6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun 19 Ağustos 2016 tarihli ve 29806 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun vergi ,sosyal güvenlik primi,gümrük vergisi, Belediyelere ait vb alacaklarının yeniden yapılandırılması, matrah artırımı, kayıt dışı faaliyetlerin kayıt altına alınması, vergi incelemesinde olan konuların dava yoluna gidilmeksizin çözümlenmesi ve Varlık Barışı düzenlemesine ilişkin hükümlere yer verilmektedir. Kanun ayrıca Türmob, Tobb ait odalara borçlu mükellefleri kapsamaktadır. Kanun  borçlu bulunanların 30 Haziran 2016 tarihi itibariyle ödenmemiş borçlarını kapsamaktadır. Kanun; mahkeme aşamasında bulunanlar, uzlaşma ve inceleme aşamasında bulunanlara farklı imkanlar sağlamaktadır.Kanun kapsamında yararlanacak borçlular ile Matrah artırımından yararlanacak mükelleflerin  31 Ekim 2016, işletmelerin; kasa, ortaklar hesabı ile emtia ve demirbaş kayıtların düzeltilmesi için yararlanacaklar ise      30 Kasım 2016, varlık barışından yararlanacaklar için ise müracaat tarihi 31 Aralık 2016 tarihidir.Kanundan başvuruda bulunarak yararlanacaklar peşin ödeme ve ilk taksit ödeme son tarih 30 Kasım 2016’ dır.

Gayrimenkul alım satımını 30 Haziran 2016 tarihinden önce yapanlar tapuda bildirilen değer ile gerçek satış değeri arasında fark var ise, örneğin tapu harcı için bildirilen değer belediyedeki  emlak değeri ise, bu satış için bankadan kullanılan kredi miktarı yüksek olması halinde kanunda belirtilen tarihe kadar ilgili vergi dairesine müracaat ederek aradaki fark harcını cezasız ödemeleri gerekmektedir.Aksi halde ileride tespit edilmesi halinde, yüksek miktarda gecikme cezası ve vergi ziyaı cezasına muhatap olunacaktır.

Vergi, SGK primi, Belediyelerin Emlak vergisi, işyeri çevre temizlik vergisi ve buna bağlı cezalar, idari para cezaları, su abonelerinin borçları, atık su ve katı atık ücretleri vb. borçlara ilişkin affın gerekli olduğu düşünülebilir. Aflar devamlı çıktığından  birçok kötü niyetli Vergi, SGK, trafik cezalısı vb. ödevlisi ödemesi gereken vergi ve diğer borçlarını zamanında ödemeyerek bir türlü ucuz kredi olarak kullanmaktadır. Vergi, SGK, vb bu tür aflar vergisini zamanında ödeyenleri üzmektedir. Hükümet af kanunu çalışmaları yaparken vergisini zamanında eksiksiz ödeyenlere bundan sonraki ödeyecekleri vergileri için belli bir oranda indirim yapmasının yararlı olacağı kanaatindeyim.

KANUN KAPSAMINA GİREN ALACAKLAR :

Gelir Vergisi Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, ÖTV, Damga ve Emlak Vergisi gibi Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ile bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2016 yılı Temmuz ayında ödenmesi gereken gelir vergisi ikinci taksiti ve 2016 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç) ve vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları (usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezası).
Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları.
Sosyal güvenlik primi, emeklilik keseneği, işsizlik sigortası primi, SGDP, isteğe bağlı sigorta primleri ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zamları,
Askerlik Kanunu, Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu, Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Karayolu Taşıma Kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun ve Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereğince verilen idari para cezaları,
Belediyelere ait, idari para cezaları ile su, atık su, katı atık ücreti alacakları, büyükşehir belediyelerinin katı atık ücreti alacakları ile büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i alacaklar.

6736 SAYILI KANUN KAPSADIĞI DÖNEMİ :

Kanun ile yeniden yapılandırma kapsamına konu olacak alacaklar  30 HAZIRAN 2016 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir. 2016 yılı Temmuz ayında ödenmesi gereken gelir vergisi ikinci taksiti ve 2016 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi (MTV)  ikinci taksiti Kanun kapsamı dışında tutulmuştur.

