Yeni Anayasamıza Öneriler
Önümüzdeki süreçte ana gündem konularımızdan biri yeni anayasamız olacaktır. Daha evvel geçtiğimiz Mayıs ayında bu hususu ihtiva eden bir yazı kaleme almış ve önerilerimi ilgili kurumlarımızla paylaşmıştım.
Şimdi daha net ve lafı uzatmadan maddeler halinde yeni anayasamızda yer almasını umduğum önerilerimi birazcık kanun diliyle kamuoyuna arz etmek isterim.
23 başlıkta işte öneriler…
Başkanlık sisteminde başkan ve milletvekilleri halk tarafından seçilir.
Başkan yürütmeyi, seçilmiş milletvekillerinden oluşan TBMM de yasamayı temsil eder.
Başkan ve TBMM millete karşı sorumludur.
Başkan ve milletvekilleri halk tarafından seçildiği için seçilme sınırı yoktur.
Milletvekilliği için seçilme yaşı 22, Başkanlık için 35’tir.
18 yaşını dolduran her vatandaş seçme hakkına sahiptir.
Herhangi bir seçimde en az 50 bin oy alan ya da en az 10 yıl üst düzey yöneticilik yapmış olan kişiler Başkan adayı olabilirler.
Başkan olabilmek için geçerli halkoylarının salt çoğunluğu gereklidir.
Milletvekilleri partilerin adayı olarak değil, doğrudan kendi iradeleri ile milletvekili seçimlerine girerler.
Milletvekilleri öncelikle kendi seçim bölgesini ve aynı zamanda bütün milleti temsil eder.
Milletvekillerinin görev alanı içinde ya da dışında işlemiş olduğu suçlara istinaden yargılanabilmesi için TBMM üye sayısının salt çoğunluğu gereklidir. Eğer oylamada 2/3’lük sonuç çıkarsa kişi milletvekilliğinden istifa etmiş sayılır.
Ayrıca yargı süreci başlar.
Demokratik kilitlenmeyi önleme açısından bir kişi milletvekili seçimlerinde üç dönem seçilememişse seçilme hakkından feragat etmiş olur.
TBMM ve Başkanlık seçimi olağanüstü haller dışında 5 yılda bir aynı anda yapılır.
TBMM sadece yasama yetkisine sahiptir. TBMM üyesi hükümette görev alamaz.
Kanun teklifleri Başkan ve hükümet tarafından yapılır. TBMM kendi içtüzüğünü belirleme hakkına sahiptir. Kanun teklifi yapamaz. Fakat hükümete lüzumlu gördüğü kanun taslağını tavsiye edebilir.
Hükümet, TBMM’den dönen yasa teklifinin devlet ve millet çıkarlarına uygunluğu yönüyle Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Mahkemenin olumlu rapor vermesi durumunda yasa teklifi yeniden Mecliste görüşülür. Ve Anayasa Mahkemesinin olumlu görüşü 50 geçerli oy olarak hesap edilir.
Eğer Başkan ile TBMM uyum içerisinde çalışamazsa Başkan yeniden seçim isteyebilir. Başkanın yeniden seçilmesi durumunda Meclis feshedilmiş olur ve milletvekilliği düşmüş olan kişi üç dönem seçilme hakkından feragat etmiş sayılır. Böyle durumda ayrıca milletvekili seçimi yapılır.
TBMM’de kabul edilen yasalar TBMM Başkanının onayından sonra Resmi Gazetede yayımlanır.
İstikrar ve icraatlar açısından halka karşı sorumlu olan yürütmenin başı Başkandır. Bu sebeple hükümet de Başkana karşı sorumludur.
Başkan, hükümeti koordine etmek üzere Başbakan görevlendirir. Başbakan her bir bakanlık için en az üç kişiyi Başkana önerir. Başkan, onlar içerisinden birini bakan olarak belirler. Belirlenen bu hükümet için güvenoyuna ihtiyaç duyulmaz.
Başbakanın görevden alınması hükümetin düşmesi anlamına gelmez. Fakat seçilen yeni Başbakan ilgili bakanlıklarda değişiklik yapmak istediğinde mevcut bakanla birlikte üç ismi Başkana teklif eder.
Başkan, hükümetin çalışmalarını yönlendirme ve yönetme hakkına sahiptir. Fakat ille de müdahale etmek mecburiyetinde değildir. Gerekli gördüğü hallerde hükümeti doğrudan kendisi de temsil edebilir.
Başbakan, bakanlıkların koordinasyonu ve icraatların takibi ile görevlidir. Fakat ilgili koordinasyonların denetimi ve takibi açısından Başkan üst düzeyde yetkiye sahiptir.
Sizler de yorum ve eleştirilerinizle katkı sağlayabilirsiniz.
İstifade edilmesi dileğiyle…
Allah’ın Nusret eli üzerimizden eksik olmasın…