Değerli okuyucular, çocuğunuzun sık sık masa başında, benim canım yemek yemek istemiyor deyip, huzursuzluk çıkardığına, mızmızlandığına şahit olmuşsunuzdur. Böyle davranmasının bir sebebi olduğunu hiç düşündünüz mü?

Çocuğunuz o gün karnı aç olduğu halde yemek yemiyorsa, kendisine aşırı otoriter ve kuralcı davranan annesini cezalandırmak istemiş olabilir. Ya da kendisine ilgisiz davranan, zaman ayırmayan babanın dikkatini yemek yemeyerek üzerine çekmek istemiş olabilir.

Çocuklarda çok sık gördüğüm başka bir sebep de; evde şirinlikleriyle daima ilgi çeken bir kardeşi varsa, çocuğunuz bu durumdan rahatsız olur ve biraz da benimle ilgilensinler diyerek yemek yemez, anne-babayı peşinden koşturur. Çünkü ona göre yemek yemeyince anne-babası onunla daha fazla ilgilenecektir.

Önceden çalıştığım okul öncesi eğitim kurumunda yemek saati geldiğinde ağlayan, öğretmenine “ben yemek istemiyorum” diyen bir çocuğumuz vardı. Anne ile yaptığım görüşmelerde bu durumun evde de devam ettiğini öğrendim. Anne, çocuğu 5 yaşına geldiği halde, yemek yemediğinde kendi yediriyor, çocuğunu azarlıyor, zorla ağzına yemek tıkıyormuş.

Sizin de yemekte kendi başına yemek yemeyen, devamlı mızmızlanan, kaşığıyla oynayan bir çocuğunuz varsa çaresiz değilsiniz.

İşte size birkaç öneri;

l Öncelikle çocuğunuzun iştahsız olmasının altında yatan nedenleri ortaya çıkarmak gerek. Onunla konuşarak, onu dinleyerek neden böyle davrandığını keşfetmelisiniz. 

l Çocuğunuza yemek saatinden önce kesinlikle yiyecek vermemelisiniz.

l Çocuğunuz, sizin masayı hazırlamanıza yardımcı olmalı. Ona bununla ilgili yaşına göre sorumluluk vermelisiniz.

l Yemek sırasında onu üzen problemlerden, sıkıcı konulardan konuşmamalı, onun hoşlandığı konulardan söz açmalısınız.

l Çocuğunuzla yemek saatinden önce konuşup ona, “yemeğini kendi tabağına kendin istediğin kadar koyacaksın, ben sana bundan sonra hiç karışmayacağım. Fakat yemeğini yemek saatinde bizimle beraber yemezsen, sana sonra acıktığında hiçbir şey vermeyeceğim, aç kalacaksın” denilmeli. Yalnız burada önemli olan, çocuğumuza söylediğimiz bu uyarıyı tavizsiz olarak sürekli uygulamak ve anne-baba olarak tutarlı davranmak. Anne bu konuda kararlı davranır. “Aman canım boş ver, bu sefer de sen yedir, karnı aç kalmasın, hasta olur” derse o zaman çocuk davranışını yanlış olduğunu anlayamaz ve bu yanlış davranışını düzeltmek için çaba harcamaz.

l Yemeğini bitirmediğinde, çocuğunuza karışmamalı onunla ilgilenmemelisiniz. Yemeğini bitirdiğinde ona, her zamankinden daha ilgili ve sıcak davranıp ödüllendirmelisiniz. Bu ödül, onunla oyun oynamak veya ona masal anlatmak olabilir.

l Çocuğunuzla beraber yemek listesi hazırlayabilirsiniz, listede mutlaka onun çok sevdiği yemek de yer almalı. Onun, bu konudaki fikrinin alınması çok hoşuna gidecek, önemsendiğini ve fikirlerine değer verildiğini hissedecektir.

lYemekleri okul öncesi yaştaki çocuğa uygun porsiyonlar halinde sunun. Okul öncesi çocuklara uygun porsiyon miktarı genellikle yetişkin porsiyonunun yaklaşık dörtte biri kadardır. Büyük porsiyonlar çocuğu sıkabilir ve böylece daha az yemesine neden olabilir. En iyisi küçük miktarlarda sunmak ve bitirdiğinde, daha fazla isteyip istemediğini sormaktır.

l Tabağındaki yemeklerden hangisini yiyeceğine ve ne kadar yiyeceğine çocuğunuzun kendisinin karar vermesini sağlayın. Hiçbir şey yemezse, sorun etmeyin. Bir sonraki öğün ya da atıştırmada nasıl olsa acıkmış olacak.

l Pazarlıktan (örneğin “sebzeni yersen çikolata vereceğim” gibi) veya ısrardan (“sadece bir kaşık daha” gibi) kaçının. Araştırmalar, bu tekniklerin geri teptiğini ve çocuğun daha da az yemesine neden olduğunu ortaya koyuyor. Çocuğunuz yemeğinin bittiğini söylediğinde masadan kalkmasına izin verin, ancak yemeğinin bıraktığı kısmını telafi etmek amacıyla sevdiği diğer şeylerden vermeyin. Yeni yiyecekleri kabul ettirmek özellikle zor olabilir. Bunun için birkaç öneri:

Yeni yiyecekten çok küçük bir porsiyonu çocuğunuzun sevdiğini bildiğiniz bir yemeğin arkasından verin.

Çocuğunuzu bu yeni yiyeceği yemeye zorlamayın ve bu nedenle bir tartışmaya girişmeyin. İyi bir örnek teşkil edin ve bu yeni yiyecekten iştahla yediğinizi görmesini sağlayın. Vazgeçmeyin. Çocuğunuzun yeni yiyeceği kabul etmesinden önce aynı yiyeceği 10 veya daha fazla kez sabırla sunmanız gerekebilir.

Market alışverişine beraber gitmek ve yemekleri birlikte hazırlamak da genellikle işe yarar. Markette çocuğunuza farklı yiyecek türlerini ve özellikle de sebze ve meyveleri gösterin. Bunların renk ve şekillerini belirtin.

Masada kullanmak istediği tabak ve bardağı seçmesine izin verin.

l Akşam yemeği için ne pişireceğinize çocuğunuzun karar vermesine izin verin. Birkaç yemek önerisinde bulunun ve bunlardan birini seçmesini isteyin. Örneğin, akşam sebze yemek isteyip istemediğini sormayın. Bunun yerine örneğin bezelye mi, yoksa yeşil fasulye mi istediğini sorun. Böylece hem yemeği o seçmiş olur, hem de ne yiyeceği konusunda belli bir kontrole sahip olmuş olur, ancak yemekte sebze olacağı mesajını da almış olur.

Çocuğunuzun sağlıklı beslenmesi duasıyla Allah’a emanet olunuz.