Misvak abdestin sünnetlerindendir
Misvak kullanmak sünneti müekkededir. Ağıza su verilirken, temizliği tamamlamak için veya abdestten evvel bir karış uzunluğunda ve küçük parmak kalınlığında misvak kullanmak kuvvetli sünnetlerdendir.
Ebu Hureyre (Radıyallahu Anh)dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte, Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Şayet ümmetime zorluk vermeyecek olsaydım, her namaz (in abdesti) ile beraber misvak kullanmalarını emrederdim.”
Diğer bir rivayet ise: “Her abdestle birlikte misvak kullanmalarını emrederdim” şeklindedir. (Buharı, Cuma:7, No:847, 1/303, Müslim, Taharet:15, No/252, 1/220, Ebu Davud, Taharet:25, No:47, 1/59, İbni Mace, Taharet:7, No:287, 1/105, Tirmizî, Taharet:18, No:22, 1/34, Nesâî, Taharet:7, No:7,l/18, Ahmed ibni Hanbel, Müsned, No:607, l/175, No:7516,3/72)
DİŞLERİMİN ZEDELENMESİNDEN KORKTUM
İbni Abbas (Radıyallahu Anhuma) dan rivayete göre, Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Misvakla o kadar emrolundum ki, bu hususta bana Kuran veya vahiy indirileceğini zannettim.”(Ahmed İbni Hanbel, Müsned, No: 2799, l/658)
Sehl ibni Sa’d (Radıyallahu Anh) dan rivayet edildiği üzere, Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Cibril bana misvağı o kadar tavsiye etti ki, azı dişlerim (in çok misvak kullanmaktan dolayı zedelenmesin) den korktum.” (Taberânî, el-Mu’cemü’l-Kebîr, No: 510, 23/251, Beyhakî es-Sünenü’l-Kübrâ,No: 13328,7/79)
PEYGAMBERLERİN SÜNNETİ
Abdullah ibni Yezid el-Hatmî (Radıyallahu Anh) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Beş şey peygamberlerin sünnetlerindendir. Utanmak, acele etmemek, kan aldırmak, misvak kullanmak ve koku sürünmek.” (İbni Hacer el Askalânî, Muhtasaru Müsnedi’l-Bezzâr, No:369, 1/257, Taberânî, el-Mu’cemü’l-Kebîr, No:749, 22/293, Buhari, et-Târihu’l-Kebîr, No:1955,8/10, Beyhakî, Şuabu’l-İman, No:7717,6/137)
Ebu Hureyre (Radıyallahu Anh) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Şüphesiz misvak kullanmak kişinin fesahatini (düzgün konuşma kabiliyetini) artırır.” (Zehebî, Mîzânü’l-İ’ti-dâl, No:440, 7/277, İbni Adiyy, el-Kâmil, No:1853,6/370) Aişe (Radıyallahu Anha) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): “Misvak ağızı temizler ve Allah-u Tealâ’yı razı eder.” buyurmuştur. (Buharı, Savm:27, No:1832, 2/682, Nesâî, Taharet:4, No:5, 1/17, İbni Mace, Taharet:7, No:289, 1/106, Dârimî, Vudû:19, No:688, 1/185, Ahmed ibni Hanbel, Müsned, No:62,1/33)
MİSVAK ABDESTİN YARISIDIR
Hassan ibni Atıyye (Radıyallahu Anh) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
“Abdest imanın yansıdır. Misvak da abdestin yansıdır. Şayet ümmetime zorluk vermeyecek olsaydım, her namaz (ın abdesti) ile beraber misvak kullanmalarını emrederdim. Kulun misvak kullanarak kıldığı iki rekât namaz, misvaksız kıldığı yetmiş rekâttan üstündür.” (İbni Ebi Şeybe, el-Musannef, Taharet:202, No:22, l/197, Hâkim el-Müstedrek, No:515, 1/244, Ahmed ibni Hanbel, Musned, No:26400, 10/141)
İmam-ı Mücahid (Rahimehullah) ın şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: Bir kere Cibril’in Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) e gelişi gecikince, Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ona:
“Seni benden hapseden (bana gelmeni engelleyen) nedir?” diye sorunca, Cibril (Aleyhisselâm) Biz size nasıl gelelim ki? Siz tırnaklarınızı kesmiyor, mafsallarınız (parmak eklemlerinizde biriken kirler)i temizlemiyor, bıyıklarınızı almıyor ve misvak da kullanmıyorsunuz” buyurdu, sonra: “Biz ancak Rabbinin emriyle ineriz” (Meryem Suresi: 64’den) ayet-i kerimesini okudu. (Sa’îd ibni Mensur, Sünen, Süyûtî, ed-Dürrül Mensur. 5/530)
MELEKLER KOKUDAN KAÇAR
Rivayet edilen diğer bir hadis-i şerifte Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem): “Diş etlerinizi temizleyin” buyurmuştur. (Hakîm-i Tirmizî, Nevadiru’l-Usul: 1/185)
Zira diş etleri temizlenmediği takdirde oralarda biriken yemek artıkları nedeniyle ağız kokusu değişerek, çirkin bir koku peydahlanır ve iki melek bundan eziyetlenir.
