TBMM’ de kabul edilen ve Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylandıktan sonra Resmi Gazete’de yayınlanmasını beklediğimiz son “Torba Kanun”da toplumun tüm kesimlerine önemli yenilikler, müjdeler var. Bu değişiklerin önemli bir kısmı esasen toplumun mağdur kesimlerinin mağduriyetinin giderilmesi ve ekonomik durumlarının iyileştirilmesi amacını taşıyor. Bugün köşemizden bu önemli değişikliklerin bir bölümüne yer verelim istedik. İşte yapılan yenilikler: Seyyanen zam geliyor Hem Ak Parti’nin Kurucu Genel Başkanı ve Lideri Cumhurbaşkanımız sayın Recep Tayyip Erdoğan ve hem de Ak Parti’nin Genel Başkanı ve Başbakanımız Ahmet Davutoğlu’nun her zaman büyük bir değer atfettiği ve sorunlarının çözümünde duyarlı oldukları iki kesim var, engelliler ve yaşlılar. Ak Parti’nin iktidar olduğu ilk günden bu yanan yaşlılar ve engellilere yönelik çok sayıda önemli düzenleme yapıldı. İşte bu değerin bir sonucu olarak torba kanunla SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine Temmuz ayı ödeme döneminde yapılacak artıştan sonra, dosya bazında ödenmesi gereken tutar esas alınmak suretiyle bin lira ve altındaki gelir ve aylıklara 100 lira, bin liranın üzerindeki gelir ve aylıklara da bin 100 lirayı geçmeyecek şekilde seyyanen zam yapılacak. 65 yaş aylığı artıyor Yine bu değerin bir sonucu olarak torba kanunla 65 yaş aylığı da 145 liradan 200 liraya çıkarılıyor. 2002 yılı Aralık ayında 24 TL olan 65 yaş aylığının bugün 200 TL’ye çıkarılmış olması Ak Parti hükümetlerinin yaşlılara verdiği önemi ve değeri açık bir şekilde göstermektedir. Emeklinin destek primi düşüyor Emekli olduktan sonra işyeri açarak veya ticari faaliyetini devam ettirenlerin emekli maaşlarından sosyal güvenlik destek primi kesiliyor. İşte emeklilik sonrası Bağ-Kur kapsamında olmayı gerektiren ticari faaliyette bulunanların SGK’dan aldıkları emekli aylıklarından kesilen yüzde 15’lik Sosyal Güvenlik Destek Primi oranı yüzde 10’a düşürülecek. Bu uygulama Temmuz’da başlayacak. 3 çocuğu olana vergi yok Asgari geçim indirimi, yüzde 5 olan üçüncü çocuk için yüzde 10’a çıkarılacak, sonrakiler için yüzde 5 olarak uygulanacak. Böylece, evli, eşi çalışmayan ve üç çocuklu bir çalışan, asgari ücret üzerinden gelir vergisi oranında asgari geçim indiriminden yararlanabilecek. Babaya doğumda izin var Bizim de bu köşeden birkaç kez dile getirdiğimiz önemli bir sorundu babalık izni. Gerçekten de eşi doğum yapan memura ve gazeteciye karısının doğum yapması halinde babalık izni verilirken İş Kanununda babalık izni düzenlenmediği için erkek işçinin babalık izni işverenlerin insafına bırakılmıştı. İşte bu sorun da çözüldü ve artık işçiye evlenmesi, evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde 3 gün, eşinin doğum yapması halinde 5 gün ücretli izin verilecek. Engelli talep ederse yer değiştirecek Kamuda sürekli işçi kadrosunda görev yapan ve en az %40 oranında engelli işçiler ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan işçiler, engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak kurum içi yer değiştirme talebinde bulunabilecek. BAĞ-KUR borçları siliniyor Daha önce bu köşemizden de duyurduğumuz üzer, yaklaşık 1.5 milyon BAĞ-KUR’luya sigortalılığını dondurma imkanı veriliyor. Borçlar silinecek, hizmet süresi askıya alınacak. Bu kişiler ve aileleri sağlıktan yararlanmaya başlayacak, prim günü yetiyorsa emekli olabilecek. Elbette bu konu bir çok kişiyi ilgilendiren önemli bir konu. Buradan hatırlatalım, sigortalılığın dondurulması hakkından yararlananlar ileride diledikleri takdirde bu haklarını yeniden kullanabilecekler. Özellikle iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili önemli değişiklikler de yapıldı. Bunları da bir sonraki yazımızda ele alacağız. SORULARA CEVAPLAR Emeklinin maaşından kesinti yapılır mı? Okurumuz Ahmet Demir “Emekli olmayı düşünüyorum. Emekli olup çalışmaya devam edersem emekli maaşımdan bir kesinti var mı?” diye soruyor. Emekli olup çalışmaya devam edilmesi halinde sosyal güvenlik destek primi ödenmesi gerekiyor. Emeklilik sonrası bir işyerinde SSK’lı olarak (işçi) çalışanların emekli maaşlarından bir kesinti yapılmaz. Yani emekli olup işçi olarak çalışanlar (4/a sigortalısı- SSK’lı) işyerinden aldıkları ücretten sosyal güvenlik destek primi ödenir, SGK emekli maaşlarını tam alırlar. Ancak, emekli olduktan sonra Bağ-Kur kapsamında olmayı gerektiren ticari faaliyette bulunanların SGK’dan aldıkları emekli aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilir. Bir yılını doldurmayana izin yok? Okurumuz Sedat Doğan “Bir işyerinde 8 aydır çalışıyorum. Temmuz ayında arkadaşlarımla yurtdışı tatiline gitmek istiyorum. İzin hakkım var mıdır?” diye soruyor. İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilmektedir. İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi; a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden, b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden, c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden, Az olamaz. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanmaktadır. Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. Yıllık izne hak kazanmak için gerekli bir yılı doldurma şartını yerine getirmediğiniz için izin hakkınız bulunmamaktadır. Ancak en az bir yıl çalıştıktan sonra işverenle birlikte belirleyeceğiniz uygun bir tarihte yıllık izin kullanabilirsiniz.