Taşeron işçisinin hak kaybı var mı?
Kamudaki taşeron işçilerinin kadroya geçirilmesinde taşlar yerine oturdu. Taşeron işçilerin kadroya geçirilmesiyle olarak Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla başlatılan ve kısa sürede ilgili bakanlar ve bürokratların çalışmalarıyla sonuçlandırılan 696 Sayılı KHK’den sonra şimdi de uygulamanın usul ve esasları yayınlandı.
Bu haktan yararlanılabilmesi için; il özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları, il özel idareleri ve belediyelerin üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarının doğrudan doğruya veya dolaylı olarak birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu şirketlerde 4734 Sayılı Kanun ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılması gerekiyor.
Bir sözleşmenin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmesi olarak kabul edilebilmesi için;
a) 4734 Sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlenmiş olması,
b) Bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanılması,
c) Yaklaşık maliyetin en az yüzde 70'lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluşması,
ç) Yıl boyunca devam eden ve niteliği gereği süreklilik arz eden işlere ilişkin hizmet alımı niteliğinde olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerekiyor.
Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı;
a) Park ve bahçe bakım ve onarımı işlerine,
b) Çöp toplama işlerine,
c) Cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işlerine ilişkin alımlar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilecek.
Hizmet alım sözleşmesi kapsamında niteliği birbirinden farklı hizmet türlerinin bulunması halinde, personel çalıştırılmasına dayalı olup olmama yönünden her bir hizmet türü için ayrı ayrı değerlendirme yapılır. Örneğin, bir hizmet alımında malzemeli yemek ve temizlik işinin birlikte ihale edilmesi durumunda, malzemeli yemek ve temizlik işleri birinci fıkradaki kriterler bakımından ayrı ayrı değerlendirilecek.
Sürekli işçi kadrolarına geçirilmede dayanak alınan düzenlemeler ile usul ve esaslar çerçevesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olup olmadığının belirlenmesine ilişkin görev, yetki ve sorumluluk ilgili idarelere ait olacak.
Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında bulunmakla birlikte 4/12/2017 tarihinde doğum (doğum öncesi ve sonrası ücretli veya ücretsiz kanuni izinler dahil) veya sağlık kurulu raporuyla belgelendirilen sağlık sorunları nedenleriyle iş sözleşmeleri askıda olanlar veya anılan tarih itibarıyla askerde bulunanlar da başvuru hakkından yararlandırılır. Bu durumdakiler için başvuru ve geçiş süreleri, askerlik veya askı süresinin sona erdiği tarihten itibaren başlayacak. Başvuru sahiplerinin herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmamış olunması gerekiyor.
***
Kimler dahil değil
- İdarelerin yurtdışı teşkilatlarına yönelik personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri bu kapsamda değerlendirilmeyecek.
- Sosyal tesis gelirleri gibi yukarıda belirtilen bütçeler dışındaki kaynaklardan karşılanan 4734 Sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri uygulamanın kapsamı dışında tutulacak.
- Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetleri personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak kabul edilmeyecek.
***
Feragat belgesi imzalamak hak kaybına neden olur mu?
Bu kapsamda sürekli işçi kadrolarına geçirilme hakkından yararlanılabilmesi için belirtilen idarelerin söz konusu bütçelerinden karşılanan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalışıyor olmaları ve gerekli nitelikleri taşımaları gerekiyor. En son çalıştığı idare ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı iş sözleşmelerinden dolayı idarelerden herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini idareye yazılı olarak beyan edilmesi gerekecek. Taşeron işçilerinin bu şekilde bir sulh sözleşmesi yapması geçmiş yıllardaki kıdem tazminatı, yıllık izin gibi haklarını ortadan kaldırmamaktadır. Bu işçilerin yıllık izin ve kıdem tazminatı aynen devam edecek. Örneğin 15 yıllık bir taşeron işçisi, kadroya geçtikten 3 yıl sonra emekli olduğunda toplam 18 yıllık kıdem tazminatını alacak. Yine geçmiş yıllarda kullanılmayan izin hakları da aynen devam edecek.
***
Sürekli işçi kadrosuna geçirilme sürecinde başvurular 2 Ocak 2018’te başlayıp 11 Ocak 2018’te bitecek. İlan, sınav, itirazların İncelenmesi gibi işlem sürecinden sonra kesin liste 27.03.2018-31.12.2018 tarihleri arasında açıklanacak. Hak sahiplerinin topluca işçi kadrosuna geçirilmesinde son gün 2 Nisan 2018 günü olacak.Kapsamda olanlardan istekliler, başvuru formunu eksiksiz doldurarak dilekçeyi eklemek suretiyle 11/1/2018 tarihi mesai bitimine kadar personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmesinin yapıldığı idareye, sürekli işçi kadrolarında istihdam edilmek üzere yazılı elden başvurulur. 11/1/2018 tarihi mesai bitiminden sonraki başvurular dikkate alınmayacak.
Elbette başta Türk-İş, Hak-İş ve DİSK olmak üzere emek sendikalarının bazı talepleri var. Ümit ediyorum ki gelinen bu noktada işçinin, emekçinin alınteri karşılığını bulur. Bu önemli projenin gerçekleşmesinde emeği olanlara işçi kardeşlerimiz adına teşekkür ediyorum.