Engelli annelerine SGK şoku
Önce okurlarımızdan gelen sorulara bir bakalım. Bir okurumuz demiş ki, “17 Ocak 2015 tarihli yazınızda engelli çocuğu olan kadınların erken emekli olabileceğini yazmıştınız. Ancak bu söylediğiniz kadar kolay değil. Biricik kızım down sendromlu ve yüzde 75 engelli raporuna rağmen başaramadık…”
Okurumuz haklı. Yasal mevzuat ne derse dersin, devlet ve bürokrasi çoğu zaman bildiğini okuyor. 5510 sayılı Kanunun 28. maddesinin ek fıkrasında belirtilen husus son derece nettir. Sürekli bakıma muhtaç derecede malul çocuğu olan kadınların 1 Ekim 2008 sonraki hizmetleri prim ödeme gün sayısının dörtte biri, prim ödeme gün sayısına eklenir ve bu süre emeklilik yaşından düşülür.
DÜZENLEME NE DİYOR?
Düzenlemeye ilk baktığınızda down, epilepsi, otizm veya yüzde 75 gibi sürekli ağır özürlü olanlar bu kanundan faydalanamıyor gibi görünüyor.
MADDE 15 – (1) Sigortalıların ve özürlü çocuklarının başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda sayılacağı hâller aşağıda gösterilmiştir.
a) Kuadripleji, parapleji, dipleji ve sigortalının yaşamını kendi başına yürütmesine engel hemipleji veya merkezi sinir sisteminin sfinkter bozuklukları ile birlikte olan diğer hastalık ve arızalar.
b) Süreli veya sürekli ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinde kalmayı gerektiren ve tedavi edilemeyen psikotik hastalıklar.
c) İki gözde de yüzde yüz (tam) görme kaybı.
ç) İki elin kaybı.
d) Bir kolun omuzdan ve bir bacağın kalçadan kaybı.
e) Her iki bacağın alttan en az 1/3’ünün kaybı.
f) Tedavisi olanaksız bir hastalıktan ileri gelen ağır beslenme bozuklukları ve kaşeksiler.”
Konu ile ilgili düzenlemelerin bu şekilde olduğu, bu düzenlemelerde yer alan şartlar dışında başka bir şartın aranmadığı ya da aranmayacağı anlaşılmaktadır.
DAVA AÇMALISINIZ
SGK ile iş yapmanın ne kadar zor olduğunu bilirim ve bu sebeple "Halkın Sosyal Güvenlik Uzmanları" kurs ve seminerleri düzenler ve çeşitli ile ve ilçelerde bu sebeple "Sosyal Güvenlik Müşavirlik Büroları" açarım. Siz çocuğunuz için daha doğrusu annesinin erken emekliliği için mücadelenize devam edin.
Ayrıca, SGK'nın ÇALIŞMA GÜCÜ VE MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANI TESPİT İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ'nin 15. maddesini göndermişsiniz ama maddenin son (g) bendini göndermemişsiniz, o bende göre de; "
g) (Ek:RG-22/1/2011-27823) Yukarıda tespit edilen hastalık ve arızalar dışında kaldığı halde tedavi edilemeyen, başka birinin sürekli bakımına muhtaç olan ağır hastalık ve arızalar."
Yukardaki bende göre de sizin çocuğunuz için Sağlık Kurulu ‘başkasının sürekli bakımına muhtaç’ kararı vermek zorundadır. Şimdi, yeniden başvurun. SGK Merkez Sağlık Kurulu reddederse, Yüksek Sağlık Kuruluna itiraz edin. Oradan da sonuç alamazsanız, İş Mahkemesinde dava açın…
İki ülkeden de emekli olabilirsiniz
Soru: Sayın Tezel, Belçika'da 21 yıl çalıştım, 2002'de Türkiye'ye geldim ve borçlanma yoluyla emekli oldum. Yaşım geldiğinde (4 yıl sonra) Belçika'dan da emekli olabilir miyim? Bazı Avrupa ülkelerinde çalışanlar 2 yerden de emekli maaşı alabiliyor, ancak Belçika bildiğim bu ülkeler arasında bulunmuyor. (Atalay Sağanak)
Sayın okurum, iki ülkeden de emekli olma hakkınız var. Sadece Belçika ve Fransa gibi ülkelerde asgari geçim uygulaması var. Buna dikkat edin. Yani, Belçika'da ödenen primler ile alacağınız aylık Belçika asgari geçim rakamından az ise aradaki fark sosyal yardım olarak size ödenir. Mesela primlere göre aylığınız 300 euro çıkarsa ve Belçika'da asgari geçim rakamı 500 euro ise aradaki 200 euroyu size öder. Bu durumda Belçika, Türkiye'den de aldığınız rakamları da geliriniz olarak dikkate alacağından size sosyal yardım azalır.
AYLIK KESİLİR
Ancak, Türkiye'den yurt dışı borçlanması ile emeklilikte başka bir ülkeden ikamete dayalı sosyal yardım alınıyorsa Türkiye'deki aylığı kesilir. Sonuç olarak, Belçika'dan kendi primlerinizin karşılığı kadar emekli aylığı aldığınız müddetçe, Türkiye'den de emekli aylığınızı