Genel Sağlık Sigortası (GSS) uygulaması kapsamında yapılması zorunlu tutulan gelir testi için verilen süre geçtiğimiz gün sona erdi. “GSS gelir testine başvurun ama GSS primlerini ödemeyin” demiştik. Sıcak gelişmelerin yaşandığı bu konuda dün de bazı gelişmeler oldu. Bizim yazılarımız ve örneğin CHP'nin bu konuda tüm zorunlu GSS prim borçlarının silineceğine ilişkin vaadi de Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nca ilan edilmesinden sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in mağduriyet oluşturan bu konudaki beyanı basına yansıdı.

MHP cephesinde de bu konuda olumu gayretler yok değil. Örneğin güncel olarak MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı'nın daha 15 Eylül 2015'te verdiği ve "birey başına aylık asgari ücretin üçte biri" değil de "brüt asgari ücret ve altı tutarında" geliri olan ailelerin bireyleri için GSS'nin bedava olması yönünde yeni yasa teklifi var.

Keza HDP milletvekili Levent Tüzel'in de GSS borçlarının silinip silinmeyeceğini soran önergesi de Bakan Faruk Çelik tarafından olumlu yönde cevaplanmamıştı.  

Sayın Bakan Faruk Çelik dün yapmış olduğu açıklamada bu konuda 2015/8106 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 31.12.2015 tarihine kadar GSS borcu olanların da kamuya ait sağlık kurumlarından yararlanmaya devam edebileceklerini açıklamakla yetiniyor.

Getirilen çözüm hem geçici hem de asıl sorunu çözmüyor. Yani seçime kadar sorun çıkmasın üzerine kurgulu bir çözüm öngörülmüş oluyor. Gelir testi başvurusunun tarihinin son günlerinde alınan bu karar bize tanıdık geldi.

Örneğin; 6552 sayılı Kanun’la Bağ-Kur prim borcu yapılandırma peşin ve ilk taksit ödemelerinin son ödeme gününden birkaç gün sonra Şubat 2015 ayı başında Başbakan Davutoğlu ödenmemiş Bağ-Kur prim borçlarını sileceklerini duyurmuştu. Dediği gibi de 7 Haziran seçimlerinin hemen öncesinde çıkan 6645 sayılı son Torba Kanun’la 30 Nisan 2015 öncesine ve bir yıldan fazla süreye ait olup ödenmemiş durumdaki tüm Bağ-Kur prim borçları silinmişti. 2014 yılı Ekim ayından 2015 yılı Ocak ayı sonuna kadar bu borçlarını süresinde apar topar ödeyenler deyim yerindeyse "enayi" yerine konmuştu.

Bu borç silme kanununun GSS'ye bakan bir yönü de var aslında. Zira Bağ-Kur borcu silinince sosyal güvence bakımından boşlukta kalan vatandaşlar için normalde 01.01.2012 - 30.04.2015 arasındaki süreler için GSS prim borcu çıkması gerekiyordu. Buna engel olmak amacıyla bahse konu düzenlemeye konulan "Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında 01/01/2012 tarihinden bu maddenin yürürlük tarihine kadar durdurulan süreler için genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmaz" hükmüyle Bağ-Kur borcu silinenlerin aynı süre için doğacak GSS prim borçları da doğmadan silinmiş oluyordu. 

Evet, gelir testi için 30 Eylül 2015 son gündü. Gelir testi sonucu revize zorunlu GSS prim borçlarının peşin veya taksitle ödenebilmesi için son başvuru tarihi de en geç 02.11.2015. Yani borç yapılandırması için son gün seçimlerden bir gün sonra olarak gözükse de gelir testi yaptırmayınca yapılandırmadan da yararlanamamış olacaksınız. Tabii bu defa her şey için geç değil. GSS borcu ayağa dolanmayacağına göre bence bu saçma ve haksız borcu ödemeye gerek de bulunmuyor. GSS borç yapılandırması başlayalı bir yıl oldu. GSS uygulamasında da ödeyenler kaybetti ve kaybedecek gibi gözüküyor.

Aslına bakarsanız çıkarılan bireysel borçlar işsiz gençler için de onların kıt kanaat geçinen aileleri için de çok önemli. Bugüne kadar vatandaşa 2012-2015 yılları arası için çıkarılan üç yıllık toplam GSS borcunun 9 milyar lira seviyesinde olduğuna ve kamudaki kiralık araç kullanım maliyeti olan 3 milyar 300 milyon lira ile kıyaslandığında başa baş geliyor.

Araç maliyeti bizzat dönemin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in tabiriyle "çerez parası" olarak telakki edilip küçümsendiğine göre bu borcun da affedilmesini beklemek hele ki haksızca çıkartılmışsa gayet normal ve yerinde karşılanmalı. Ama İktidarın 1 Kasım seçimlerine rağmen sunabildiği esneklik bu kadar. Yani GSS borçlusu olanların GSS kapsamında tedavisinin yapılmasına izin vermek yönünde. Bu da demek oluyor ki seçimde tek parti iktidarı çıkarsa daha fazlası beklenmemeli.