6736 SAYILI KANUN BAŞVURU TARİHLERİ :

Kanun hükmünden yararlanacak borçlu mükellefler ile matrah artırımında bulunacak mükelleflerin, 31 Ekim 2016 tarihine  kadar ilgili Vergi dairesi, Belediye ,SGK ve ilgili  kurumlara yazılı başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

Bu Kanun ile , işletme kayıtlarının düzeltilmesi için üçüncü ayın sonu  30 Kasım 2016  varlık Barışı için ise  müracaat 31 Aralık 2016  tarihine kadar devam edecektir.

6736 SAYILI KANUN Yİ-ÜFE HESAPLAMA KULLANILACAK :  

Kanun kapsamında borçlarını yapılandıracaklar için Yİ-ÜFE tutarı; gecikme cezası, gecikme zammı,gecikme faizi gibi fer'i alacaklar için esas alınan hesaplama yöntemi kullanılarak hesaplanacaktır.

Yİ-ÜFE tutarının hesaplanmasında; gecikme faizi ve gecikme zammının hesaplama yöntemi ve hesaplama süreleri değiştirilmeyecek, sadece aylık gecikme zammı/gecikme faizi oranı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları kullanılacaktır. Bu hesaplamalarda ilk aya ilişkin esas alınacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranı, alacağın vadesinin rastladığı ay için açıklanmış olan oran olacaktır. Alacağın vade tarihlerinin ayın son günlerine rastladığı hallerde de Yİ-ÜFE aylık değişim oranı vade tarihinin rastladığı aydan başlamak suretiyle hesaplanacaktır.

6736 SAYILI KANUN KAPSAMINDA KESİNLEŞMİŞ ALACAKLAR :

6736 Sayılı Kanun’un 2.nci  maddesinde kesinleşmiş vergi, SGK ve Kanun kapsamına giren alacaklara ilişkin hükümler yer almaktadır.

Kanun kapsamına giren bir alacağın kesinleşmiş olarak kabul edilmesi için 19 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla;  

İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açma süresi geçmiş,
İtiraz/istinaf veya temyiz süreleri geçmiş,
İdari para cezalarına ilişkin idari yaptırım kararlarına karşı dava açma süresi geçmiş
Uzlaşma hükümlerinden yararlanma süresi geçmiş veya uzlaşılmış olması gerekmektedir.

KESİNLEŞMİŞ ALACAKLARIN (md.2) yeniden yapılandırılmasında ödenecek ve silinecek kamu alacakları aşağıdaki şekilde olacaktır. 

Kanun kapsamında ödenecek tutar

Kanun gereği tahsilinden vazgeçilecek tutar

Vergi / Gümrük vergisi asıllarının tamamı

Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların ya da idari para cezalarının tamamı

Vergi aslına bağlı olmayan cezaların % 50’si

Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan % 50’si

İştirak, yardım ve teşvik fiilleri nedeniyle kesilen vergi cezalarının % 50’si

İştirak, yardım ve teşvik fiilleri nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan % 50’si

Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar

Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamı

Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri, vazgeçtiklerini belirten dilekçe ile ilgili kuruma başvurmaları ayrıca kanunu yollara başvurmamaları gerekmektedir.

KANUNDAN YARARLANACAKLAR :

19/08/2016 tarihi itibariyle ihtirazi kayıtla beyan edilmiş ancak ödenmemiş vergiler, dava konusu yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın Kanunun kesinleşmiş alacaklara ilişkin 2 nci maddesi kapsamında yapılandırılabilecektir. Bu takdirde, ihtilafa ilişkin yargı mercilerince verilmiş kararlar dikkate alınmadan mükelleflerin beyanı üzerine tahakkuk eden tutar esas alınarak Kanun hükmünden yararlanılacaktır.
19/08/2016 tarihinden önce Vergi Usul Kanunu’nun uzlaşma hükümlerinden yararlanılması üzerine kesinleşmiş; ancak henüz ödeme süresi geçmemiş borçlular, uzlaşma sonucu tahakkuk eden vergi ve ceza tutarları ile hesaplanan gecikme faizleri dikkate alınarak Kanun hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
2016 yılında tahakkuk eden ve 19/082016 tarihine kadar ödenmemiş olan geçici vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zamları yerine bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ödenmek suretiyle yapılandırma imkânından yararlanılabilecektir.

 MATRAH ARTIRIMINDAN YARARLANACAK MÜKELLEFLER :

Gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri matrah artırımında bulundukları takdirde, matrah artırımında bulundukları yıllar için herhangi bir inceleme ve bu yıllara ilişkin daha sonra tarhiyat yapılmaz.

