki bu tür bir iş ilişkisinde neden taraf olduğunu anlayamadığım gibi, vatandaşın da kafasını karıştırdı.
İşin aslı, sırf telefonla konuştuğu için bir kişi işten çıkartılamaz. Hele hele tazminat ödenmeden hiç çıkartılamaz.
Ancak, işçinin çalıştığı bölümde telefonla konuşulmasının sakıncalı olmasına rağmen telefonla konuşursa ya da sürekli mesai saatleri içinde uzun telefon görüşmesi yapıyorsa iş sözleşmesinin işveren tarafından sona erdirilmesinde geçerli neden olabilir. Diğer bir deyişle iş güvencesi kapsamında olan bir işçi için tazminat ve diğer yasal hakları ödenerek geçerli nedenle işten çıkartma olabilir.
Çünkü herkesin haberleşme hürriyeti var ve işverenin yönetim yetkisine aykırı olmamak koşuluyla çalışanlar işle ilgili veya özel telefon görüşmeleri yapabilirler.
İş güvencesi var
İş Kanuna göre, otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işverenin, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır.
İş sözleşmesinin, 4857 sayılı yasaya uygun olarak işveren tarafından feshedilebilmesine olanak tanıyan diğer bir yol, işçinin davranışlarından kaynaklanan nedenlerdir. İşte telefonla konuşulması işin yürütümü açısından sakıncalı olan yerlerde (örneğin bir şirketin call center bölümünde) telefonla konuşmak veya uzun telefon görüşmesi yapmak da bu kapsama girer.
Olumsuzluğa neden olmalı
Esasen, İş Kanunu’nun 25. maddesinde, işçinin iş sözleşmesinin feshine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. İşçinin bu davranışları tazminatsız işten çıkarma kapsamında yer almamakla birlikte iş barışını bozması, diğer işçilerin çalışma şevkini kırması ve işyerinde performans düşüklüğüne neden olması halinde iş akdi geçerli nedenle sona erdirilebilecektir. 4857 sayılı Kanunda belirtilen derhal fesih için öngörülen sebepler niteliğinde olmamakla birlikte işçinin iş sözleşmesine aykırı davranışları bulunabilir. Bunlara örnek olarak;
8 İşverene zarar vermek ya da zararın tekrarı tedirginliğini yaratmak,
8 İşyerinde rahatsızlık yaratacak şekilde çalışma arkadaşlarından borç para istemek,
8 Arkadaşlarını işverene karşı kışkırtmak,
8 İşini uyarılara rağmen eksik, kötü veya yetersiz olarak yerine getirmek,
8 İşyerinde iş akışını ve iş ortamını olumsuz etkileyecek bir biçimde diğer kişilerle ilişkilere girmek,
8 İşin akışını durduracak şekilde uzun telefon görüşmeleri yapmak,
8 Sık sık işe geç gelmek ve işini aksatarak işyerinde dolaşmak,
8 Amirleri veya iş arkadaşları ile ciddi geçimsizlik göstermek, sıkça ve gereksiz yere tartışmaya girişmek gibi davranışlar sayılmıştır. Bu nedenle yukarıda yer alan hususlar da işverene, işçinin davranışlarından kaynaklanan nedenlerle iş akdini sona erdirme olanağı vermektedir. Telefonla iş saatlerinde uzun görüşmeler yapılması da bu kapsamdadır. Ve işverene, işyerinde iş akışını olumsuz şekilde etkileyecek uzun telefon görüşmesi yapan kişileri, kıdem-ihbar tazminatı gibi haklarını ödeyerek çıkartma yetkisi vermektedir.