Çünkü ağız, Kur’an yolu ve meleklerin oturağı olduğu için temiz tutulmalıdır, zira melekler çirkin kokudan kaçar. Nitekim: Hazreti Ali (Radıyallahu Anh) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Şüphesiz ki kul, misvak kullanıp da namaza kalktığı zaman, melek de onun arkasında durup onu dinler ve ona yaklaşarak ağzını onun ağzına dayar, onun ağzından Kur’an’dan ne çıkarsa mutlaka meleğin ağzının içine girer, öyleyse ağızlarınızı Kur’an için temizleyin.” (Askalânî, Muhtasar-u Müsned’i-Bezzar: No:368,1/256)
İHTİLAFIN FAİDESİ
Biz Hanefîlere göre misvak, abdestin sünnetlerindendir. Namazın sünnetlerinden değildir. İmam-ı Şafii’ye göre namazın sünnetlerindendir. Bu ihtilâfın faidesi şudur: Bir kimse misvak kullanarak aldığı bir abdestle bir kaç namaz kılsa, misvak kullanma sünnetini yerine getirmişse o abdestle kılınan
bütün namazlar, abdestinde misvak kullanılan namazlar kabilinden olup, hadis-i şerifte beyan edilen fazileti elde etmiş olur.
İmam-ı Şafii’ye göre misvak sünnetini yerine getirmek ve misvak kullanarak kılınan namazın faziletini elde etmek için, her namaza başlarken misvak kullanmak gerekir. İmam-ı A’zam (Rahimehullah) dan, misvağın dinin sünnetlerinden olduğu nakledilmiştir.
DİNİN SÜNNETLERİNDENDİR
Kemal İbn-i Humam (Rahimehullah) “Fethu’l-Kadir” isimli eserinde “Hak olan, misvağın dinin sünnetlerinden olmasıdır” demiştir. Buna binaen; Kur’an okumak ve Şer’î ilimler öğrenmek için, uyandıktan sonra, yatmadan önce, namaza kalktığı vakit, ölüm döşeğinde, Allah-u Tealâ’nın zikri için misvak kullanmak müstehaptır.
Aişe (Radıyallahu Anha) şöyle demiştir: “Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) evine girdiğinde misvak kullanmakla işe başlardı.”(Müslim,Taharet:15, No:253,253/44,1/220, Ebu Davud, Taharet:27, No:51, 1/61, İbni Mace, Taharet:7, Ho:290, 1/106, Nesâî, Taharet:8, No:8,1/19)
NASIL KULLANILIR?
Yine Aişe (Radıyallahu Anha) dan rivayete göre: “Resülüllah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) gece veya gündüz uyuyup uyandığımı abdest almadan önce mutlaka misvak kullanırdı.” (Ebu Davud, Taharet:30, No:57,1/62)
Misvak, kullananın karışı boyunda ve parmak kalınlığında olmalıdır. Sağ ele alınır, serçe
parmağının üstünden geçirilir ve başparmakla altından tutulur. Ağzın sağ tarafından başlanır. Dişlere enine sürülür.
HER ŞEYE ŞİFA
Misvağın faydaları: Ağzı temizler, Rabbin rızasını celbeder, ağız kokusunu giderir, balgamı keser, mideyi kuvvetlendirir, fesahati artırır, şeytanı kızdırır, ruhun bedenden çıkmasını kolaylaştırır, ölüm anında şehadeti hatırlatır, dişleri beyazlatır ve daha birçok faydaları vardır. İbn-i Abidîn (Rahimehullah); “Misvağın ölümden başka her şeye şifa” olduğunu zikretmiştir.