 1.Gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefleri vermiş oldukları yıllık beyannamelerindeki (ihtirazi kayıtla verilenler dâhil) matrahlarını 31.10.2016 tarihine kadar ilgili vergi dairesine başvuruda bulunmaları gerekmektedir.

2011 takvim yılı için %35,

2012 takvim yılı için %30,

2013 takvim yılı için %25,

2014 takvim yılı için %20,

2015 takvim yılı için %15     oranından az olmamak üzere artırırlar. 

2. GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN , artırımda bulunmak istedikleri yıl ile ilgili olarak vermiş oldukları gelir vergisi beyannamelerinde, zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş (ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya gelir elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar dâhil) olması hâlinde, vergilendirmeye esas alınacak matrah ile bu fıkranın (a) bendine göre artırdıkları matrahlar,

İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler için; 

2011 takvim yılı için 9.500 Türk lirasından,

2012 takvim yılı için 9.890 Türk lirasından,

2013 takvim yılı için 10.490 Türk lirasından,

2014 takvim yılı için 11.160 Türk lirasından,

2015 takvim yılı için 12.650 Türk lirasından;

Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler ile Serbest meslek erbabı için;

2011 takvim yılı için 14.000 Türk lirasından,

2012 takvim yılı için 14.820 Türk lirasından,

2013 takvim yılı için 15.740 Türk lirasından,

2014 takvim yılı için 16.740 Türk lirasından,

2015 takvim yılı için 18.970 Türk lirasından az olamaz.

3. KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN,  matrah artırımda bulunmak istedikleri yıl ile ilgili olarak vermiş oldukları beyannamelerinde, zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş (ilgili yıllarda faaliyette bulunmuş veya kazanç elde etmiş olup da bu faaliyetlerini ve kazançlarını vergi dairesinin bilgisi dışında bırakanlar dâhil) olması hâlinde,

Vergilendirmeye esas alınacak matrahlar ile bu fıkranın (a) bendine göre artırdıkları matrahlar için,

2011 takvim yılı için 28.000 Türk lirasından,

2012 takvim yılı için 29.650 Türk lirasından,

2013 takvim yılı için 31.490 Türk lirasından,

2014 takvim yılı için 33.470 Türk lirasından,

2015 takvim yılı için 37.940 Türk lirasından az olamaz.

4.Bu fıkra hükmüne göre artırılan matrahlar, %20 oranında vergilendirilir ve üzerinden ayrıca herhangi bir vergi alınmaz. Ancak, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için bu Kanunun 2 nci ve 3 üncü madde hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla bu fıkra hükmüne göre artırılan matrahları %15 oranında vergilendirilir.

 Katma değer vergisi mükellefleri’ nin vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki,

Hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden; 

2011 yılı için %3,5,

2012 yılı için %3,

2013 yılı için %2,5,

2014 yılı için %2

2015 yılı için %1,5  oranından az olmamak üzere belirlenecek katma değer vergisini, vergi artırımında bulunmak isteyen mükellefler 31.10.2016 tarihine kadar ilgili vergi dairesine müracaat etmeleri gerekir.

KESİNLEŞMEMİŞ  DAVA AŞAMASINDA BULUNANLAR:

6736 Sayılı Kanun’un 3.cü maddesinde kesinleşmemiş veya dava aşamasında bulunan alacaklara ilişkin hükümler yer almaktadır. Dava aşamasında alacaklar :

Vergi mahkemesinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatı  ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar.
Temyiz veya itiraz/istinaf süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya bu yola başvurulmuş olan ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar
Uzlaşma aşamasında bulunan tarhiyatlar.

TARHİYAT UZLAŞMA AŞAMASINDA BULUNANLAR :

Vergi / Gümrük vergisinin aslının % 50’ si ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların (özel usulsüzlük ve usulsüzlük) % 25’i ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Gecikme faizi, gecikme zammı ve faiz tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.Bunun yerine vergi aslının ödenecek % 50 kısım üzerinden aylık Yİ/ÜFE oranları hesaplanarak tahsil edilecek.

