Bazı şeylerden şüphe ediyorum. Ama hepsini tam olarak bilmiyorum. Şüpheli şeyleri tanıma konusunda bilgi verir misiniz? Bu zamanda şüpheli şeyler nelerdir? (Rumuz: İlknur)

Haramın, helalin ve bunların yanında şüpheli şeylerin neler olduğunu Peygamberimiz bildirir:

"Helal belli, haram bellidir. Fakat aralarında birtakım şüpheli şeyler vardır ki, bunlar helâl midir, haram mıdır, çok kimseler bilmez. Şüpheli şeylerden sakınan kimse, dinini de namusunu da kurtarmış olur. Her kim bu şüpheli şeylere düşerse harama düşer.

"Yasak bir yerin etrafında davarlarını otlatan bir çoban gibi çok sürmez hayvanları içeriye dalabilir. Dikkat edin! Her padişahın kendine mahsus bir korusu vardır. Gözünüzü açın! Allah'ın yeryüzündeki korusu da haram kıldığı şeylerdir.

"Biliniz ki, bedende bir et parçası vardır. O, düzgün olursa bütün beden düzgün olur, bozuk olursa bütün vücut bozulur. İşte o et parçası kalptir."

Şüpheli şeyler, hakkında kesin bir âyet ve hadis olmayan şeylerdir. Bunlardan uzak durulması istenmiştir. Şüpheli şeylerin helal ve mubah olmadığı kesin. Geriye haram olup olmadığı konusunda bir tereddüt var.

Hadisin sonunda kalbin düzgünlüğünden veya bozukluğundan söz edilir ki, helal olup olmadığı konusunda şüpheli bir şeyi insan vicdanen anlar, bunun için de uzak durur.

Bir hadiste Peygamberimiz şüpheli şeyleri bırakmayı tek bir cümle ile tavsiye eder: "Şüpheli olanı bırak, şüpheli olmayana yönel."

Şüpheli şeyleri bırakmak zaten bir takva işidir. "Kişi sakıncalı duruma düşebilirim endişesiyle sakıncalı olmayan bazı şeyleri terk etmedikçe muttakiler seviyesine ulaşamaz" mealindeki hadiste anlatılarak konuya dikkat çekilir.

Yine günümüzde de örnekleri bulunan umursamaz birtakım davranışlardan da söz edilir ve ölçüsüz biçimde hareket edenlerin durumları gözler önüne serilir. Bu husustaki hadis de şöyledir:

"Öyle bir zaman gelecek ki, kişi, eline geçen şeyin helalden mi yoksa haramdan mı olduğuna aldırış etmeyecek."

Şüpheli şeyleri bırakmadığı sürece insanın ibadetlerinin ve dualarının da geçersiz olacağını aynı zamanda büyük bir hadis alimi olan Abdullah bin Ömer şu sözleriyle dile getirir:

"Namaz kılmaktan yay gibi, oruç tutmaktan zayıf düşseniz bile haram ve şüpheli şeylerden kaçınmazsanız, Allah ibadetleri kabul etmez."

Hadisler genel bir kuralı veriyor, hem haramdan, hem de harama götüren şeylerden uzak kalınması isteniyor.

Ramazan umresine gidince hacca gitmek farz olur mu?

Hac ayları: Şevval, Zilkade ve Zilhicce'nin ilk on günüdür. Fakat Mekke'de bulunduğu vakit hac ayları değilse, orada kalma imkânı da varsa, bazı âlimlerine göre hac mevsimini bekleyip hac yapması gerekir. Ancak orada uzun süre kalma imkânı yoksa Mekke'de kalıp beklemesi gerekmez.

Günümüzde ise vizesiz Mekke'de kalma imkânı yoktur. Çünkü Suudi Arabistan idaresi, resmi görevlilerden ve orada çalışanlardan başka kimseye izin vermiyor. Kaçak olarak kalmak isteyenleri de cezalandırıyor ve sınır dışı ediyor.

Bu durumda, hac mevsiminden önce umre yapan fakir bir kimseye hac farz olmaz.