Ev Hizmetlerinde ‘Eyvah’ Demeyin!
26 Mart günü bu köşemizden “Kamuoyunda ‘Torba Kanun’ olarak bilinen 6552 sayılı Yasa ile ev hizmetlerinde önemli bir değişiklik yapıldı. Bu değişikliğin yürürlük tarihi ise 01.04.2015 tarihi olarak belirlendi. Değişiklik öncesi sürekli ve ücretle çalışanlar hariç sigortalı sayılmamaktaydı. 1 Nisan 2015 tarihinden itibaren uygulanacak olan bu yeni düzenlemeye göre, ev hizmetlerinde 10 günden az veya 10 günden fazla çalıştırılanların sigortalılık durumları farklı şekilde olacaktır.” diye duyurmuş ve “Ancak henüz SGK yönetimi ev çalışanlarının sigortalılık bildirimlerinin nasıl yapılacağına ilişkin bir açıklama yapmadı. Bunun usul ve esasları ile kullanılacak form ve belgelerin de en kısa zamanda 1 Nisan öncesi açıklanması gerekiyor” diye belirtmiştik. Uygulamanın detayları 01.04.2015 tarihinde “Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanunun Ek 9 Uncu Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ” ile belirlendi. Ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı, bir veya birden fazla gerçek kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olanlar ile aynı veya farklı gerçek kişi yanında 10 günden az çalışanlar şeklinde ikiye ayrılmıştır. Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalıştırılacaklar Ev hizmetlerinde işveren yanında 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar, SSK kapsamında sigortalı sayılacak olup, uzun ve kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası hükümlerinden yararlanabileceklerdir. Bu çalışanların bildirimi Tebliğ ekinde yer alan “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile yapılacak. Bildirgedeki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç tarihi olacaktır. İşverenlerin bu bildirgeyi çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet ettikleri yere en yakın Sosyal Güvenlik Merkezi’ne vermesi zorunludur. Yapılacak işlemlerle ilgili, ev hizmetlerinde çalışanlar için yapılacak işlemlerle sınırlı olarak işverenin vekâlet verdiği kişiler de noter onaylı vekâlet ile işveren adına müracaat edebilecektir. İşveren için işyeri numarası oluşturulmayacak, işveren kayıtları T.C. kimlik numarası ile takip edilecektir. Bildirgedeki çalışma gün sayısı ve prime esas günlük kazanç beyanına göre prim tahakkukları gerçekleştirilecek olup, aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmeyecektir. İşverenler sigortalı ile ilgili herhangi bir değişiklik olmadığı sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre adlarına tahakkuk edecek sigorta primlerini sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ya ödeyeceklerdir. Prime esas kazanç beyanı belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak üzere işverenin sigortalıya ödediği brüt ücrete göre belirlenecektir. Ev hizmetlerinde 10 günden az çalıştırılacaklar Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında sigortalı sayılacaktır. Bu şekilde sigortalı çalıştıranlar 10 güne (10 gün hariç) kadar çalıştırdıkları sigortalılar nedeniyle işveren sayılmayacaklar, bu kapsamda sigortalı çalıştırdıkları her gün için sigortalı çalıştıranlar prime esas günlük kazanç alt sınırının % 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyeceklerdir. 10 günden az sigortalı çalıştıranlardan işyeri bildirgesi, sigortalı işe giriş bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi, işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi istenmeyecektir. Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların bildirim “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” ile yapılacaktır. Form çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar, ay sonunun hafta sonu genel ve resmi tatil günlerine denk gelmesi halinde ise bu günleri takip eden ilk iş günü sonuna kadar Sosyal Güvenlik Merkezleri’ne verilecektir. “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu”nda çalışan ve çalıştıran kişinin imzası, kaç gün çalıştırıldığına dair bildirim ile e-posta adresleri ile cep telefon numarası bilgileri bulunmakta olup, Formun bu şekilde doldurulması halinde ayın diğer günleri için çalıştırılan kişinin değişmemesi halinde yeni formun düzenlenmesi istenmeyecektir. 10 günden az çalışmanın takip eden aylarda da devam etmesi ve bu durumun formda belirtilmesi halinde her ay için ayrıca bildirim yapılması istenmeyecektir. Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olarak çalışanların bildirimi bu kişileri çalıştıranlar yönünden internet aracılığı ile de yapılabilecektir. Sigortalı çalıştıranlar www.turkiye.gov.tr adresinin “e-hizmetler” menüsünün altında bulunan “Ev Hizmetleri” kısmını seçerek bildirimde bulunabilecektir. “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” ile müracaat edenlerin çalıştıran ve sigortalılar yönünden tescili yapıldıktan sonra çalıştıran kişiler % 2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primini banka aracılığı ya da www.sgk.gov.tr adresinin “E-SGK” menüsünden “Kart ile Prim Ödeme”, “Diğer Ödemeler” seçeneğinden kredi kartları veya banka kartları aracılığıyla Kuruma ödeyebileceklerdir. İşverenin ay içinde aynı sigortalıyı çalıştırdığı gün sayısının 9 günü geçmesi halinde bunlar hakkında 10 gün ve daha fazla sigortalı çalıştıran işverenlere yönelik işlemler başlatılacaktır. 10 günden az sigortalı çalıştıranların ödeyeceği primler Ev hizmetleri kapsamında 10 günden az sigortalı olanları çalıştıranlar; 01/ 04/ 2015-30/ 06/ 2015 tarihleri arasında günlük asgari ücret üzerinden; 40.05 x % 2=0.80 Krş-1 günlük için en az, 0.80 Krş x 9 gün=7.20 TL-9 günlük en fazla iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecektir. 01/ 07/ 2015-31/ 12/ 2015 tarihleri arasında günlük asgari ücret üzerinden; 42.45 x % 2=0.85 Krş-1 günlük için en fazla, 0.85 Krş x 9 gün= 7.65 TL-9 günlük en fazla iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ödeyecektir. Uzun vade ve genel sağlık sigortası primi ödemek isteyen bigortalılar; 01/ 04/ 2015-30/ 06/ 2015 tarihleri arasında aylık 1.201,50 x % 32.5=390.49 TL, 01/ 07/02015-31/ 12 2015 tarihleri arasında aylık 1.273,50 x % 32.5 = 413.89 TL prim ödeyeceklerdir. Ev hizmetleri kapsamında 10 gün ve daha fazla süre ile yabancı uyruklu sigortalılarda çalıştırılabilecektir. Yabancıların Ülkemizde çalıştırılması çalışma iznine bağlı olduğundan gerçek kişi işverenler “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Sigortalı Olarak Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile müracaatlarında sigortalıların çalışma iznini de bildirgeye ekleyeceklerdir. Ev hizmetlerinde 10 günden az süre ile yabancı uyruklu sigortalı çalıştırılamayacak, bu şekilde çalıştırıldığı tespit edilen yabancı uyruklular hakkında ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile sigortalı çalıştıran işverenlere ilişkin hükümler uygulanacak ay içinde çalışma gün sayısı 30 gün olarak alınacaktır.