İNCELEME VE TARHİYAT AŞAMASINDA BULUNANLAR :

Vergi / Gümrük vergisinin aslının % 50’ si ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların (özel usulsüzlük ve usulsüzlük) Asla bağlı olmayan cezaların % 25’i ödenecek  kalan kısmından vazgeçiliyor.
Gecikme faizi, gecikme zammı ve faiz tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.Bunun yerine vergi aslının ödenecek % 50 kısım üzerinden aylık Yİ/ÜFE oranları hesaplanarak tahsil edilecek.

VERGİ MAHKEMESİNDE DAVA AÇILMIŞ VEYA DAVA AÇMA SÜRESİ HENÜZ GEÇMEMEİŞ OLANLAR :

Vergi mahkemesinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş ise, vergi / Gümrük vergisinin aslının % 50’ si ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların (özel usulsüzlük ve usulsüzlük) % 25’i ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Gecikme faizi, gecikme zammı ve faiz tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.Bunun yerine vergi aslının ödenecek % 50 kısım üzerinden aylık Yİ/ÜFE oranları hesaplanarak tahsil edilecek.

VERGİ MAHKEMESİNE İTİRAZ VEYA TEMYİZ SÜRELERİ GEÇMEMİŞ OLANLAR :

6736 Sayılı Kanun ile en son kararın terkin, tasdik ve tadilen tasdik ve bozma kararı olması sonucuna göre ayrı ayrı imkanlar sunulmaktadır.

Vergi mahkemesi kararı terkin etmiş ise vergi/gümrük vergisinin % 20’si ödenecek kalan kısım %80’ in tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların (özel usulsüzlük ve usulsüzlük) % 10’u ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Gecikme faizi, gecikme zammı ve faiz tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.Bunun yerine vergi aslının ödenecek % 20 kısım üzerinden aylık Yİ/ÜFE oranları hesaplanarak tahsil edilecek.

VERGİ MAHKEMESİ TARHİYATI TASDİK ETMESİ DURUMUNDA :

Vergi mahkemesi kararı tasdik etmiş ise vergi/gümrük tasdik edilen kısmın tamamı, terkin edilen kısmın  % 20’si ödenecek.
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların (özel usulsüzlük ve usulsüzlük) % 50’si ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Gecikme faizi, gecikme zammı ve faiz tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.Bunun yerine vergi aslının ödenecek kısmı (%100 veya % 20) üzerinden aylık Yİ/ÜFE oranları hesaplanarak tahsil edilecek.

DANIŞTAY VEYA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ BOZMA KARARI VERMİŞSE :

Danıştay veya Bölge İdare Mahkemesi bozma kararı vermiş ise vergi/gümrük vergisi aslının % 50’si ödenecek  kalan kısmın % 50’ sinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı vergi cezası/idari para cezası ve gecikme zammının tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.
Vergi aslına bağlı olmayan cezaların (özel usulsüzlük ve usulsüzlük) % 25’si ödenecek kalan kısmından vazgeçiliyor.
Gecikme faizi, gecikme zammı ve faiz tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.Bunun yerine vergi aslının ödenecek %50 ‘lik kısmı  üzerinden aylık Yİ/ÜFE oranları hesaplanarak tahsil edilecek.

ÖDEME PLANI :

Vergi dairesi,SGK ve ilgili kurumlara başvuru  31 Ekim 2016 tarihine kadar.

Peşin ödeme ve ilk taksit ödeme son tarih 30 Kasım 2016  

2 şer aylık dönemler halinde 18 eşit taksit (toplam 36 ay)

 İlk taksitin ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi halinde ; 

İlk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi hâlinde, bu tutara 19/08/2016 tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmayacaktır.
İlk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi hâlinde, fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı (bu Kanunun 4 üncü maddesine göre fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile birlikte hesaplanan gecikme faizi dâhil) üzerinden ayrıca %50 indirim yapılacaktır.

Taksitle ödeme yapılması durumunda ise ;

1) 6 eşit taksit için (1,045),

2) 9 eşit taksit için (1,083),

3) 10 iki eşit taksit için (1,105), 

4) 18 eşit taksit için (1,15),

katsayısı ile çarpılacak ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacaktır.

Kanun hükümlerinden borçluların yararlanmak üzere başvuruda bulunacak ve tercih ettikleri taksit süresine göre ödeme planı yapılacaktır.Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyenlerin mutlaka kanunda belirtilen sürelerde ilgili Vergi dairesi, SGK, Belediye ve diğer kurumlara mutlaka kanunda belirtilen tarihlerde yazılı başvuruda bulunmaları gerekmektedir