“ÇOK DAHA FAZLA ALIŞVERİŞ YAP, ONU MUTLAKA AL”

Her milletin kendine has bir müzik kültürü vardır. Çünkü müzik kültürü bir milletin ortak değerlerini ifade eder. İnsanlar tarih boyunca, üzülmüş, müzikle ağlamış, sevinmiş, müzik ile gülüp coşmuştur.  İlk çağlardan günümüze kadar toplum hayatının vazgeçilmez bir parçası olmuştur müzik. Toplumun her kesimine hitap edebilen etkili bir iletişim aracıdır. Müzik insanların kendi aralarında psikolojik bağ kurabilmelerini de sağlayan ortak bir dildir. Savaş esnasında askeri coşturan marşlar çalınırken, cenaze merasimlerinde hüzünlendiren ağıtlar söylenmiş, düğün, yemek ve şenliklerde de insanı coşturup heyecanlandıran müzikler çalınmıştır.

Toplumların hangi müzik türleri ile coşup heyecanlandıklarını araştıran batılı bilim adamları, müziğin çok etkili bir reklam aracı olarak kullanılabileceğini keşfetmişler. Bu keşiflerden sonra alışveriş merkezleri ve çeşitli büyük mağazalarda müzik çalınmaya başlanmış. Bu gün alışveriş merkezlerinin yanında, cadde üzerlerinde bulunan bazı mağazalar da ne kadar müzik çalınır ise o kadar çok alışveriş yapılacağını düşünerek toplumu gürültü kirliliği ile rahatsız ediyorlar.

Çok yüksek ses tonu ile müzik çalan mağazalar belki bunun bilincinde olmayabilirler. Ancak alışveriş merkezleri ve bazı büyük mağazalar çalınan müziğin ses tonlarının ardına saklanan şifreler ile müşteriyi alışverişe teşvik ediyor. Nasıl mı?

P r o f. Türkkan bu konuyu şöyle açıklıyor: Şuuraltı telkin için en iyi yöntem müziğin gerisine psiko-akustik denilen özel metotlar ile telkin mesajlarının kaydedilmesidir. Bu telkin mesajlarına beyaz ses denir. Telkin mesajları East Joast mağazalar zincirinde sık karşılaşılan hırsızlık olaylarının önlenmesinde denenmiştir. Mağazada çalınan müziğin gerisine “Çalma, çok daha fazla alışveriş yap!” sözcüklerinin tekrar edildiği başka bir kayıt gizlenmişti. Çalınan bu telkinli müzikler sayesinde, hırsızlık olaylarında %37 azalma olduğu gözlemlenmiş ve bu hileli yol ile ilk 9 ay içerisinde 600.000 dolar elde edilmiştir. Ancak bu tür müzik çalmak kanuni olmadığı için daha sonra sistemin kullanımı yasaklanmış ve mağaza hakkında kanuni işlem başlatılmış.

Bu tür gizli çalışmalar insan iradesine hükmettiği ve kanuni olmadığı için Amerike ve İngiltere gibi ülkelerde yasaklanmış. Ancak bizim ülkemizde faaliyet gösteren alışveriş merkezleri ve mağazalarda müşteriye rağmen ısrarla ve devamlı çalınan müziklerin ardında neler gizli? Mağazaların merkez!leri bu müziklerin hiç susturulmadan ve kısılmadan çalınmasını hangi maksatlar ile kanunlaştırıyor? Bizim ülkemizdeki mağaza ve alışveriş merkezleri de bizlere zorla dinlettikleri müzikler ve gösterdikleri reklam filmleri ile bizleri alışveriş yapmaya yönlendiriyor olabilirler mi? Müşteri bir ürüne bakıp incelerken beynine "onu mutlaka al" telkinleri yayan sinyaller geliyor olabilir mi?

İnsanlar şarkı ve türküleri hiçbir zaman sorgulayıp yargılamaz, dinlediği müziğin ritmine eşlik eder. Bir işle meşgul olduğu zamanlarda dinlediği müziğin sözleri çok da önemli değildir. Çalan müziğin kendi kültürüne hitap etmesi yeterlidir. Bu durumda müşteri alışveriş yaptığı esnada çalan müziği önemsiz kabul ettiği için, hedef kitleye verilmek istenen mesaj da bilinçaltına müzik arasında kolayca iletilebilir.

Bulunulan ortamda çalan müziğin dinleyenlerin ruh yapısını olumlu ya da olumsuz yönde değiştirme özelliği de vardır. Morali bozuk bir insanı neşeli bir şarkı kolayca güldürebilir, gayet mutlu bir insanı da hüzünlü bir şarkı veya türkü kolayca duygulandırıp hüzünlü bir hal almasına sebep olabilir.

İnsan toplum psikolojisi ile hareket eder. Bu sebeple de topluluk ne yapıyor ise, hiç sorgulamadan onlara katılabilir. Herhangi bir gösteri veya konserde bir seyirci alkışladığında bütün salonun alkışlamaya başlaması gibi. Bir şarkıcının; ''bu akşam ölürüm, beni kimse tutamaz,  sen bile tutamazsın, yıldızlar tutamaz'' sözlerinin ardındaki telkini dinledikten sonra intihar eden gençler, “müslüm baba”larının şarkı sözlerinin altında yatan telkinleri dinleyip kendini jiletleyen gençler bu konunun canlı örnekleri değil midir? Bu gün gençlerimizin bağımlısı olduğu pop müzik kültürü de çocuklara sorumluluklarını boş verip, yalnızca zevk için yaşayıp, hayatına sadece eğlenceyi gaye edinmeyi mi telkin ediyor?

Ürün pazarlamada müziğin kullanılmasının satış üzerinde olumlu etkileri özellikle batılı bilim adamlarınca araştırılmış ve ispatlanmıştır. Kulağımız çalınan müziği duyduğumuzun farkında olmasa da, beynimiz müzik arkasından gönderilen telkinleri kolayca algılar. Alışveriş merkezlerinde yüksek ses tonu ile devamlı çalınan müzik ile müşteriye, ihtiyacı olsun ya da olmasın, daha çok alışveriş yapması telkin ediliyor olabilir mi? (DEVAM EDECEK)

Sağlıkla kalınız.