Karal'dan iade edilen fıstıklarla ilgili 'Dubai çikolatası' soruları

DEVA Partili Hasan Karal, iade edilen tarım ürünleriyle ilgili Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına bir soru önergesi verdi. Soru önergesi veren Karal, kamuoyunda, iade edilen Antep fıstıklarının Dubai çikolatası üretiminde kullanıldığına yönelik endişeler bulunduğuna dikkat çekerek, “Bu konuda herhangi bir araştırma veya denetim gerçekleştirilmiş midir?” diye sordu.

“Halk sağlığı ve uluslararası ticaret risk altında”

Son dönemde Türkiye’de tarım ürünlerinin dış pazarlarda geri çevrildiğini anımsatan Milletvekili Karal, bu durumun, içerdiği zararlı ve yasaklı maddeler nedeniyle güvenli gıda üretimi konusundaki endişeleri artırdığına dikkat çekti. Karal, özellikle halk sağlığı ve gıda güvenliğine yönelik tespitlerde bulunan Avrupa Birliği Gıda ve Yem için Hızlı Uyarı Sistemi (RASFF) üzerinden yapılan bildirimlere karşı, halk sağlığını riske atan ve Türkiye'nin uluslararası ticaretine zarar veren bu sorunların çözümü için acil tedbirler alınması gerektiğinin altını çizdi.

“İade edilen Antep fıstıklarının Dubai çikolatası üretiminde kullanıldığı endişeleri var”

Milletvekili Karal, “RASFF verilerine göre, son 1 ayda Türkiye’den İtalya’ya ihraç edilen Antep fıstığı partilerinde, izin verilen limitlerin çok üzerinde zararlı ve yasaklı aflatoksin ve okratoksin maddeleri tespit edilmiş, bu durum, ihraç edilen fıstıkların sınırdan geri çevrilmesine yol açmıştır. Ayrıca, Türkiye’de bu geri çevrilen söz konusu ürünlerin iç piyasaya sürüldüğü ve özellikle merdiven altı diye tabir edilen işletmelerde düşük fiyatlarla Dubai çikolatası yapımında kullanıldığı iddiaları kamuoyunda derin bir endişe yaratmaktadır. Uzmanlar, özellikle toksik maddeler içeren bu tür ürünlerin ilerleyen yaşlarda karaciğer kanserine yol açabileceği uyarısında bulunuyor” şeklinde konuştu.

“Son 1 ayda Türkiye sınırında geri çevrilen Antep fıstıklarının akıbeti nedir?”

Karal, halk sağlığı açısından ciddi risk taşıyan bu durumun, gıda güvenliği ve etkin denetim mekanizmaları ile ilgili önemli sorular doğurduğunu vurguladı. Gıda ürünlerinin iade edilmesiyle ilgili soru önergesi veren Karal, Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı tarafından şu sorulara yanıt verilmesini istedi:

“1) Son 1 ayda Türkiye sınırında geri çevrilen Antep fıstıklarının akıbeti nedir? Bu ürünlerin imha edilmesi veya güvenli bir şekilde depolanması sağlanmış mıdır, yoksa iç piyasada satılmalarına izin verilmiş midir?

2) Zararlı ve yasaklı madde içerdiği tespit edilerek iade edilen Antep fıstıklarının iç pazarda Dubai çikolatası yapımında kullanıldığı iddiaları doğru mudur? Bu konuya ilişkin bir araştırma veya denetim gerçekleştirilmiş midir?

3) İade edilen zararlı ürünlerin iç pazara girmesinin Antep fıstığı fiyatının düşüşünde etkisi olduğu iddialarına dair Bakanlığınızın bir açıklaması var mıdır?

4) İç pazarda ucuz fiyatla piyasaya sürülen Antep fıstıklarının sağlığa zararlı olup olmadığını belirlemek üzere Bakanlığınız tarafından herhangi bir inceleme yapılmış mıdır? Halk sağlığını korumak adına bu ürünlerin tüketiciye ulaşmasını önlemek için ne gibi önlemler alınmıştır?

5) Gıda ve Yem için Hızlı Uyarı Sistemi (RASFF) verilerine göre, Türkiye'nin en çok iade edilen ürünlere sahip ülkeler arasında yer alması, gıda güvenliği ve denetim konularında eksiklikler olduğunu mu göstermektedir? Bu sorunların çözümüne yönelik Bakanlığınızca yürütülen veya planlanan çalışmalar nelerdir?

6) 2024 yılı ekim ayı itibariyle kimyasal kalıntı barındırması dolayısıyla iade edilen ihraçlık tarım ürünü ne kadardır? Bu sebeple hangi tarım ürünleri iade edilmiştir?

7) Gıda ve tarım ürünleri üretiminde insan sağlığına zararlı kimyasal maddelerin kullanımının engellenmesi için alınan tedbirler nelerdir?”