Torba Yasa’yla getirilen yenilikler
7103 Sayılı Torba Yasa Resmi Gazete’de yayınlandı ve istihdam teşviklerinin yanı sıra birçok belirsizliği giderdi. Biz de birkaç yazımızda Torba Yasa’yla getirilen yenilikleri okurlarımızla paylaşalım istedik.
Aynı zamanda iş yükünün azaltılması ve sosyal güvenlik haklarından daha kolay yararlanma imkânları getirildi.
Sosyal güvenlik bildirimlerinin kolay hale getirilmesi kayıt dışı çalışma/çalıştırma tercihlerinin engellenmesinde önemli bir adım olacak.
Gençlerin kayıt dışı çalışmalarını engellemek ve iş hayatına kolayca girebilmeleri için ölüm aylığı alan gençlerle ilgili torbada önemli bir düzenleme yapıldı.
Ölüm aylığı alan çocuklardan 18 yaşını; lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını; yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların, hizmet akdine tabi çalışmaları durumunda da ölüm aylıkları kesilmeyecektir.
Genç istihdamını arttırmak amacıyla gençlerin 4(a) kapsamında sigortalı sayılmaları halinde gelir ve aylıkları kesilmeyecek ve kesilen aylıklar -şartları sağlamak kaydıyla- yeniden bağlanacak.
İşverenler artık eksik gün bildirimi (Ek-10) yapmayacaktır. Yapılan düzenlemeye göre ay içerisinde otuz günden az çalıştırılan sigortalıların bildiriminde işverenin beyanı kabul edilecektir.
Bu beyan, eksik gün nedeni ve eksik gün sayısının ilgili aya ait aylık prim ve hizmet belgesinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde belirtilmesiyle yapılacaktır. SGK tarafından gerekli görülürse eksik gün evrakları istenebilecek.
Davalarda anlaşma sağlanamayan bazı tazminat türlerinin “ücret” olduğu düzenlenmiş ve uygulamada yaşanan sorunların önüne geçilmiştir.
Çalışanlara iş sözleşmesi sona erdikten sonra çeşitli adlar altında (iş kaybı, iş sonu, karşılıklı sonlandırma sözleşmesi ve ikale sözleşmesi tazminatı gibi) yapılan ödemelerin ücret olduğu kabul edilmiştir. Ayrıca bunların kıdem tazminatı kadar olan tutarı gelir vergisinden istisna tutulmuştur.
1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesi, 854 Sayılı Deniz İş, 5953 Sayılı Basın İş Kanunları’na göre ödenen kıdem tazminatlarından istisna edilen tutarlar aynen korunmuştur.
Konut kapıcılığı işyerlerinde çalıştırılan sigortalılar için sosyal güvenlik bildirim kolaylığı sağlanmıştır. Artık konut kapıcıları, ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışanlar için hazırlanan formla bildirilebilecek. Bildirim formunun anlaşılır olması ve bildirim kolaylığı sağlaması, kayıt dışı çalışan konut kapıcıları için önemli bir düzenleme oldu.
Bir diğer önemli düzenleme ise madenlerde hayatını kaybeden işçilerimizin yakınlarıyla ilgilidir.
Gerçekten önemli bir talebi karşılamak adına yapılan düzenleme hayatını kaybeden işçilerimizin yakınlarında kamuda istihdam hakkı sağlayacak.10/6/2003 (dâhil) tarihi ile 13/5/2014 tarihi arasında kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen sigortalıların eş ve çocuklarından birisi; eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi, ilgili mevzuatta aranan şartlara tabi olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının sürekli işçi kadrolarında istihdam edilecek.