Özel hastaneler mi haklı, SGK mı yoksa vatandaş mı? Kararı siz verin!
Bu aralar basında özel hastanelerin fark ücretleri çokça konuşulmaya devam ediyor.Nasreddin Hoca’nın kadılık yaptığı dönemlerde adamın biri yanına gelir. Adam,komşusundan şikayetçidir.
Derdini anlatır. Hoca, adamı güzelce dinledikten sonra:
- Haklısın! diyerek gönderir. Biraz sonra adamın şikayetçi olduğu komşusu çıkagelir. O da az önce gelen komşusundan şikayetçidir. Derdini anlatır, hakkının verilmesini ister. Hoca onu da güzelce dinler. Sonra: - Haklısın! diyerek onu da yollar.
O sırada Hoca’nın yanına gelmiş bulunan ve konuşulanlara kulak misafiri olan karısı, bu işe şaşar. Hocaya: - İlahi Hoca Efendi! Sen ne biçim kadısın? Birbirinden şikayetçi olan iki adamın ikisi birden hiç haklı olur mu? diye sorar. Karısının bu sözleri üzerine Hoca, bir süre düşündükten sonra ona şöyle der: - Hatun, sen de haklısın..
Bizimki o hesap. SGK’yı dinleyince onlara hak veriyorum, vatandaşı dinleyince vatandaşlara, Özel Hastane işletmelerini dinleyince de onlara hak veriyorum. SGK, sağlık harcamalarını kontrol altında tutup, haklı olarak bütçesinde daha fazla açık vermek istemiyor. Vatandaş da haklı olarak diyor ki devlet hastanesinde sıra beklemeyeyim, konforlu ve özel ihtimamlı bir ortamda, hizmetin en iyisini almak için özel hastaneye gideyim ama cebimden para çıkmasın. Güzel bir söz vardır; “ hem cam kenarı, hem yirmibeş kuruş, hem de çeşmebaşında dur da emmimin gızını göreyim.” Yani, vatandaşın halini “en düşük maliyetle, en yüksek faydayı sağlamak” diye anlayabiliriz.
Geçen bir dost meclisinde idik. Her zamanki gibi özel hastane işletmecileri diyorlar ki, SGK’nın ödediği SUT fiyatları ile İstanbul Veterinerler Odası, İÜ Veteriner fakültesi fiyat tarifesini karşılaştırdık, sonuç felaket çıktı. Aşağıdaki tablodan göreceğiniz gibi, SGK muayene için özel hastaneye 16,74 TL veriyor, veterinerlik hizmetlerinde ortalama 35 TL’den 100 TL’ye kadar muayene ücreti isteniyor. Yazının başlığında ifade ettiğim gibi, iki insan için SGK’nın ödediği rakamlar bir buzağınınkini ancak buluyor. Enjeksiyon için özel hastaneye SGK ortalama 2 TL verirken, veterinerlerde 30 TL’ye kadar çıkıyor. Uzman hekim raporu daha ilginç, SGK 1,08 TL verirken veterinerlerde 25 TL. Seçtiğim bazı kalemlerde rakamları incelediğinizde sorunu daha net görebilirsiniz.
Objektif bir değerlendirme yaptığımda özel hastanelerin bu fiyatlarla fark almadan hizmet vermesinin, kamuyla rekabet etmesinin mümkün olmadığını görüyorum. Fark almayan, ayakta kalmak için çalmak zorunda kalacak. Özel hastanelerin devlet hastaneleri gibi hizmeti ucuza mal etme, daha ötesi devlet hastaneleri ile rekabet etme imkanı yok. Özel hastanelerin giderlerinin yüzde 50’den fazlasını doktor, hemşire ve diğer personelin ücretleri oluşturuyor. Özel hastaneleri, “ kira ödemeyen, maaşları bütçeden ödeyen, alet-cihazı bedavaya kurduran, devletin sağladığı vergi, sosyal güvenlik primi gibi bir çok imkandan sonuna kadar yararlanan” kamu hastaneleri ile rekabete zorlamak haksızlık olur. Özel hastanelerle kamu hastaneleri bir birinin rakibi olmayıp tamamlayıcısıdır. Sistemi zorlamanın anlamı yoktur, bu gidişle yakın zamanda sağlık sisteminde ciddi sıkıntılar baş gösterir. Özel hastaneleri rahatlatmak istiyorsak, tıpkı pilotlarda uçuş tazminatının gelir vergisinden istisna olması gibi, özel ve kamu hastanelerinde çalışan doktor ve diğer sağlık personeline “sağlık tazminatı” adı altında verilecek bir tutarın da vergiden istisna tutulması sağlanmalıdır.
Yine, tamamen SGK’yı ve SGK’lıyı soymayı tezgahlamış çürük elmaları, doğru çalışan özel hastanelerden ayıklamak ve SGK ‘nın dolandırılması üzerine kurulmuş sistemleri bitirmek gerekiyor. Doç. Dr. Paşa Göktaş bir mail göndermiş. Hocanın konuyla ilgili tespitlerini bir başka yazımda ele almak istiyorum.